Vıtılıgo dertiniń paıda bolý sebepteri
Dáriger bul derttiń paıda bolý sebepteri ártúrli ekenin aıtady. Onyń bastylary retinde tómendegi jaǵdaılardy ataıdy.
Birinshi, adamnyń psıhologıalyq aýyr soqqy alýy, kúızeliske túsýi. Ómirdegi túrli tosyn jaǵdaılar, otbasyndaǵy ártúrli qıynshylyqtar vıtılıgo dertiniń paıda bolýyna sebepshi bolýy múmkin.
Ekinshi, tuqym qýalaý. Ásirese, jas balalardyń vıtılıgo dertine ushyraýy osy sebepten bolady. Qazirgi kúni elimizde vıtılıgomen aýyratyn jas balalar sany artyp keledi. Keıde tuqym qýalaýdan bólek, otbasylyq jaǵdaı, bala ımýnıtetiniń álsizdigi, durys tamaqtanbaý áser etedi.
Úshinshi, ımýnıtettiń álsireýi. Uıqysyzdyq, únemi sharshap júrý, ýaqtyly tamaqtanbaý.
Tórtinshi, teridegi qara melanınniń azaıýy. Aqtańdaq teridegi qara mınalın azaıǵan kezde órshıdi. Ony jazý úshin melanın sanyn qalpyna keltirý kerek.
Besinshi, dene jaraqatyn alý. Jaraqat orny aǵaryp, teriniń qalypty jaǵdaıy buzylady.
Altynshy, ekologıalyq sebep.
Osy jáne basqa da sebepter vıtılıgo dertiniń paıda bolýyna yqpal etedi.
Qalaı emdeýge bolady?
Suńqar Muqash Qytaıdyń Shynjań medısına ýnısersıtetinde oqı júrip, arnaıy profesorlardan teri aýrýlaryn emdeýdiń qyr-syryn úırengenin, keıin naqty tájirıbe barysynda ózi jańa resept oılap taýyp, adam densaýlyǵyna eshqandaı zıansyz syqpa maılar jasaǵanyn, sol maılardy júıeli qoldaný arqyly 100-ge jýyq emdelýshiniń dertinen aıyqqanyn jetkizdi.
– Medısınada aýrýdan tolyq aıyǵýǵa 100 paıyz kepildik berilmeıdi. Bizge kelip tolyqtaı saýyqqandar da, saýyqpaǵandar da bar. Eń aldymen emdelýshide osy dertten aıyǵýǵa qulshynys bolýy kerek. Keıbir azamattar emdelý prosesi bitpesten kúder úzip, ártúrli pikirlermen biz bergen dáriler men syqpa maılardy qoldanbaı jatady. Endi bir pasentter ártúri otbasylyq jáne jeke basynyń máselelerimen kúızeliske, ýaıymǵa salynyp, emdeý kezeńin durys paıdalanbaıdy, – deıdi S. Muqash.
Vıtamın S-dan saqtan
Dárigerdiń aıtýynsha, emdelýshige syqpa maılardy ǵana emes, onyń ımýnıtetin kóteretin, aýrýǵa qarsylyq qýatyn arttyratyn dárýmenderdi qosa beredi. Dáriger osy dertke shaldyqqandardyń Vıtamın S-ny ishpegenderi jón ekenin jetkizdi. Quramynda osy dárýmen kóp jemis-jıdekter men dári-dármekterdi baıqap paıdalanǵan jón. Óıtkeni, Vıtamın S teridegi qara melanındi azaıtady.
– Bir kisi emdelip, dertinen jazylyp ketken. Bir jyldan keıin myna aqtańdaqtar qaıta paıda boldy dep maǵan keldi. Sóıtsek, ol kisi tumaý tıip aýyryp, Vıtamın S ýkolyn kóp qoldanypty, – deıdi dáriger.
Dáriger emdelýshilerge qoldanatyn shóp dáriler men syqpa maılardy da orynsyz paıdalanýǵa bolmaıdy deıdi.
– Al syqpa maılardyń osyǵan deıin eki-úsh adamnyń alergıasyn qabyndyrǵanyn kórdim. Olar bizge emdelmeı turyp, allargıa juqtyrǵan kisiler eken. Bizdiń syqpa maılar hımıalyq qospasyz, shópterden jasalatyndyqtan, keıde allargıasy bar adamdarǵa teris áser berýi múmkin. Emdelýshimen áńgime barysynda óziniń buryn qandaı aýrýmen aýyrǵanyn tolyq aıtqany durys.
Emdeý apparattary
Dáriger ózi bergen syqpa maılardy jaı jaǵyp qana qoımaı, ony arnaıy apparattarmen paıdalaný anaǵurlym ónimdi ekenin jetkizdi. Deneniń aǵarǵan jerine jaǵylǵan maıdyń áserin arttyrý úshin birneshe apparatty paıdalanýǵa bolady. Alys oblystardan keletinderge mundaı múmkindik bolmaǵandyqtan, tek dárilerdi berip, telefon arqyly kúndelikti habarlasyp, baqylap otyrsa, jaqyn mańdaǵylardy ortalyqtyń ózinde emdep, tez jazylýlaryn qadaǵalaıtyn kórinedi.
– Mundaı apparattyń da birneshe túri bar. Kún nury sekildi jaryq shyǵaratyn apparat terige jaǵylǵan maıdy tez sińirip, onyń áser etýin tezdetedi. Al qysqa tolqyndy apparat teri betiniń ásershildigin arttyryp, dárini ózine tez sińiredi.
Dáriger óziniń uzaq ýaqyttyq emdeý barysynda oılap tapqan úshinshi apparaty týraly da aıtty. Ol bul apparat teriniń eń joǵarǵy, ıaǵnı ústińgi betin titirkendirý arqyly teriniń álsiz jasýshalaryn oıatyp, jaǵylǵan maı terige tolyq sińedi, bul barys qara melanınderdiń qaıta qalpyna kelýine yqpal etedi deıdi.
Bul derttiń zıany bar ma?
– Ádette, bul derttiń eshqandaı zıany joq. Emdelmese de bolady degen berik túsinik ornaǵan. Bul qate túsinik. Iá, bul aýrý juqpaly emes, qyshytpaıdy. Biraq adam psıhologıasyna aýyr salmaq júkteıdi. Zob, júrek álsizdigi, ımýnıtettiń álsireýine soqtyrýy ǵajap emes.
Osyǵan deıin Batysta da, Shyǵysta da bul dertke naqty em tabylmaǵan. Dáriger Suńqar Muqash sońǵy kezderi AQSH-tyń Nú-Iork shtatynda jáne Qytaıdyń Shanhaı qalasynda vıtılıgony zertteý ortalyqtary qurylyp, edáýir nátıjege jetkenin tilge tıek etti. Olarǵa memleket tarapynan qoldaý kórsetilip, ondaǵan arnaıy mamandar emdeý jáne zertteý jumystarymen aınalysyp jatqan kórinedi. «Bizde de osyndaı ortalyq bolsa ǵoı» dep armandaıdy dáriger.
– Olardyń bizden artyqshylyǵy, arnaıy zerthanalary bar.
Mysaly, vıtılıgo dertine shaldyqqan naýqastan ártúrli analız alyp, terisindegi melanın sanyn, olardyń qansha paıyzy qaıta qalpyna keltirýge jaramdy ekendigin anyqtaıdy.
Soǵan saı emdeıdi. Ári naýqastardy arnaıy ortalyqtarǵa jatqyzyp, kúni-túni baqylaýǵa alady. Eń aldymen ár pasıentpen psıhologtar sóılesip, olardy rýhanı saýyqtyrýǵa qulshynady. Bizde onda múmkindik joq. Biz ózimiz jasaǵan dáriler men emdeý tásilderimiz arqyly naýqastarmen jumys isteımiz. Alys oblystardan kelgenderge jasaǵan syqpa maıymyz ben dárýmenderimizdi berip, telefon arqyly ǵana baqylaý júrgizemiz.
«Dostyq» Shyǵys-Tıbet medısınalyq ortalyǵy aldaǵy ýaqytta eki eldegi zertteý ortalyqtarymen birigip jumys isteý josparyn quryp otyr. Olarmen tájirıbe almasý arqyly medısına ortalyǵyn keńeıtýdi kózdeıdi. Dáriger Suńqar Muqash óziniń biliktiligin arttyrý maqsatynda 2016 jyly AQSH-tyń Illınoıs shtaty Parklend ýnıversıtetinde maýsymdyq taǵlymdamadan ótip kelgen.
Derekkóz: 365info.kz
