Almatyda Láılá Ǵalymjanovanyń «Chetyre tetradı» atty kitabynyń tusaýkeseri ótti

Dalanews 29 qań. 2025 14:28 872

Búgin Almatyda, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq kitaphanasynda «Chetyre tetradı» kitabynyń tusaýkeseri ótti, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Kitap Qazaqstannyń eńbek sińirgen óner qaıratkeri, KSRO Kınematografıster odaǵynyń múshesi, aktrısa, kınodramatýrg, otandyq kıno men televızıany uıymdastyrýshy ılá Ǵalıqyzy Ǵalymjanovanyń (1924-2017) balalyq shaq pen jasóspirim kezi, jastyq shaǵy týraly estelikterdi beıneleıdi.

«Chetyre tetradı» 2024 jyly L. Ǵ. Ǵalymjanovanyń 100 jyldyq mereıtoıyna oraı otbasy múshelerimen daıyndalyp, basyp shyǵarylǵan. Kitap oqyrmandardyń keń aýqymyna arnalǵan.

Kitapqa Qazaqstan men Sovet Odaǵy kezindegi qazaq halqynyń kúrdeli jánekeıde qaıǵyly tarıhyn, shyǵarmashylyq zıaly qaýymnyń jarqyn ókilderiniń taǵdyryn beıneleıtin ılá Ǵalıqyzynyń estelikteri men suhbattary engen.

Tusaýkeserge Almaty qalasynyń shyǵarmashylyq jáne ǵylymı zıalylarynyń ókilderi, L. Ǵ. Ǵalymjanovanyń seriktesteri men áriptesteri, otbasy músheleri jáne buqaralyq aqparat quraldary qatysty.

Láılá Ǵalymjanovanyń «Chetyre tetradı» kitaby- urpaqtaryna qaldyrǵanótken dáýirdiń biregeı aıǵaǵy. Bul estelikter avtordyń týylǵan jylynan bastap 1947 jylǵa deıingi ýaqyt aralyǵyn qamtıdy. Bul kitapılá Ǵalymjanovany jaqyn bilmegender úshin de qyzyqty bolady dep úmittenemiz. Menimen sóıleskende ol árqashan jazýshy, senarıst, dramatýrg bolǵysy keletinin moıyndaıtyn. Biraq taǵdyry basqasha boldy. Osy kúndelikterdi jarıalaı otyryp, biz onyń ádebı mansap týraly armanyn, ishinara bolsyn oryndaǵymyz keldi", - dep atap ótti, L.Ǵ. Ǵalymjanovanyń nemeresi Ásel Qaraýlova.

Erte jetim qalyp – aldymen Ǵalymjanovanyń anasy qaıtys boldy, sodan keıin 1938 jyly stalındik qýǵyn-súrgin kezinde L. Ǵ. Ǵalymjanovanyń ákesi men atasy qýǵyn-súrginge ushyrady (keıinnen ekeýi de qylmys quramynyń joqtyǵynan aqtaldy) qıyn balalyq shaǵyna qaramastan- LáıǴalıevna mektepti sátti bitirip, 1942 jyly VGIK Almaty qalasyndaǵy evakýasıada bolǵan kezde soǵan oqýǵa tústi. 1947 jyly ınstıtýtty sátti bitirgen (KSRO Halyq ártisi ańyzǵa aınalǵan Borıs Babochkınniń sheberhanasy) L.Ǵ. Ǵalymjanova Almatyǵa oralyp, Jas kórermen teatrynyń aktrısasy bolyp jumys isteı bastady. 1948 jyly ol "Zolotoı rog" fılminde oınady. 1950 jyldardyń sońynda ony Qazaq televızıasynyń uıymdastyrýshylarynyń biri bolýǵa shaqyrdy. 1959 jyly L. Ǵ. Ǵalymjanova QazKSR Mádenıet mınıstriniń orynbasary, al eki jyldan keıin mınıstr bolyp taǵaıyndaldy.

Hrýshevtiń kezinde, uzaq jyldar boıy stalındik qýǵyn-súrginnen keıin erekshe ulttyq mádenıettiń óskinderi synǵa túse bastaǵan kezde, L.Ǵ. Ǵalymjanova qazaq zıalylary ókilderiniń shyǵarmashylyq jáne turmystyq jaǵdaılaryn jaqsartý úshin tynymsyz jumys istedi, shyǵarmashylyq ujymdardy qorǵady, olardyń kásibı ósýine kómektesti. 1970 jyldary Láılá Ǵalıqyzy Qazaq KSR Mınıstrler Keńesiniń İs basqarmasynyń mádenıet bóliminiń meńgerýshisi qyzmetin atqardy. 1975-77 jyldary QazKSR memlekettik komıteti tóraǵasynyń Kınematografıa jónindegi orynbasary qyzmetin atqardy. 1977-81 jyldary osy komıtettiń basshysy qyzmetin atqardy. Ol "Qyz Jibek", «Kones atamana», «Za namı - Moskva», «Pesn o Manshýk», «Transsıbırskıı ekspress» fılmderi túsirilgen jyldary ulttyq mádenıetti basqardy. Búkilodaqtyq jáne sheteldik sahnada «Alma-Ata jas baleti» jáne «Gúlder», «Dos-Muqasan» toby ansámblderi kúrkiredi. Osy jyldary estradalyq-sırk óneri stýdıasy, Qazaq sırki, "Qazaqfılm" kınostýdıasynyń kesheni, búkil Respýblıka boıynsha ondaǵan jańa kınoteatrlar salyndy. Láılá Ǵalıqyzy Qazaqstan KP OK músheligine kandıdat (1961-71 jj.), 6-shy, 10-shy saılanǵan QazKSR Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty boldy.

Qazaqstan úkimetiniń múshesi retinde (1961-67 jyldary Mádenıet mınıstri jáne 1977-81 jyldary Kınematografıa jónindegi memlekettik komıtettiń tóraǵasy retinde) L.Ǵ. Ǵalymjanova qazaq mádenıetiniń damýyna eleýli úles qosty. ılá Ǵalıqyzy Qazaq televızıasynyń bas rejıseri (1957-59 jj.) qyzmetin atqarǵan alǵashqy qazaq áıel jáne Qazaqstannan Búkilodaqtyq memlekettik kınematografıa ınstıtýtynyń (VGIK) alǵashqy túlekteriniń biri boldy.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar