– Jańa oqý jylynda Abaı ýnıversıtetinde oqytý qandaı formatta uıymdastyrylady?
– Qazirgi tańda Abaı atyndaǵy QazUPÝ-da jańa oqý jylyna daıyndyq bastaldy. Ókinishke oraı, elimizde jalǵasyp jatqan koronavırýstyq pandemıa bizdiń ýnıversıtettiń bıylǵy qyzmetine de keıbir túzetýler engizdi. Biraq karantın rejımi jaǵdaıynda biraz tájirıbe alyp, qazirgi jaǵdaıdy qadaǵalap, biz dástúrli formany tańdaǵanymyzben, kez-kelgen oqý formatynda oqýǵa daıynbyz dep sanaımyn: pedagogıka - bul qoǵamdyq-áleýmettik baǵyttaǵy mamandyq.
QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń bekitilgen nusqaýlyǵyna sáıkes árbir oqý orny óziniń akademıalyq saıasaty men jaǵdaıyna qaraı aralas oqytý formatyn qoldana alatyndyǵyn eskere otyryp, bizdiń ýnıversıtet 2021-2022 oqý jylynda blended learning (aralas oqytý) formatynda ótkizý týraly sheshim qabyldady.
Dárister onlaın-formatta, al semınarlar, praktıkalar, zerthanalyq jáne dene shynyqtyrý sabaqtary - oflaın ótedi. Oqý barysynda sanıtarlyq-epıdemıologıalyq rejımniń barlyq talaptary qatań saqtalady.
Bakalavrıattyń bilim berý baǵdarlamalary boıynsha oqıtyn 1-2 kýrs stýdentteri oqýyn 6 qyrkúıekten, 3-4-5 kýrs stýdentteri 1 qyrkúıekten bastaıdy. 4-kýrs stýdentteri úshin pedagogıkalyq (óndiristik) praktıka dástúrli túrde 2021 jyldyń 16 qyrkúıeginen 2022 jyldyń 30 sáýirine deıin ótkiziledi.
Magıstratýra jáne PhD doktorantýra bilim berý baǵdarlamalary boıynsha bilim alýshylar 6 qyrkúıekten bastap aralas formatta oqıtyn bolady, onda ǵylymı-zertteý jumysy men praktıka oflaın, qalǵan sabaqtar - onlaın ótedi.
– Stýdentter vaksına alýǵa mindetti me? Vaksınasıalanbaǵan stýdentter qalaı oqıdy?
– Koronavırýstyq ınfeksıanyń taralýyn toqtatýdyń jalǵyz joly – vaksınasıa alý. Sondyqtan árbir adam bul jaǵdaıǵa sanaly túrde jáne óziniń densaýlyǵy men aınalasyndaǵy adamdardyń densaýlyǵyna úlken jaýapkershilikpen qaraýy kerek.
Densaýlyq saqtaý mınıstri Alekseı Soı Úkimet otyrysynda oqý oryndaryn dástúrli oqytý formatyna kóshirý kezinde pedagogtar men qyzmetkerlerdi, jataqhanalar men ashanalar qyzmetkerlerin, 18 jastan asqan stýdentterdi 100 paıyz vaksınasıalaýmen qamtamasyz etý qajettigin atap ótken bolatyn. Vaksınasıa - bizdiń basty nazarymyzda.
Koronavırýstyq ınfeksıanyń taralýynyń aldyn alý maqsatynda oqý oryndarynyń ǵımarattaryna, jataqhanalarǵa, kitaphanalarǵa kirý Ashyq júıesi arqyly júzege asyrylady. Oqý korpýstary men jataqhanalarda ýnıversıtettiń medısınalyq pýnktiniń mamandary jumys isteıtin bolady, olar betperde rejımin jáne basqa da sanıtarlyq talaptardyń oryndalýyn baqylaıtyn bolady.
Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıteti 2021 jyldyń 1 shildesinen 25 tamyzyna deıin covid-19 vaksınasynyń birinshi komponentin alǵan bilim alýshylar arasynda birqatar utys oıyndaryn ótkizdi. Túrli júldeler, sonyń ishinde aqshalaı júldeler oınatyldy. Mysaly, osy utys oıyndarynyń alǵashqy jeńimpazdary atanǵan stýdentter Qapshaǵaıdaǵy «Ustaz» demalys ornyna úsh kúndik demalysqa (2021 jyly 22-24 shildede) joldama aldy.
Jeńimpazdardy anyqtaý https://randomus.ru/list kezdeısoq sandar generatory ádisi arqyly júrgizilip, nátıjesinde COVID–19-ǵa qarsy ekpe alyp, jeńimpaz atanǵan 50 stýdent Qapshaǵaıdaǵy demalys ornyna joldama, 60 stýdent aǵylshyn kýrsyna tegin sertıfıkat jáne 100 stýdent bir jyldyq oqý aqysyna 5% jeńildikke ıe boldy.
Búgingi tańda ýnıversıtet stýdentteriniń 70%-ǵa jáne profesor-oqytýshylyq quramynyń 80%-ǵa jýyǵy vaksınasıanyń qajetti dozasyn aldy. Bizdiń maqsatymyz-jaqyn kúnderi 100 paıyzdyq kórsetkishke jetý. Vaksınasıa - bul koronavırýspen kúresýdiń eń tıimdi quraly ekenin atap ótkim keledi.
– Abaı ýnıversıtetinde stýdentterdi jataqhanadaǵy oryndarmen qamtamasyz etý máselesi qalaı sheshilýde?
– Bıyl bizdiń ýnıversıtetke 2021 jylǵy 26 tamyzdaǵy jaǵdaı boıynsha 6348 adam qabyldandy, onyń ishinde bakalavrıat boıynsha – 5573, magıstratýra boıynsha – 775 adam. Abaı atyndaǵy QazUPÝ-ǵa oqýǵa túsken stýdentter sany ótken jylmen salystyrǵanda artty. Sonymen qatar, aqyly bólimge qabyldaý jalǵasýda. Ókinishke oraı, Ýnıversıtet balansynda barlyǵy bes jataqhana bolǵandyqtan, barlyq bilim alýshylardy jataqhanamen qamtamasyz etý múmkin emes.
Birinshi kýrs stýdentteriniń jataqhanalardan oryn alý múmkindigi joǵary. Bul prosesti komısıanyń arnaıy quramy qaraıdy jáne avtomattandyrylǵan júıe arqyly júzege asyrylady. Stýdentterdiń ótinishterimen birge olardyń áleýmettik jaǵdaıyn, densaýlyǵy men mártebesin anyqtaıtyn qujattar qabyldanady.
Jataqhanaǵa ornalasý kezinde áleýmettik az qamtylǵan otbasynan shyqqan bilim alýshylarǵa basymdyq beriledi. Mysaly, bul jetim jáne ata -anasynyń qamqorlyǵynsyz qalǵan balalar, ata -anasynyń bireýi nemese ekeýi de múgedek bolyp tabylatyn tulǵalar; múgedekter qataryndaǵy múmkindikteri shekteýli, bala kezinen múgedektigi bar tulǵalar men I jáne II toptaǵy múgedekter. Birinshi kýrs stýdentteri de basymdyqqa ıe, oǵan basty sebep olar jańa jaǵdaılarǵa beıimdelý úderisinen ótedi. Jataqhanaǵa ornalastyrý 18 jasqa tolǵan stýdentterge 100% vaksınasıalanýymen jáne medısınalyq anyqtamasynyń negizinde júrgiziledi. Joǵaryda atalǵan sanattar boıynsha jataqhana eń aldymen vaksınasıalanǵan 1 kýrs stýdentterine beriletinin atap ótkim keledi.
Jataqhana ornynyń tapshylyǵy máselesin sheshý maqsatynda áleýetti ınvestorlardan ýnıversıtetke jataqhana salý boıynsha ınvestısıalyq usynystardy qabyldaý jumystary júrgizilýde. Osylaısha, biz bul máseleni sheshýdi josparlap otyrmyz.
Jataqhana qurylys jobalary boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Elbasy N.Á.Nazarbaevtyń 2018 jylǵy 05 naýryzdaǵy Qazaqstan halqyna Joldaýy negizinde bastamashylyq etken bes áleýmettik bastamanyń úshinshisin iske asyrý aıasynda júzege asyrylady. Stýdent jastardyń turý jaǵdaılaryn jaqsartý maqsatynda ýákiletti organdar men joǵary oqý oryndary jáne kolej basshylarynyń aldyna 2022 jyldyń sońyna deıin stýdentterdi 75 myńnan astam tósek-orynmen qamtamasyz etý mindeti qoıyldy.
– Jańa oqý jylynda ýnıversıtet ujymyna tilegińiz?
– Eń aldymen, bolashaq stýdentter men bilim alýshylardy, barlyq oqytýshylar men basqa da qyzmetkerlerdi jańa oqý jylynyń bastalýymen quttyqtaımyn. Barshańyzǵa myqty densaýlyq, kúsh pen shydamdylyq tileımin. Bizdiń jastarǵa, ásirese birinshi kýrs stýdentterine jarqyn jáne maǵynaly stýdenttik ómir, jańa bilim men tabys, áriptesterimizge amandyq jáne qıyn, biraq ıgilikti eńbekterinde alǵa qoıylǵan maqsattarǵa qol jetkizýdi tileımin.