ءماجىلىس دەپۋتاتتارى قازاقستاندا جاساندى ينتەللەكتتى قولدانۋدى رەتتەيتىن زاڭدى قابىلدادى. قۇجاتتا ادام قۇقىقتارىنا باسىمدىق بەرۋ، اشىقتىق پەن ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى ساقتاۋ باستى نازارعا الىنعان. زاڭ جاساندى ينتەللەكت جۇيەلەرىنە قۇپيا اقپاراتتىڭ تارالۋىنا شەكتەۋ قويادى، ەموسيالاردى تالداۋعا تىيىم سالادى جانە ديپفەيكتەردى مىندەتتى تۇردە بەلگىلەۋدى ەنگىزەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ChatGPT دەگەنىمىز نە؟
ChatGPT – بۇل جاساندى ينتەللەكت تەحنولوگياسىنا نەگىزدەلگەن، اداممەن تابيعي تىلدە سويلەسە الاتىن اقىلدى تىلدىك مودەل. ونى OpenAI كومپانياسى جاساپ شىعارعان. ChatGpt بۇگىندە الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە كەڭىنەن قولدانىلادى. ەڭ بەلسەندى پايدالاناتىن ەلدەر قاتارىندا: اقش ، كانادا، ۇلىبريتانيا ، گەرمانيا، فرانسيا، نيدەرلاندى، يتاليا، ءۇندىستان، جانە ت.ب.
ChatGPT رەسمي تۇردە قولدانىلمايتىن نەمەسە شەكتەلگەن ەلدەر:
قىتاي- OpenAI ونىمدەرى رەسمي قولجەتىمسىز. ءبىراق جەرگىلىكتى بالامالارى بار.
سولتۇستىك كورەيا- تولىق تىيىم سالىنعان.
يران، سيريا، كۋبا- حالىقارالىق سانكسيالار مەن ينتەرنەت سەنزۋراسىنا بايلانىستى قولجەتىمسىز.
ءماجىلىس دەپۋتاتى ەكاتەرينا سمىشليايەۆا جاساندى ينتەللەكت ادامنىڭ قۇقىقتارىن ءبىرىنشى ورىنعا قويۋى ءتيىس ەكەنىن مالىمدەدى. الايدا جاساندى ينتەللەكت قۇقىق سۋبەكتىسى رەتىندە تانىلمايدى، سوندىقتان ونىڭ كومەگىنە جۇگىنگەندەر بارلىق شەشىمدەر ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى وزدەرى كوتەرەدى.
«زاڭ جوباسىندا جاساندى ينتەللەكتتى قولدانۋدىڭ نەگىزگى ەتيكالىق قاعيداتتارى بەكىتىلگەن. ولاردىڭ قاتارىندا- ادام قۇقىقتارىنىڭ باسىمدىعى، ەڭبەك قاۋىپسىزدىگى جانە اشىقتىق بار»،- دەدى ول.
ديپفەيكتەرمەن كۇرەسۋ ماقساتىندا زاڭ سينتەتيكالىق كونتەنتتى «ادامعا تۇسىنىكتى تۇردە» ارنايى بەلگىلەۋدى مىندەتتەيدى. سونداي-اق، جاساندى ينتەللەكت قولدانىلاتىن قىزمەتتەر كورسەتىلگەندە نەمەسە تاۋارلار ساتىلعاندا، تۇتىنۋشىلار بۇل تۋرالى الدىن الا حاباردار ەتىلۋى ءتيىس.
ونىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى كەزدە ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى- قىزمەتتىك جانە قۇپيا اقپاراتتىڭ نەيروجۇيەلەر ارقىلى سىرتقا تارالۋى. وسىعان بايلانىستى،اشىق جۇيەلەردى قولدانۋعا اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك تالاپتارى تۇرعىسىنان قاتاڭ شەكتەۋلەر قويىلاتىن بولادى- دەپ اتاپ ءوتتى.
ەموسيالاردى تالداۋعا تىيىم
زاڭعا سايكەس، ءاربىر ادام جاساندى ينتەللەكت قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن بىلۋگە، ءارى ونى پايدالانۋدان باس تارتۋعا قۇقىلى بولادى.
«ادامنىڭ مىنەز-قۇلقىن باسقارۋ، ەموسيالارىن پايدالانۋ، الەۋمەتتىك باعالاۋ جۇرگىزۋ جانە جەكە دەرەكتەردى رۇقساتسىز جيناۋ سىندى فۋنكسيالاردى بار جۇيەلەرگە قاتاڭ تىيىم سالىنادى»- دەدى ەكاتەرينا سمىشليايەۆا.
دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا، ەل ىشىندە- ياعني سىرتقى جۇيەلەرگە قوسىلماي، جابىق كونتۋردا جۇمىس ىستەيتىن جاساندى ينتەللەكت جۇيەلەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارۋ قاجەت. سەبەبى بۇگىندە نەيروجۇيەلەر بالالار مەن جاستار اراسىندا اسا تانىمال بولىپ بارادى. ولار ءۇشىن چات- بوتتار كەڭەسشىگە، دوسقا، ءتىپتى پىكىرلەس سەرىككە اينالىپ ۇلگەرگەن.
«بۇگىنگى تاڭدا بۇل جۇيەلەر بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىندا وتە تانىمال. ولارمەن سويلەسەتىن چاتتار جاستارعا كەڭەس بەرىپ، سىرلاس دوس، ءتىپتى رۋحاني جولسەرىككە اينالۋدا.الايدا، بۇل مودەلدەر جاھاندىق- كوبىنە كوممەرسيالىق جانە ساياسي باعىتتاعى – دەرەكتەر نەگىزىندە وقىتىلعان.ولاردىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز بەن دۇنيەتانىمدىق باعدارىمىز جوق. بۇل – ەلدىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگىنە تىكەلەي قاتىسى بار ماسەلە»،- دەپ اتاپ ءوتتى دەپۋتات.
اۆتورلىق قۇقىق جانە جاساندى ينتەللەكت
جاڭا زاڭعا سايكەس، ادامنىڭ قاتىسۋىنسىز، تولىقتاي جاساندى ينتەللەكت جاساعان تۋىندىلار اۆتورلىق قۇقىقپەن قورعالمايدى. ياعني، ەگەر ادام ءوز شىعارماشىلىق ەڭبەگىن قوسپاسا، مۇنداي كونتەنتكە قۇقىقتىق يەلىك تە پايدا بولمايدى.
سونىمەن قاتار، پايدالانۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق سيپاتتاعى سۇرانىستارى، مىسالى، جاساندى ينتەللەكتە بەرىلەتىن بىرەگەي تاپسىرما فورمالارى (ياعني «پرومپتتار») اۆتورلىق قورعاۋعا يە بولۋى مۇمكىن.
«جاساندى ينتەللەكت مودەلىن ۇيرەتۋ ءۇشىن قانداي دا ءبىر شىعارمالاردى پايدالانۋ- تەك اۆتور نەمەسە قۇقىق يەلەنۋشى ماشينالىق وقۋعا تىيىم سالماعان جاعدايدا عانا رۇقسات ەتىلەدى»- دەدى دەپۋتات.
