Degenmen, kez kelgen saıası ózgeris, memlekettik reformalar bir kúnde jasala salmaıdy. Qazaq ondaıdy «Batpandap kirgen aýrý mysqaldap shyǵady» dep meńzegen. «Máskeý bir kúnde salynǵan joq» degen de támsil bar.
Munyń bárin nege aıtyp otyrmyz?
Alystan oraǵytpaı týrasyna kóshsek. Jańa Qazaqstannyń alǵy sharttary jasala bastady qazir. Mysaly, keshe ǵana Elorda ataýyn Astana dep ózgertý týraly zań jobasyn qos palata qos qoldap qoldady.
Qala ataýyn Astana dep ózgertý «Konstıtýsıaǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasyna engizilgen bolatyn. Májilis pen Senattyń batasynan keıin, Prezıdent jarlyqqa qol qoısa, elordanyń ataýy – Astana bolmaq.
Biz kútken ózgerister Astana atynan bastalýy kerek edi. Bastaldy.
Astana qalasynyń aty Nur-Nusultan bolyp ózgergende, halyq ishteı de, ashyq ta qarsylyq bildirgen bolatyn. Bul reformany eshkim quptaǵan joq ol kezde. Bılik ózi ǵana sheshti.
Aqordaǵa jaqyn júrgender men ákim-qara, mınıstr, depýtattar ǵana qos qoldap qoldaǵan shyǵar. Al qarapaıym halyq adam atymen qalany ataýdyń óreskel qate ekenin eskertti. Sol kezde búkil áleýmettik jeli qarsylyq únge tolyp ketkenin jasyrmaımyz. Biraq qarashanyń daýysy eskerilgen joq.
Sóıtip, 1998 jyldan beri «Astana» atyn brendke aınaldyrý úshin ketken qarjy, jumsalǵan ýaqyt – bári esil eńbek bolyp qaldy.
Endi sonyń orny tolyp otyr. Ólgen tirildi, óshken jandy degen osy. «Astana» brend dedik qoı. Álemdik brend! Mysaly, kezinde «Astana» fýtbol klýby boldy. «Astana» velokomandasynyń ózi Qazaqstan atyn biraz jerge tanytty. EKSPO kezinde de Astana aty búkil álemdi sharlap ketti.
Sheteldikter Qazaqstan dep emes, Astana úshin keletin jaǵdaı ornaǵan. Sol brendten aıyrylyp qalǵan edik. «Qaıtqan malda bereke bar».
Qala aty ózgerse, brend qalyptastyrýdyń bárin basynan bastamaımyz, tek jalǵastyramyz. Qarjy únemdeledi. Ýaqyttan utamyz. Bul bir.
Ekinshiden, Astana atyn qaıtarsaq, onomastıkalyq ınfraqurylymdy birden jańartpaımyz.
Mysaly, belgiler men jolnusqaýlyqtar, mańdaıshalar men baǵyt silteıtin taqtaıshalardy, mekeme ataýlaryn, is-qaǵazdar men qujattardy birden aýystyrmaımyz. Ýaqyty kelgen kezde óz retimen jańartyp otyramyz. Bul jaǵynan da aqsha únemdeýge bolady degen sóz. Onyń ústine, burynǵy Astana ataýymen saqtalǵan qujattar men nusqaýlyqtar áli bar. Ony da paıdalana berýge bolady.
Sheteldikter Nur-Sultan degennen góri, Astana ataýynyń tilge jeńil, júrekke jyly, este saqtaýǵa ońaı ekenin aıtady. Onysy ras, kez kelgen sheteldik qınalmaı aıta alady, jazýǵa da qolaıdy. Qazaqsha dybystar joq.
Qazaqstandyq qoǵamdyq damý ınstıtýtynyń sarapshysy, Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy ýnıversıtetiniń oqytýshysy Eldos Táńirbergenulynyń aıtýynsha, Astana ataýynyń qaıta jańǵyrýy – bul halyqtyń talaby.
«Jańa Qazaqstan – bul memlekettik jańǵyrý, saıası reforma. Al Astana ataýynyń qaıta oralýy sol reformanyń bir tarmaǵy ǵana. Jańarý, jańǵyrý degender osyndaı tarmaqtardan bastaý alady. Sondyqtan, menińshe, bul kúndi tarıhı jańǵyrý retinde qabyldaǵan durys.
Kóptegen adamdar Astana ataýynyń qaıta jańǵyrýyn salqynqandy qabyldap jatqan sıaqty. Jasyrtatyny joq, qaıbir jyly Astana qalasynyń aty Nur-Sultan bolyp ózgergende, halyq óz pikirlerin bildirdi. Munyń durys emes ekenin aıtty. Biraq qala aty báribir aýysty. Endi Elorda ataýyn qaıtarǵanda qýanyp jatqandar kóp. Sol qýanysh kóp bolsyn. Bul konstıtýsıalyq ózgeris. Bizge óz Konstıtýsıasyn qorǵaı alatyn, óz taǵdyryna ózi jaýap beretin qoǵam kerek!» degen oıyn bildirdi spıkerimiz.
Bir jaǵynan Astana ataýynyń qaıta jańǵyrýy bılik pen buqara arasynda úndestik bar ekenin kórsetedi.
Buryn aıttyń ne, jazdyń ne, eshkim eshnársege pysqyrmaıtyn. Qazir estip qana qoımaıdy, naqty sheshimder qabyldaıdy. «Halyq únine qulaq asatyn» memleket tujyrymdamasy degen sol. Astana ataýy sonyń bir dáleli.
https://dalanews.kz/bilim/81355-qazuu-de-studentter-qataryna-qabyld
