[caption id="attachment_18667" align="alignright" width="428"]
Ermurat Bapı[/caption]
Aýylda ıesiz qalǵan qulazyǵan úı. Sylaǵy túsip, keteýi kete bastaǵan. Bir kezdergi máýeli baý-baqshasy men bala-shaǵanyń ý-shýy arylmaıtyn aýlasyn aram shóp basyp ketken. Qora-qopsyǵynda kezbe kesirtki men qaraǵashtyń butaǵyna qonǵan qara qarǵadan basqa tirlik ıesi kórinbeıdi. Úıdiń esiginde qulyp tur...
Bul – Qýanysh aýylynda (Zaısan) áke-shesheme arnap, men salǵan úı. Ózimnen keıingi on bir baýyr-qaryndasym osynda ósti. Úıdi ózim salsam da, munda men qonaq retinde ǵana keletin edim. (Mektepti naǵashylarymnyń qolynda Qarabulaq aýylynda bitirdim; odan soń Zaısanda aýdandyq gazette istedim; odan keıin úsh jyl teńiz áskerine kettim; áskerden kele sala – bes jyl ýnıverstıtet; bes jyl Óskemendegi jeke turmys; keıinnen otbasymmen Almatyǵa qonys aýdardym...).
Qazaqtar – «qara shańyraq», orystar – «ochıı dom» deıdi. Sol úıimniń endigi kespiri – osy. İnimiz ekeýimiz eki jyl júrip, ár kirpishin óz qolymyzben samannan quıyp salǵan úıimniń keteýsiz keıpi ishi-baýyrymdy ezip jibergendeı boldy. Eriksiz kózime jas alyp, óńeshime keptelgen óksikti juta almaı uzaq turdym. Qasyma ergen Erǵabıt dosym da: «Eh, zaman-aı!...» dep, bir kemseńdep aldy...
Budan 26 jyl buryn anam ekken kópjyldyq gúl (sýretti ashyp qarańyz) ǵana sarǵaıǵan saǵynyshtyń reńindeı bop, jaıqalyp tur. Qorǵannan attap barýǵa dátim barmady: múlgigen tynyshtyq pen shırek ǵasyr burynǵy estelikti úrkitip almaıyn dedim.
Endi kimge, nege nalımyn? (Aıtpaqshy, Almatyda jatyp, ıen qalǵan úıim esime túsken saıyn, qara shańyraqty tastap ketken inimdi talaı ret qamshylap aldym. Odan qaıyr qaısy? Ol baıǵus ta (?) jumyssyzdyqtan sendelip, ıen qalǵan aýyldadaǵy ıtshilegen tirlikten qalaǵa qashýǵa májbúr bolǵanyn bile tursam da, menen talaı-talaı sóz estip júr. Osydan Almatyǵa bara salyp, ony otbasymen keri kóshirgim keledi. Biraq Alla da, Aqorda da ádiram qaldyrǵan bul aýyldan ol ne izdeıdi?).
Bunyń bárin nege jipke tizgendeı aıtyp otyrmyn?
Aıtatyn sebebim – Qýanysh aýylynda mundaı ıen qalǵan úıler tutas kóshe-kóshe bop, qańyrap tur. Kezinde ortalyq bolǵan bizdiń kóshede júzge tarta úıdiń onǵa tolar-tolmasynda ǵana tirshilik qalǵan. Bul aýylda bir kezderi 40 myń qoı baqqan keńshardyń halqy turdy degenge dátiń barmaıdy. Bir jyldary bir-bir kolhozdyń ortalyǵy bolǵan mańaıdaǵy Kókjyra, Birjan, Aqaral aýyldaryndaǵy jaǵdaı da osynyń arjaq-berjaǵy: údere kóshken el, kúızelgen aýyl, qańyraǵan úıler.
...Oralhannyń keńes kezinen qalǵan kók traktory tar-tar otala jónelmegende, Qýanyshta tirshilik toqtap qalǵandaı eken. Men ańyraǵan aýyldan ano-o-ý-ý jyldarǵy arqa-jarqa aǵaıyndarymdy taba almaı, Zaısandaǵy qonaq úıge túneýge qaıttym. Jol boıy jyladym-aı kep-kep-kep...
Avtordyń Feısbýktegi paraqshasynan alyndy
