QR BP qylmystyq qýdalaý qyzmetiniń bastyǵy Serik Shalabaevtyń aqparaty boıynsha, 1 qańtarda Mańǵystaý oblysynyń Jańaózen qalasynda saǵat 17:20-da qala ákimdiginiń janynda adamdar jınala bastaǵan.
Adamdar suıyltylǵan gaz baǵasyn tómendetý talabymen el basshylyǵynyń atyna beıneótinish jazyp alyp, sol kúni saǵat 18:00-de tarap ketti. Al 2 qańtarda narazylyq bildirýshiler sany júzdegen adamǵa deıin artyp, aksıaǵa qatysýshylar ishki joldardy jaýyp tastaıdy. Bul rette quqyq qorǵaý organdary kúshter men quraldardy qoldanbaǵan.
3 qańtarda narazylyq aksıalary basqa qalalar men aımaqtarda bastaldy. Osy kúni Mańǵystaý oblysynyń turǵyndaryn qoldaý maqsatynda elimizdiń basqa jeti óńirinde (Atyraý, Aqtóbe, Almaty oblystary, BQO, Nur-Sultan, Almaty jáne SHQO) «beıbit» mıtıńiler bastaldy.
4 qańtarda mıtıńiler jalǵasyp, óńirler sany 11-ge jetti, adamdar ruqsatsyz jappaı jınala bastady.
Qatysýshylar sany 37 myń adamǵa (Almaty q., Nur-Sultan, Mańǵystaý, Aqtóbe, Qyzylorda oblystary) deıin kúrt artty. Almaty men Shymkentte qarýly shabýyldar men búlikter bastaldy.
Aıta keteıik, sol kúnnen bastap quqyq qorǵaý organdary qyzmetkerlerge jáne ákimshilik ǵımarattarǵa jasalǵan shabýyldarǵa toıtarys berý úshin ólimge ákelmeıtin arnaıy quraldardy qoldana bastady.
5 qańtarda tártipsizdikter eldiń 11 óńirinde jalǵasty. Qatysýshylar sany 50 myńǵa jetti, qańtardyń 4-nen 5-ne qaraǵan túni terrorıster Almaty qalasy ákimdiginiń ǵımaratyn jáne «Almaty» halyqaralyq áýejaıyn basyp aldy.
Qyzylordada shabýyldaýshylar 9 avtokólikti órtep jiberdi, Taldyqorǵanda oblys ákimdigi, polısıa jáne UQKD ǵımarattaryn basyp aldy.
Sondaı-aq, BP ókili terrorısterdiń is-qımylyn úılestirýdi jáne baılanys quraldaryn paıdalanýyn boldyrmaý maqsatynda Internetke kirý shektelgenin atap ótti.
6 qańtarda Qaýipsizdik Keńesiniń sheshimimen elde antıterrorıstik operasıa ótkiziletini jarıalandy Osy kúnnen bastap quqyq qorǵaý organdary men Qarýly Kúshter terrorısterdi joıý úshin qarý qoldana bastady.
7 qańtarda beıbit narazylyq sharalary birneshe óńirde (Mańǵystaý, Atyraý, Aqtóbe, Qaraǵandy jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda) jalǵasty.
8 qańtarda jaǵdaı birtindep turaqtana bastady, azamattardyń ruqsatsyz jınalýy toqtatyldy.
Sondaı-aq, Serik Shalabaev Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha BP «Almaty tragedıasynyń» jáne basqa óńirlerdegi terorıstik shabýyldardyń barlyq sebepteri men egjeı-tegjeıin anyqtap jatqanyn atap ótti. Quqyq qorǵaý organdary terorıstik shabýyldarǵa qatysýshylardy anyqtaý jáne jazalaý, eldegi qoǵamdyq qaýipsizdikti tolyq qalpyna keltirý boıynsha barlyq qajetti sharalardy qabyldaýda.
Sonymen qatar, Bas prokýratýra atalǵan barlyq oqıǵalar – bir tizbektiń bólikteri ekendigine, bul rette terrorısterdiń is-qımyldary biryńǵaı ortalyqtan úılestirilgenine senim bildirdi.
Búgingi kúni 4 578 jábirlenýshi anyqtaldy, onyń 4 353-i jaralanǵan, onyń ishinde 3 393-i (78%) kúsh vedomstvolarynyń qyzmetkerleri. Tótenshe jaǵdaı kezinde (5-14 qańtar aralyǵynda) elimizdiń máıithanalaryna 225 adam jetkizildi. Olardyń keıbiri – terrorlyq shabýyldarǵa qatysqan, ǵımarattar men quqyq qorǵaý kúshteriniń qyzmetkerlerine shabýyl jasaǵan qarýly qaraqshylar.
Vedomstvo ókilderi bul aldyn ala derekter ekenin atap ótti. Olar áli de naqtylanady jáne ózgerýi múmkin.
Qalaı bolǵanda da, ár fakti muqıat zertteledi. Nátıjeleri boıynsha quqyqtyq baǵa beriletin bolady.
Qylmys jasady degen kúdikpen 672 adam ýaqytsha ustaý ızolátoryna jetkizildi, onyń ishinde 446-sy sot sanksıasymen qamaýǵa alyndy. Qujattardy teksergennen keıin jáne prokýratýramen ustaýǵa negiz bolmaǵandyqtan 100-ge jýyq adam bosatyldy.
BP ár fakti boıynsha tıisti quqyqtyq baǵa berý arqyly muqıat zertteletinin málimdedi.
Búgingi tańda jedel tergeý toptary 546 qylmystyq isti tergeýde, onyń ishinde 44 – terorızm aktileri boıynsha, 34 – jappaı tártipsizdikter boıynsha, 15 adam óltirý jáne t.b.
– Qylmystyq proseste azamattardyń quqyqtaryn qamtamasyz etý maqsatynda QR Adam quqyqtary jónindegi ýákilimen, Ulttyq aldyn alý tetiginiń jáne ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń qatysýshylarymen ózara is-qımyl jolǵa qoıyldy. Zorlyq-zombylyqtyń, medısınalyq kómek kórsetpeýdiń jáne qorǵaýshylardy usynbaýdyń yqtımal jaǵdaılaryn táýelsiz tekserý maqsatynda olarǵa jetkizilgen jáne ustalǵan adamdardy ustaý oryndaryna kirý múmkindigi qamtamasyz etildi, – dedi BP ókili.
Qazirgi ýaqytta prokýratýraǵa quqyq qorǵaý organdarynyń is-áreketterine qatysty 32 ótinish kelip tústi.
Sondaı-aq, zańdy quqyqtary buzylǵan jaǵdaıda azamattar 115 nómiri boıynsha Bas prokýratýranyń koll-ortalyǵyna nemese tikeleı prokýratýranyń aýmaqtyq organdaryna júgine alady.
Óz kezeginde QR DSM qoǵammen baılanys departamentiniń dırektory Ásel Artakshınova TJ engizilgen sátten bastap 2 678 zardap shegýshi medısınalyq kómekke, onyń ishinde 1 815-i ambýlatorıalyq kómekke júgingenin habarlady. 863 adam stasıonarlyq em alýda, 598 pasıent shyǵaryldy, 265 emdeýdi jalǵastyrýda, 67 naýqas aýyr halde reanımasıada, 500-den astam kúrdeli hırýrgıalyq operasıa jasaldy.
Bas prokýratýra málim etken qaıtys bolǵan 225 adamnyń 175-i medısınalyq uıymdarda kóz jumdy.
DSM málimetinshe, Densaýlyq saqtaý nysandaryna 20 shabýyl jasalǵan (5 stasıonar, 1 MSAK jáne 14 dárihana, barlyǵy Almaty qalasynda ornalasqan), 7 medısına qyzmetkeri (5 Almatyda, 1-den Shymkent qalasynda jáne Almaty oblysynda) jáne 4 óńirde (Almaty – 31, Shymkent – 7, Almaty– 5, Jambyl – 2) 45 jedel medısınalyq járdem avtokóligi zardap shekti, onyń ishinde 4 avtomobıl jóndeýge kelmeıdi.
Almatynyń úsh medısınalyq klınıkasynyń shamamen úsh táýlik boıy qorshaýda bolǵanyn, qyzmetkerlerdiń bul kezeńde aýysymsyz, táýlik boıy jumys istegenin atap ótýimiz qajet. Naýqastarǵa azyq-túlik jetkizilgen joq, dárigerler pasıentterge tamaq daıyndaýǵa májbúr boldy.
– Zardap shekkender dárigerlerdiń suraqtaryn túsinbegen jáne memlekettik, orys tilderinde jaýap bermegen jáne medısınalyq kómek alǵannan keıin medısınalyq uıymdardan ruqsatsyz ketip, tipti belgisiz qarýly adamdardyń súıemeldeýimen reanımasıadan shyqqan jaǵdaılar boldy. Óz kezeginde densaýlyq saqtaý mınıstrligi azamattarǵa barynsha kómek kórsetedi jáne jaǵdaıdy odan ári turaqtandyrý boıynsha kúsheıtilgen jumysty jalǵastyrady, – dep túıindedi DSM ókili.
Qazirgi ýaqytta respýblıkanyń barlyq medısınalyq uıymdary, onyń ishinde Almaty qalasy boıynsha shtattyq rejımde jumys istep jatyr. Budan basqa, medısınalyq avıasıamen rezerv qurý úshin Nur-Sultan qalasynan Respýblıkalyq qan ortalyǵyna 360 doza qan jetkizildi.
İİM-men birlesip Almaty, Nur-Sultan, Shymkent, Aqtóbe qalalarynda «SK Farmasıa» JSHS dárilik qoımalaryn táýlik boıy kúzetý qamtamasyz etildi, onda TMKKK jáne MÁMS sheńberinde pasıentterdi emdeýge arnalǵan dári-dármek, esirtki jáne psıhotroptyq zattar saqtalady.
