Qazaqstan – etnosaralyq kelisim men tatýlyqtyń úlgisin álemge tanytqan memleket. Búgingi tańda elimizde júzden astam ult pen ulys ókilderi bir shańyraq astynda tatý-tátti ómir súrip keledi. Bul – kezdeısoq jetistik emes, jyldar boıy júıeli júrgizilgen saıasattyń, Qazaqstan halqy Assambleıasynyń jan-jaqty jumysynyń jemisi desek, áste qatelespeımiz.
Búginde Assambleıa tek etnostardyń mádenıetin damytýǵa baǵyttalǵan alań ǵana emes, eldegi ishki turaqtylyq pen senim atmosferasyn qalyptastyrýshy irgeli ınstıtýt retinde baǵalanyp otyr. Bul qurylym azamattyq biregeılik pen qoǵamdyq kelisimdi nyǵaıtýdyń negizgi tetikteriniń birine aınaldy.
Assambleıa quramyna 1000-nan astam etnomádenı birlestik, 1500-ge jýyq analar keńesi, aqsaqaldar alqasy, jastar uıymdary men ǵylymı-sarapshylyq toptar enedi. Eldiń barlyq óńirinde 34 dostyq úıi jumys isteıdi. Sonymen qatar, "Assambleıa jastary" qozǵalysy men medıasıa ortalyqtary arqyly qoǵamda beıbit dıalog mádenıeti qalyptasyp keledi.
Prezıdent Ákimshiligi janyndaǵy QHA Hatshylyǵynyń ókili Anastasıa Shegorsovanyń aıtýynsha, Assambleıa búginde etnostar múddesin qorǵaýdan bólek, barsha azamatty ortaq qundylyqtar men ortaq bolashaq aıasynda biriktirýge baǵyttalǵan mısıa atqarady.
– Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev atap ótkendeı, eldegi birlik – táýelsizdiktiń tiregi, al qoǵamdyq kelisim – órkendeýdiń negizgi sharty boldy. Qazaqstanda júrgizilip otyrǵan beıbitshilik pen tatýlyq saıasaty – memlekettilikti nyǵaıtýdyń, halyqtyń ál-aýqatyn arttyrýdyń basty faktoryna aınaldy, – deıdi ol.
Saıası reformalar kezeńinde Assambleıanyń da qyzmeti jańa sıpat aldy. Búginde bul qurylym Parlamenttiń joǵary palatasynda da ókildikke ıe. Senattaǵy bes depýtat – Assambleıa atynan usynylǵan azamattar. Al Májilis pen Senattaǵy otyzǵa jýyq depýtattyń basyn biriktirgen "Bir el – bir múdde" toby etnosaralyq saıasat máselelerimen tikeleı aınalysady.
Senat depýtaty Nýrıa Nıazova bul bastamanyń mańyzyn erekshe atap ótedi.
– Qoǵamdaǵy turaqtylyq pen kelisimdi saqtaý úshin zańnamalyq turǵyda qoldaý qajet. Assambleıa osy turǵyda da belsendi ról atqaryp otyr. Biz árbir etnosqa qoldaý kórsetip, olardyń óz tilin, mádenıetin saqtaı otyryp, memleketpen birge damýyna jaǵdaı jasaımyz. Bul – "Halyq únine qulaq asatyn memlekettiń" naqty iske asyp jatqanynyń aıshyqty kórinisi, – deıdi depýtat.
Qazaqstanda júrgizilip otyrǵan etnosaıasatqa halyqaralyq sarapshylar da joǵary baǵalaryn berip keledi. Olardyń pikirinshe, QHA – etnostar arasyndaǵy senimdi dıalog pen shıelenisterdiń aldyn alýdyń ýaqyt súzgisinen ótken tıimdi quraly.
Talǵat Qalıevtiń aıtýynsha, dál osy Assambleıanyń arqasynda Qazaqstanda birde-bir ultaralyq qaqtyǵys tirkelmegen.
– Qazaqstanda júzden astam etnos bar. Biraq biz olardyń arasynda senim men ózara túsinistiktiń erekshe úlgisin kórsete aldyq. Tipti, ózge elderde ózara tarıhı qarama-qaıshylyǵy bar halyqtar bizdiń elde dos bolyp, birge ómir súrip jatyr. Bul – halqymyzdyń keń peıili men memleket júrgizip otyrǵan utymdy saıasattyń nátıjesi, – deıdi ol.
Sondaı-aq, sarapshy memlekettik tildiń biriktirýshi faktorǵa aınalyp kele jatqanyn da atap ótti. Búginde túrli etnos ókilderi qazaq tilin meńgerip, ony qoǵamdyq qatynasta qoldanýǵa beıimdelýde. Memlekettik tildi etnostar arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtatyn quralǵa aınaldyrý – QHA jumysynyń mańyzdy baǵyty.
Assambleıa jumysynyń taǵy bir mańyzdy baǵyty – etnomedıasıany damytý. Bul – daý-janjaldyń aldyn alyp, kelisimge kelýdiń órkenıetti tetigi. Sarapshylardyń pikirinshe, etnomedıasıa – qazirgi zamanǵy Qazaqstan úshin asa qajet qural. Bul ádis áleýmettik jáne etnıkalyq negizdegi kelispeýshilikterdi retteýge múmkindik beredi.
Sonymen qatar, Assambleıa ǵylymı qaýymdastyqpen de tyǵyz baılanys ornatyp keledi. Joǵary oqý oryndarynda QHA kafedralary ashylyp, etnosaralyq qatynastardy zertteý, ulttyq biregeılikti qalyptastyrý baǵytynda naqty jumystar atqarylýda.
Elimizdiń ishki turaqtylyǵy tek quqyqtyq tetiktermen ǵana emes, qoǵamdyq sana men ortaq qundylyqtarǵa súıenetin jumsaq kúsh arqyly qamtamasyz etiledi. Bul turǵyda Assambleıanyń atqaryp otyrǵan róli orasan. Onyń aıasynda etnostar tek mádenıetin saqtap qana qoımaı, qoǵamdyq ómirge belsene aralasyp, el damýyna óz úlesin qosyp otyr.
Qorytyndylaı kelgende, Qazaqstan halqy Assambleıasy – qoǵamdy biriktirýshi kúsh, memleket pen azamat arasyndaǵy senimdi dıalogtyń arnasy. Tatýlyq pen birlik ıdeıasy – Qazaqstannyń bolashaǵyna salynǵan berik irgetas. Bul qundylyqtardy saqtaý – árbir azamattyń ortaq paryzy.
