Áleýmettik jelide polısıa qyzmetkerleriniń qatysýymen túsirilgen vıdeo tarap jatyr. Onda rasıa arqyly belgisiz hattamalarǵa qatysty jumysty kúsheıtý týraly nusqaý estilgen, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Bul jazbany jýrnalıs Mıhaıl Kozachkov óziniń Telegram arnasynda jarıalady. Onyń sózinshe, vıdeo Almatyda, prokýratýra mańynda túsirilgen.

“Hattamalar boıynsha jumysty barynsha kúsheıtińder. Ásirese (…) ákimshilik hattamalarǵa mán berińder”, – deıdi Kozachkov taratqan beınejazbadaǵy kadrda. 

Osy tusta jýrnalıs kólik tizgindegen qazaqstandyqtardy abaı bolýǵa shaqyrdy.

“Munda eń qyzyǵy – rasıa arqyly aıtylǵan nusqaýlar. Onda ákimshilik quqyqbuzýshylyqtar boıynsha hattamalardyń sanyn arttyrý qajet degen sózder aıtylady. Menińshe, úkimettiń ekonomıkalyq blogy óz mindetin oryndaı almaı jatqandyqtan, búdjetti tolyqtyrý júktemesi polıseılerge berilgen. Sondyqtan kólik júrgizgende erejeni buzbaýǵa tyrysyńyzdar”, – dep pikir bildirdi Kozachkov.

Bul máselege qatysty KazTAG agenttigi İshki ister mınıstrliginen jaýap alǵan. Mınıstrlik ókilderi áleýmettik jelide taraǵan aqparattyń shyndyqqa janaspaıtynyn aıtyp, buǵan deıin atalǵan jaıtqa qatysty pikir bildirgenderin eske saldy.

“Polısıa qyzmetkerlerine kún saıyn belgili bir kólemde hattamalar toltyrý mindetteledi degen aqparat negizsiz. İshki ister mınıstrliginde mundaı sandyq normatıvter belgileý tájirıbesi joq. Quqyq qorǵaý organdarynyń basty mindeti – qoǵamdyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý, quqyq tártibin saqtaý jáne azamattardyń quqyǵyn qorǵaý. Eger mundaı zańsyzdyqtar týraly naqty derekterińiz bolsa, İİM-niń ózindik qaýipsizdik departamentine nemese 1402 senim telefonyna habarlaýyńyzdy suraımyz”, – dep jaýap berdi mınıstrlik.

Eske salaıyq, buǵan deıin “Aq jol” fraksıasy qomaqty aıyppuldary úshin ÁQbtK-ne ózgerister engizý týraly zań jobasyn qoldamaǵan edi.

Máseleni Azat Perýashev tarqatyp aıtty.

“Zań jobasyna “Aq jol” Dempartıasynyń depýtattary kásipkerlege salatyn artyqsha aýyr aıyppuldardy 3-5 ese azaıtý týraly birneshe túzetý usynǵan bolatynbyz. Ókinishke qaraı, ne jumys toby, ne Májilistiń Búrosy, ıaǵnı barlyq basqa fraksıalar osy aıyppuldardy kazirgi, demek aýyr kóleminde qaldyrýdy qalady. Ýájderi qarapaıym — aıyppuldar buzýshylyqtardyń aldyn alý jáne tutynýshylardyń múddelerin qorǵaý úshin qajet. Alaıda, atalmysh zań jobasyn talqylaý barysynda “Aq jol” fraksıasyna 2 myńnan astam kásipkerden atalǵan aıyppuldardy azaıtýdy suraǵan ótinishter túsken. Jáne olardyń aıtýynsha, aıyppuldardyń qomaqtylyǵy buzýshylyqtardy aldyn alý úshin emes, baqylaý organdarynyń bopsalaýy úshin qyzmet etedi. Óıtkeni baǵadaǵy qatelik úshin 700 myń teńge tóleýden góri, tekserýshige 100 myń bere salǵan ońaı. Sondyqtan, bul normalar búginde aldyn alý úshin emes, bıznesti bopsalaý úshin qoldanyla bastady”, — dedi ol.

Depýtat áleýmettik jelide jarıalanǵan bir jazbany mysalǵa keltirdi.

“Keshe ǵana EGOV-PRESS telegram arnasynda ár ýchaskede dál osy ÁQBtK-niń baptary boıynsha keminde 200 quqyq protokol rásimdeý týraly polısıanyń daýystyq buıryǵy jarıalandy. Bul aqylǵa qonymsyz aıyppuldardyń qalaı qoldanylatyndyǵy týraly naqty mysal. Al búgingi zańǵa túzetýlerdiń 80 paıyzy repressıalyq sıpatqa ıe – aıyppuldar, aıyppuldar, aıyppuldar. Bizdiń sheneýnikter memleket tek jazalap ǵana qoımaı, retteý saıasatynyń aıyppul salýdan bólek, yntalandyratynyn túsindirýi kerektigin umytqan sıaqty. Al tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaýǵa júgingende olar shaǵyn jáne orta bıznestiń qalaı jumys isteıtinin bilmeıtin quddy bir aspannan salbyrap túskender sıaqty sóıleıdi. Úıdiń janyndaǵy dúkenniń kúndelikti paıdasy 30-50 myń teńge bolsa, oǵan 100 myń aıyppul salynsa, ol aqshany qaıdan alady? Tek taýar baǵasyn kóterip, bul aıyppuldy satyp alýshylarǵa júkteý arqyly ǵana óteıdi. Ásirese, bul aıyppuldar turaqty bolǵanda, kásipkerler dál osy týraly habarlaýda. Sondyqtan orynsyz qomaqty aıyppuldar shyn máninde tutynýshylardy qorǵamaıdy, kerisinshe Ulttyq banktiń soqyr saıasaty men dollardyń qubylmaly baǵamyna qosa ınflásıaǵa yqpal etedi», — dedi ol.

Perýashevtiń pikirinshe, jazalaý men aýyrlyqtyń ózara teńgerimi kerek, bul — quqyqtyń basty prınsıpteriniń biri.

«Quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alý jáne tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý 200 teńge turatyn kartoptyń baǵa belgisindegi qatelik úshin 200 myń aıyppul salynǵan kezde emes, aıyppuldar buzýshylyqtardyń aýyrlyǵyna sáıkes bolǵanda ǵana jumys isteıdi. Nemese sapasyz ónimge aıyppul salynyp qana qoımaı, satylymnan alynǵan jaǵdaıda. Biraq qaıtaryp alý jáne alyp qoıý prosedýralary sizderde jumys istemeıdi, tekserýshi myrzalar. Ol týraly biz 2018 jyldan beri aıtyp kelemiz. Sizder aıyppuldy jeleý etip bopsalaýmen aınalysyp júrsizder, al sapasyz taýarlar sórelerde turǵan kúıi qalady. «Jańa adamdar» jastarynyń merzimi ótken taýarlarǵa qatysty talaptary da osydan shyǵady. Sheneýnik myrzalar, sizder úshin men uıalyp otyrmyn.

Bir ret bolsa da jyly keńselerden shyǵyp, kásipkerdiń nemese tutynýshynyń ornyna baryp turyp kórińizder. Sizder áldebir «Shtrafstandy» quryp jatyrsyzdar. Al «Aq jol» fraksıasy qalypty naryqtyq ekonomıkany qurýdy usynady. Jáne biz durys sheshimderge qol jetkizbeıinshe, bul máseleni qaýzaı berýden taıynbaımyz. Sondyqtan, búgin fraksıamyz bul zań jobasyna qarsy daýys beredi», — dedi ol.