Qazir elimizdegi ómir súrý deńgeıi aýyl men qalada bir deńgeıde emes. Sol sekildi bilim berý deńgeıine qatysty da solaı dep aıtýǵa bolady. Desekte jyl ótken saıyn aýyl men qala mektepteriniń bilim berý isindegi alshaqtyqtar joıylyp keledi. Bul baǵytta Oqý aǵartý mınıstrligi júıeli túrde jumys jasaýda. Osy rette Dalanews.kz aqparattyq agenttigi tilshileri elimizdegi aýyl men qala mektepteriniń bilim berý isindegi alshaqtyqty joıý baǵytynda qandaı jumystar júrip jatqanyna nazar aýdaryp kórdi.
Bilim berý salasyn zerttep júrgen mamandardyń sózinshe, keń baıtaq jerimizdegi qala men aýyl mektepteri arasyndaǵy bilim berý sapasyndaǵy alshaqtyqtyń paıda bolýynynyń birneshe sebebi men faktorlary bar ekenin alǵa tartady. Endi osy sebep pen faktorlarǵa taldaý jasap kórsek.
Qyzylodar qalasyndaǵy «Bolashaq» ýnıversıtetiniń zertteýshisi Azamat Jalǵasbaev aýyl men qala mektepteri arasyndaǵy aıyrmashylyqty negizinen bilim berý ınfraqurylymynyń damymaýyna, bilikti muǵalimder tapshylyǵy men túrli resýrstarǵa qoljetimdilikten baıqaýǵa bolatynyn alǵa tartady.
– Qala mektepteri ádette zamanaýı qural-jabdyqtarmen birinshi kezekte jabdyqtalady. Búginde qaladaǵy bilim ordalary sandyq tehnologıalar keńinen qoldansa, aýyl mektepterinde mundaı resýrstarǵa tolyqtaı qol jetkize almaýda. Mysaly, qala mektepteri laboratorıalyq jabdyqtardy, sapaly ınternet pen ınteraktıvti taqtalardy emin-erkin paıdalana alady. Bul óz kezeginde balalarǵa bilim berý sapasyna oń áser etetini sózsiz. Al aýyl mektepterinde bilikti muǵalimderdi tartýdyń ózinde biraz qıyndyqtar kezdesetini jasyryn emes. Óıtkeni, ustazdardyń óizin ózi kásibı turǵydan damytýǵa, joǵary jalaqyǵa alýyna qatysty ıgilikterdiń bári qalada júrip qol jetkizetinin jaqsy túsinedi.
Osy rette bilim oshaqtarynda bilikti pedagogtardyń jetispeýshiligi bilim sapasyna tikeleı áser etetinin de esten shyǵarmaýymyz kerek. Qala mektepterinde muǵalimderdiń biliktiligin arttyrýǵa arnalǵan resýrstar men múmkindikter kóp bolǵandyqtan, oqýshylardyń bilim sapasy da joǵary bolatyny sózsiz, – dedi Azamat Orazbekuly.
Aýyldyq jerlerde turatyn otbasylardyń áleýmettik-turmystyq jaǵdaıy da oqýshylardyń oqý úlgerimen tikeleı áser etetini bilegili. Sebebi, aýyldaǵy balalardyń bilimin ushtaıtyn qosymsha sabaqtar uıymdastyrylymaıdy. Al qalaly jerde turatyn oqýshylar úshin bul problema emes. Olar mektepten alǵan bilimin qosymsha sabaqtarǵa qatysyp, jeke qalaǵan repetıtorlarynyń aldyna baryp bilimin ushtaıtyn múmkindike ıe. Al aýyl oqýshylary úshin mundaı múmkindikter qarastyrylmaǵan. Sol sebepti olar ózderine qajetti bilimdi mektep qabyrǵasynan alýǵa kúsh salady.
Sońǵy jyldary elimizde sıfrly tehnologıalardyń damýy bul máseleni belgili deńgeıde sheshýge múmkindik bergeni anyq. Qazirgi tańda aýyl balalary ınternettiń kómegimen túrli oqý kýrstaryna satyp alyp, ózderiniń bilimin jetildirip jatyr. Ásirese, aýyl mektepterinde joǵary synyptyń oqýshylary Joǵary oqýǵa túsýge synaq tapsyrar kezde bilimin jetildiretin kýrstardy satyp alyp, onlaın rejımde daıyndalyp, kózdegen maqsatyna jetýge kúsh salady..
Bizdińshe, sıfrlyq tehnologıalardyń kómegine júginip aýyl men qala mektepteri arasyndaǵy bilim berý isindegi alshaqtyqty túbirimen joıýdyń mańyzy zor. Bul úshin aýyldy jerlerde oqýshylary sapaly ınternet pen sandyq tehnologıalarǵa qoljetimdilikti arttyrý kerek. Bul óz kezeginde aýyl mektepterindegi bilim sapasyn jaqsartýǵa aıtarlyqtaı septesedi. Búginde muny Oqý aǵartý mınıstrligi de jete túsinip otyr. Olar bul baǵytta tıisti vedmostvalarmen tize qosyp, aýyl mektepterin ınternetpen qamtý deńgeıin 100%-ǵa deıin jetkizý úshin jan-jaqty jumystar júrgizýde.
Qazirgi tańda aýyldy jerlerdegi oqýshylardyń bilimin jetildirý úshin qosymshalar ashyp, repıtıtorlar ustaıtyndaı múmkindik kórip otyrǵan joqpyz. Eger osy baǵyttaǵy jumystardy onlaın formatta aýystyrsaq, bul olqylyqty joıýǵa bolady.
Budan basqa Úkimet aýyl mektepterindegi ınfraqurylymdy damytý boıynsha mańyzdy is-sharalardy da qolǵa alyp, júzege asyryp jatyr. Bul rette aýyzdy qý shóppen súrtýge bolmaıdy. Máselen, Oqý aǵartý mınıstrligi «Bilimdi ult» ulttyq jobasy aıasynda aýyl mektepteriniń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn nyǵaıtý, jańa mektepter salý jáne eski mektepterdi modernızasıalaý jumystaryn qarqyndy júrgizýde. Bul rette bılik oryndarynyń 2025 jylǵa deıin aýyldyq jerlerde 5000 mektepti jańartý jáne qosymsha 1000 jańa mektep salý isine tas túıin kirisip ketkenin aıtsaq jetip jatyr.
Sonymen qatar aýyldaǵy ustazdardyń kásibı biliktiligin kóterý baǵdarlamalaryna qatysýǵa múmkindik jasap otyr. Taǵyda aıta tússek, elimiz boıynsha muǵalimder mártebesin kóterý, olardyń jalaqysyn kóbeıtý jáne jas mamandarǵa aýylda jumys isteýge arnalǵan yntalandyrýlar da aýyl men qala arasyndaǵy bilim berý isindegi alshaqtyqtardy joıýǵa óziniń áserin tıgizetini anyq.
