Sıfrlyq tehnologıa salaǵa serpin berýde

Azamat Qoıshyǵara 24 qar. 2024 11:19 923

Elimizde «Sıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda iri ister júzege asyrylýda. Atalǵan baǵdarlama el ekonomıkasynyń barlyq salalaryn sıfrlandyrýǵa, birqatar artyqshylyqtarǵa qol jetkizýge jol ashty. Sonyń arqasynda Túrkistan oblysynyń densaýlyq saqtaý salasyn sıfrlandyrý, avtomattandyrý jáne jańa tehnologıalardy engizý qarqyndy júzege asyrylyp, el jaruyn jobalardyń jemisin kórýde.

Tarqata aıtqanda, sıfrlandyrý arqyly medısınalyq mekemelerde qaǵazsyz jumys júıesine kóshý, naýqastardyń málimetterin elektrondy formatta saqtaý, dáriger qabyldaýyna onlaın jazylý jáne telemedısına qyzmetin paıdalaný jolǵa qoıyldy. Avtomattandyrý isine kelsek dárihanalar men emhanalardaǵy kezekterdi azaıtý úshin tirkeý prosesin ońtaılandyrý, zerthanalyq taldaýlar nátıjesin avtomatty túrde óńdeý jáne medısınalyq jabdyqtardyń jumysyn baqylaýdy jeńildetildi. Jańa tehnologıalar – zamanaýı dıagnostıkalyq quraldardy, ıaǵnı jasandy ıntellekt negizinde jumys isteıtin quraldardy engizýge, robottandyrylǵan hırýrgıa ádisterin qoldanýǵa jáne genetıkalyq zertteýlerdi jetildirýge jol ashty. Bul úderister túrkistandyq turǵyndarǵa kórsetiletin medısınalyq qyzmet sapasyn arttyrýda.

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev 2022 jyly Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda: «Kelesi ózekti másele – densaýlyq saqtaý júıesin sıfrlandyrý. Bul jumys óte baıaý júrip jatyr. Jalpy, sıfrlandyrýdyń qazirgi deńgeıi dárigerlerdiń jumysyn jeńildetip otyrǵan joq. Densaýlyq saqtaý salasynda 40-tan astam aqparattyq júıe jumys isteıdi. Ár júıeniń óz kemshilikteri bar. Mınıstrlik bolsa, jaýapkershilikten qashyp, naqty sheshim qabyldamaı otyr. Al, munyń zardabyn dárigerler men azamattar tartýda. Úkimet osy máseleni tez arada sheshýi kerek», – degen bolatyn.

Prezıdenttiń sıfrlandyrýǵa qatysty tapsyrmasynan keıin Túrkistan oblysynyń densaýlyq saqtaý salasynda aıtarlyqtaı ózgerister oryn alǵany ras. Aqparattyq júıelerdiń jumysy da jedeldetilip, medısınalyq qyzmet kórsetý sapasyna qoljetimdilik artty. San túrli emdeý mekemelerine zamanaýı aqparattyq tehnologıalardy engizý birneshe baǵytta júzege asyryla bastady. Atap aıtsaq, emhanalar men aýrýhanalarda avtomattandyrylǵan júıeler jetildirilip, naýqastardy tirkeý jáne kezek qoıý isinde elektrondy format óz jemisin berdi. kóshirildi. Emhanalar men zerthanalarda sıfrlyq tirkeý júıeleri naýqastardyń ýaqytyn únemdep, medısınalyq qyzmet alýdy jyldamdatty. Buryn turǵyndar tarapynan jıi shaǵym túsetin jedel járdem stansalarynyń isi kóńil tolarlyq deńgeıge kóterildi. Sebebi mundaı stansalar GPS tehnologıalary arqyly kólikteriniń jyldamdyǵyn arttyryp, turǵyndarǵa shuǵyl kómek kórsetý ýaqyty qysqardy.

Búginde Túrkistan oblysyndaǵy densaýlyq saqtaý salasyn sıfrlandyrýis inde de kóptegen jetistikterge qol jetkizildi. Tarqata aıtqanda, Túrkistan oblysynda densaýlyq saqtaý salasyn sıfrlandyrý halyqqa medısınalyq qyzmet kórsetýdi jańa deńgeıge kóterdi. Aýqymdy jobalar júzege asyrylyp, turǵyndardyń densaýlyǵyn saqtaý júıesi aıtarlyqtaı ońtaılandyryldy. Túrkistandyq turǵyndar úshin arnaıy mobıldi qosymshalar ázirlenip, dáriger qabyldaýyna jazylý jáne zerthanalyq nátıjelerdi kórý jeńildetildi. Onlaın platformalar arqyly halyq dárigerdiń keńesin úıden shyqpaı-aq alýda. Shalǵaı aýyldar úshin onlaın baılans qyzmeti keńeıtildi. Aýyldyq emhanalardan óńir ortalyǵyndaǵy mamandarǵa tikeleı baılanys ornatý arqyly kúrdeli jaǵdaılar der kezinde sheshimin tabýda. Bul júıe aýyr naýqastardy erte anyqtap, durys emdeý jolyn josparlaýǵa septigin tıgizýde. Oblys aýrýhanalary jańa sıfrlyq dıagnostıkalyq qurylǵylarmen jabdyqtalyp, dıagnostıka dáldigi jaqsardy. Emdeý prosesterin basqarý avtomattandyrylyp, medısına qyzmetkerleriniń júktemesi azaıdy.

Joǵaryda sóz etken zamanaýı tehnologıalar men medısınalyq quraldardy paıdalaný sıfrlandyrýdyń jetistigi ekenin, onyń rátin kórip otyrǵan medısınalyq mekemeler Túrkistan oblysynda az emestigin tilge tıek etsek, onyń da sókettigi joq dep oılaımyz. Sonyń biri – Túrkistan qalasyndaǵy oblystyq dárigerlik dene tárbıesi dıspanseri.

Atalǵan dıspanser sportshylardyń jarystarǵa daıyndyq deńgeıin baǵalaý, olardy tereńdetilgen medısınalyq tekserýden ótkizý jáne emdeý jumystaryn júrgizýmen aınalysady. Túrkistan oblysyna qarasty 72 sport mektebi men QR Ulttyq qurama komandasy músheleriniń medısınalyq jaǵdaıyn qadaǵalaý osy mekemeniń mindetine kiredi. Sonymen qatar oblystyq sport basqarmasynyń uıymdastyrýymen ótetin jarystarda alǵashqy medısınalyq kómek kórsetý júıeli túrde júzege asyrylýda.

– Dıspanser sońǵy úlgidegi medısınalyq jabdyqtarmen qamtamasyz etilgen. Ozyq tehnologıalardyń ishinde densaýlyq jaǵdaıyn tez ári dál anyqtaýǵa múmkindik beretin sandyq dıagnostıka júıesi aıryqsha mańyzǵa ıe. Atap aıtsaq, munda júrek-tamyr júıesiniń jumysyn baqylaýǵa arnalǵan kardıomonıtorlar, sportshylardyń fızıkalyq jaǵdaıyn baǵalaýǵa arnalǵan arnaıy testilik qurylǵylar jáne jyldam qalpyna kelý terapıasyn júrgizýge múmkindik beretin fızıoterapıalyq apparattar qoldanylady. Dıspanserde sporttyq medısına salasynyń 10 dárigeri men 20 medbıke jumys isteıdi. Olardyń qatarynda hırýrg, kardıolog, travmatolog, stomatolog sıaqty bilikti mamandar bar. Olar zamanaýı ádisterdi qoldanyp, sportshylardyń fızıkalyq daıyndyǵyn baǵalap, qajetti em-dom sharalaryn júrgizýde. Bul jerde tek sportshylarǵa ǵana emes, aımaq turǵyndaryna da aqyly medısınalyq tekserý jáne dáriger keńesin alý qyzmeti usynylady. Bul oblys halqynyń densaýlyǵyn jaqsartýǵa baǵyttalǵan ońdy qadamdardyń biri, – deıdi atalǵan dıspanserdiń dırektory Dáýlet Júnisov.

Rasynda da zamanaýı tehnologıalar men sıfrlyq júıelerdiń arqasynda dıspanser sportshylardyń densaýlyǵyn saqtaý men olardyń jaraqaty tez arada qalpyna kelýin jedeldetýde joǵary nátıjelerge qol jetkizgeni baıqalady. Osy arqyly Túrkistan oblysyndaǵy sport salasynyń áleýeti artyp, óńir el sportynyń damýyna úles qosýda. Dıspanser jumysynyń sıfrlandyrylýy men zamanaýı qurylǵylardy paıdalanýy Qazaqstandaǵy medısınalyq jáne sporttyq tehnologıalardyń ozyq úlgisiniń nátıjesi dep bilemiz.

Jaqynda Túrkistan oblysynda medısınalyq qyzmet sapasyn arttyrý baǵytynda mańyzdy qadam jasalǵan bolatyn. Ashyp aıtqanda, Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Satybaldy QR Prezıdent İs basqarmasy Medısınalyq ortalyǵynyń basshysy Alekseı Soımen kezdesip, óńirdegi densaýlyq saqtaý salasynyń ózekti máselelerin talqylaǵan edi. Áńgime barysynda medısınalyq kómektiń sapasyn arttyrý, jańa tehnologıalardy engizý jáne jergilikti halyqqa qoljetimdi medısınalyq qyzmetterdi damytý boıynsha naqty usynystar qarastyryldy.

Kezdesý barysynda Alekseı Soı óńirdegi medısınalyq mekemelerdiń jumysyna oń baǵa berip, jergilikti dárigerlerdiń biliktiligin joǵary atap ótti. Ol óz sózinde Túrkistan oblysynyń medısına salasynda tájirıbeli mamandar jumys isteıtinin, biraq salany odan ári damytý úshin júıeli qoldaý qajet kerek ekenine toqtaldy. Keleli kezdesýdiń nátıjesinde Túrkistan oblysynyń ákimdigi men QR Prezıdent İs basqarmasy Medısınalyq ortalyǵy arasynda ózara yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıyldy. Bul kelisim aımaqtyń densaýlyq saqtaý júıesin jańa deńgeıge kóterýge yqpal etetini sózsiz. Memorandým aıasynda Túrkistan oblysynyń turǵyndaryna birqatar jańa múmkindikter usynylmaq. Sonyń nátıjesinde dárigerlerden bilikti keńes alý, Prezıdent İs basqarmasy Medısınalyq ortalyǵynyń mamandarynyń qatysýymen konsýltasıalyq qyzmetterdi uıymdastyrý, aımaq turǵyndaryna kýrorttyq-sanatorıılik em alý múmkindigi berilmek.

– Bizdiń óńirde halyq tyǵyz ornalasqany belgili. Elimizdegi árbir tórtinshi kópbalaly ana osy oblysta turady. Árbir altynshy-jetinshi sábı bizdiń óńirde dúnıege keledi. Sońǵy bes jylda ózge kórshi óńirlerge 484 myń adam qonys aýdarǵan. Sondyqtan Túrkistan oblysy úshin densaýlyq saqtaý men bilim salasyn damytý eń mańyzdy másele bolyp otyr.

Óńirde medısınalyq ınfraqurylymdy damytý baǵytynda birqatar jańa medısınalyq nysandar boı kóterip jatyr. Ońtústik aımaqtarda 1 mıllıonǵa jýyq halyq turady, alaıda oblys ortalyǵyna jetý keıbir aýdan turǵyndary úshin alys bolatyny aqıqat. Sondyqtan osy óńirdiń turǵyndary úshin kórshi elderde emdelý qolaıly bolyp otyr. Biz halyqqa sapaly dárigerlik kómek kórsetý úshin kúsh salýymyz qajet.

Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasymen Saryaǵash qalasynda jańa perınataldy ortalyq salynady. Bul medısınalyq keshende perzenthana, kópsalaly aýrýhana, emhana jáne ákimshilik ǵımarat ornalaspaq. Bul ortalyq jergilikti halyqqa jaqyn jerde sapaly medısınalyq qyzmet kórsetýge múmkindik beredi.

Sondaı-aq, biz medısına salasyn jetildirý úshin mamandardyń biliktiligin arttyrýǵa, ozyq tájirıbeler men jańa tehnologıalardy engizýge basymdyq berip otyrmyz. Bul salada bilikti mamandardyń tájirıbesin jańartyp, zamanaýı ádister men quraldardy qoldanyp, óńirimizdegi medısınalyq qyzmettiń sapasyn arttyrýymyz qajet. Osy turǵyda sizdermen birlesip jumys isteý óte mańyzdy. Jurtshylyqqa sapaly jáne tıimdi medısınalyq kómek kórsetý úshin birlesken kúsh-jigerimiz nátıjeli bolady degen senimdemin, – dedi oblys ákimi Darhan Satybaldy.

Jaqynda Túrkistanda «QR Prezıdent İs basqaramasy Medısınalyq ortalyǵynyń Túrkistan oblysyndaǵy kúnderi» ótkeni kóptiń esinde. Medısınalyq ortalyqtyń úzdik mamandary aımaqtyń emdeý mekemelerinde sheberlik sabaqtaryn ótkizip, halyqqa praktıkalyq jáne konsýltasıalyq-ádistemelik kómek kórsetip, kúrdeli operasıalardy jasady.

Eki kúnge sozylǵan is-shara aıasynda neırohırýrgıa, kardıologıa, alergologıa, ýrologıa, pýlmonologıa, endokrınologıa jáne ortopedıa salasynda 200-den astam tegin keńes berildi. Sondaı-aq buryn-sońdy bolmaǵan 13 kúrdeli operasıa sátti aıaqtaldy. Budan bólek, aımaq dárigerleri úshin 28 prezentasıa men sheberlik sabaǵy ótkizilip, 400-den astam tyńdaýshy qatysty. İs-sharany atalǵan oblysta ótkizýdegi basty maqsat – tájirıbe almasý, álemdik standarttarǵa saı ozyq tehnologıalardy transfertteý jáne medısına mamandarynyń biliktiligin arttyrý. Bul jóninde Alekseı Soı: «Memleket basshysy elimizde densaýlyq saqtaý salasyn damytýdyń negizgi baǵyttaryn aıqyndap, árbir azamatymyzdyń ozyq tehnologıalar men álemdik standarttarǵa saı sapaly medısınalyq kómek alýyn qamtamasyz etý qajettigin únemi eske salyp keledi. Bizdiń basty maqsatymyz – dárigerler arasynda kásibı baılanys ornatyp, biliktilikti arttyrý. Bul tek bir jolǵy shara emes, salaǵa júıeli túrde, jan-jaqty qoldaý kórsetý. Jańa tehnologıalarmen jumys isteýdi úıretý. Túrkistan oblysynyń dárigerleri óte izdenimpaz jáne medısınadaǵy jańa ádisterdi tez meńgerýge beıim. Kóptegen kúrdeli otalardy jergilikti mamandar da joǵary deńgeıde júrgizedi. Sondyqtan alysqa barý jáne ýaqytty joǵaltý máselesi endigi jerde sheshimin tabatyn bolady. Ozyq tehnologıalar da jetkilikti. Bul baǵytta óńirdiń áleýeti óte joǵary.

Kadrlyq máselelerdi sheshý, mamandardyń biliktiligin arttyrý, halyqpen jumys isteý jáne dárigerlik etıkany nyǵaıtý – bul mańyzdy baǵyttar. Bul bastamalar medısınanyń sapasyn arttyryp, óńirlik densaýlyq saqtaý júıesin damytý arqyly halyqqa joǵary tehnologıalyq medısınalyq qyzmetterdi qoljetimdi etýdi maqsat etedi», – dep atap ótti.

Túrkistan oblysynda mundaı is-sharalar jıi ótkizilip turady. Bul is-sharalar tek óńirdegi medısınalyq qyzmetti jaqsartýdy ǵana kózdemeıdi. Sonymen qatar aımaq dárigerleriniń kásibı biliktiligin arttyryp, jańa tehnologıalar men ádis-tásilderdi meńgerýine múmkindik beredi.

Jalpy osyndaı medısınalyq ortalyqtar men mamandar arasyndaǵy tájirıbe almasý, jańa ozyq ádisterdi engizý óńirdiń densaýlyq saqtaý júıesin jańa deńgeıge kóterý múmkindigin arttyrady.

Aımaqta sapaly medısınalyq qyzmet usynýdy qamtamasyz etý, sonymen qatar halyqtyń densaýlyǵyn qorǵaý jáne jaqsartý úshin qajetti zamanaýı sheshimder men tehnologıalardy engizý negizgi maqsattyń biri. Túrkistan oblysyndaǵy medısınalyq mekemelerde ozyq sıfrlyq tehnologıalardy qoldanýdyń keńinen kórinis tabýy sonyń aıǵaǵy.

Jalpy sıfrlandyrý isi medısınanyń barlyq salalaryn jetildirip, pasıentterge qyzmet kórsetý prosesin tıimdi ári qoljetimdi etetini belgili. Sol úshin aldaǵy ýaqytta da medısına salasyna serpin berý maqsatynda oblys sıfrlandyrý baǵytynda tyń jobalardy júzege asyra beretin bolady.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar