Úrjar aýdanyna jumys saparymen kelgen Danıal Ahmetov osy suraqty jergilikti kásipkerler men týrısik salany damytýǵa jaýapty qurylymdarǵa tótesinen qoıdy.
Alakól jaǵajaıyn abattandyrý jumysy 2016 jyldan beri úzbeı júrgizilýde. Osy ýaqytta jaǵajaı aýmaǵy aıtarlyqtaı keńigen.
Ázir Alakólde aýnap-qýnap qaıtatyn qonaqtarǵa 175 demalys úıi, eki qonaq úı, 29 dúken, 56 dúńgirshek, 10 kafe, tórt bar, eki meıramhana, 8 ashana jáne eki dárihana men akýapark qyzmet kórsetedi.
Ahmetovtyń aıtýynsha kelesi jyly Alakóldegi demalystyń deńgeıin kóteretin birneshe iri ınfraqurylymdyq jobalardyń irgetasy qalanbaq. Aımaq basshysy osy oraıda shaǵyn jáne orta bıznes ókilderi óz mindetterin oryndap, salyq tóleýden jaltarmaýǵa tıis ekenin eskertip ótti.
Shyǵys Qazaqstan boıynsha memlekettik kirister departamenti basshynyń orynbasary Erjan Kitanov shildeniń alǵashqy shıreginde shaǵyn jáne orta bızneske tekserýge júrgizilgenin, nátıjesinde «kóleńkeli» tabys taýyp otyrǵan 38 kásipkerdiń anyqtalǵanyn, 11 demalys aımaǵynyń tirkeýge turǵanyn tilge tıek etti.
– Byltyr kásipkerler salyǵynan aýdandyq búdjetke 67,5 mln teńge tústi. Bıyl salyqtan túsken túsim 100 mln-ǵa jetpek.
Áli de bolsa tabysy týraly málimetti burmalap, salyq tóleýden jaltaratyn demalys aımaǵynyń qojaıyndary bar. Biz barsha kásipkerlerge onlaın-baqylaý kasalyq máshinesin ornatýdy eske salamyz, – dedi Erjan Kitanov.
Alakól jaǵajaıyn abattandyrý úshin arnaıy jumys toby qurylǵan. Úrjar ákimi Serik Zaınýldın 30 mlrd teńgege baǵalanǵan jobalar jospary jasalǵanyn aıtty.
Merdigerler birinshi kezekte jaǵajaı aýmaǵyn abattandyrýǵa basymdyq bermek. Alakól jaǵajaıy «AqtaýTeńizPortynyń» tájirıbesin nazarǵa alyp, jańaratyn bolady.
Qýat kózi turaqty taralýy úshin Maqanshy aýylynan bastap Kóktólǵa deıingi aralyqta qýattylyǵy 110 kVt elektr jelisi júrgiziledi.
Úrjar áýejaıyndaǵy ushaqtar ushyp-qonatyn jolaq ta kúrdeli jóndeýden ótedi. Joba negizinde áýejaı jolaǵynyń uzyndyǵy 2100 metrge, kóldeneńi 45 metrge deıin ulǵaımaq. Saǵatyna 70 jolaýshyǵa deıin qabyldaıtyn jańa termınaly jáne salynady.
Jańarǵan áýejaı aldaǵy ýaqytta 70-80 jolaýshy tasymaldaıtyn ushaqtardy qabyldaıtyn bolady.
– Jaǵajaıdy abattandyrýǵa eki jylda qyrýar qarjy jumsadyq. Aldaǵy tórt jylda buǵan jumsalatyn qarajatty ulǵaıta túsemiz. Alakólge óz jerlesterimiz ǵana emes, alys-jaqyn shetelderden de týrıser kelip, jaıly demalyp qaıtqanyn qalaımyz. Bolashaqta emdik sýdy qubyr arqyly tasymaldaıtyn Avstrıa tájirıbesine súıenip, jyl on eki aı jumys isteıtin emdik-saýyqtyrý keshenin salamyz.
Ázir eń basty másele – jol. Óskemen – Qalbataý – Semeı – Aıagóz jolyn jóndeý jumystary aldymyzdaǵy eki jylda aıaqtalady. Qabanbaı aýylynan bastap Alakól kóline deıin uzyndyǵy 2,6 shaqyrym velojol tóseledi.
Kásipkerlerge memleket barynsha kómektesýde. Sondyqtan kásipkerler de salyq tóleýge jaýappen qaraýy qajet. Budan bólek demalys ornynda barlyq sanıtarlyq jáne órt qaýipsizdik talaptary saqtalǵanyna erekshe nazar aýdarǵandary jón, – dedi jıyndy túıindegen Danıal Ahmetov.
