Áldeqashan qoshtasyp qoısań da, poıyz áli júrmegendikten perronnan kete almaı, baılanyp turatynyn bar – biz sondaı sátterde bolatyn bir kulazýly kúıde edik. Perron kádimgi perron: baıaǵy arly-berli sapyrylysqan jurt, kir-qoqys, ystyń ıisi, shý – kisini kereń qylyp tastaıtyn yzy-qıqy, yń-jyń daýystar, temirdi temirge qajaǵan sostavtar saldyry.
Sharlotta vagonnnyń uzyn korıdorynda, tereze aldynda tur, syǵylysqan jurt ony qaǵyp ótedi, olaı da, bulaı da tyqsyrady, ursady bári, biraq biz osynaý sońǵy ǵumyrymyzdyń mınýttarynda, qalaı ǵana onyń aýzy-murnynan shyǵa tolǵan kýpesiniń jabyq terezesinen ymdasyp turmaqshymyz...
– Qandaı jaqsy boldy! – dedim men osymen úshinshi ret, – Maǵan soqqanyń qandaı jaqsy boldy, shynynda...
– Keregi joq, aıtpaı-aq qoıshy... Baıaǵydan beri bilemiz ǵoı biz bir-birimizdi... On bes jyl boldy...
– Iá... ıá... ekeýmiz, mine, otyzǵa kelippiz... Degenmen, bul da sebep bola almaıtyn edi ǵoı...
– Qoıshy endi, aıtpashy... Ras, otyzǵa kelippiz... Orys revolúsıasyna da otyz jyl... Bizdin Eýropada ashtyq pen boqtyq, bylyq-shylyqtyń bastalǵanyna da sonsha jyl...
– Soǵyspen de qurdaspyz...
– Joq, sál jastaýmyz...
– Ras aıtasyń, biz áli óte jaspyz... – Sharlotta kúlip jiberdi. – Sen birdeńe dediń be? – dedi sosyn mazasyndana, óıtkeni, dál sol sátte aýyr chemodan súıretken bireý ony tereze aldynan ári yǵystyryp jibergen edi.
– Joq, aıaǵym ǵoı.
– Sen oǵan birdeńe isteýin kerek.
– Iá, mindetti túrde, birdeńe etermin ony, shynynda da tym qaqsap ketti ózi.
– Qınalyp turǵan joqsyń ba?
– Joq...
Men, jańaǵy bir aralyqta, ony súıetinimdi aıtqym kelgen, biraq, mine, on bes jyl boldy, sony aıtýǵa dátim jetpeı-ak koıdy...
– Ne boldy saǵan?
– Eshteńe... Shvesıa... Sonymen, Shvesıaǵa ketip baramyn de?..
– Iá, azdap yńǵaısyzdaý da sıaqty. Bomba túsip qıraǵan úıler, ashtyq, jyrtyq-jamaý, shoqpyt tirlik – qıynshylyqtardyń bári bizdiń ómirimizge aınalyp ketpedi me? Sodan-aq yńǵaısyzdanam. Men ózimdi bir qashqyn, satqyn sezinem...
– Aqymaktyń sózin aıtpa... Sen basqa ómir úshin jaratylǵansyń, Shvesıaǵa ketetińine qýan.
– Keıde, ras, qýanam da... Bilesiń be, men keıde toıa tamaq ishý de, sirá, úlken baqyt shyǵar dep oılaımyn... Jáne aınalańda bir de bir qıraǵan úı bolmasa... Ol maǵan bir alyp-ushpa órekpigen kýanyshty hattar jazady.
Kenet radıodan poıyzdyń júretinin habarlaǵan daýys jańǵyryǵyp qoıa berdi. Qorqyp kettim, biraq bul bizdiń poıyz emes eken. Daýystyń habarlaýynsha «Rotterdam – Bazel» poıyzy attanbaqshy.
Sharlottanyń kip-kishkene súıkimdi júzine kóz almaı qarap turǵanymda, nege ekeni belgisiz, kenet jupar ańqyǵan jaqsy sabyn men kofenin ıisi esime túsip, men ózimdi sonsha baqytsyz sezindim.
Bir sátke maǵan osynaý kishkentaı ǵana aıaýly jaratylysty sharasyzdyń jankeshtiligimen terezeden sýyryp alyp, jibermeı alyp qalýym múmkin sıaqty kórinip ketti. Óıtkeni, ol – meniki ǵoı, men súıem ǵoı ony
– Ne boldy saǵan?
– Eshteńe.... Shvesıaǵa bara jatqanyńa qýan...
– Árıne... Erik-qaıraty sumdyq onyń. Óziń oılashy tabandatqan úsh jyl boıy Reseıde tutqynda boldy, odan qashyp shyqty, mıllıon túrli oqıǵa, qıyn-qyspaqty bastan keshti, endi, túk bolmaǵandaı, ana jaqta Rýbenspen shuǵyldanyp jatyr?..
– Sen de birdeńemen aınalysýyn kerek. Tym qursa, ýnıversıtet bitirip alý kerek.
– Jap aýzyńdy!
– He? – Sharlottanyń esi shyǵyp, júzi qup-qý bolyp ketti.
– He?
– Keshir, – dedim men sybyrǵa jaqyn únmen. – Men muny aıaǵyma aıtyp turmyn, keıde onymen osylaı sóılesetinim bar.
Sharlotta Rýbenstiń áıelderine uksamaıtyn edi, odan góri Pıkassonykine keletin – álgi Shvesıadaǵy jigittiń nege oǵan úılengisi keletinine túsinbeı-aq qoıdym. Aıta berse Sharlotta, tipti, sulý da emes qoı, men ony súıemin ǵoı.
Perron tynyshtalyp, el aıaǵy sıreı bastady, biren-saran shyǵaryp salýshylar ǵana kórinedi. Poıyzdyń júretini týraly radıodan mine-mine habarlanýy tıis. Árbir mezet eń sońǵy sát bolýy múmkin.
– Sen birdeńemen aınalysýyn kerek, áıteýir, birdeńemen bulaı júre berýge bolmaıdy....
– Solaı, – dedim men kelisip.
Ol Rýbenstiń áıelderine múlde uqsamaıtyn symbatty aıaqtary da uzyn, júıkesi de názik jáne orys revolúsıasymen, Eýropadaǵy kúlli bylyq-shylyq, ashtyq, soǵyspen kurdas.
– Sengim kelmeıdi... Shvesıa... Tús sıaqty.
– Osynyń bári, shynynda, kórgen tús.
– Sen solaı oılaısyń ba?
– Árıne. On bes jyl... Otyz jyl. Taǵy otyz. Dıplomnyń keregi ne? Áýrege tatı ma? Jap aýzyńdy qarǵys atqan!
– Sen muny taǵy da aıaǵyna aıtyp tursyń ba?
– Iá.
– Al ol ne deıdi?
– Tyńda.
Biz bir-birimizge qarap kúlimdegen kúıi únsiz qaldyq, sol únsiz qalpymyzda, bir sóz qatpastan, bir-birimizge aıta almaı kelgen aryz-armanymyzdy túgel aqtardyq.
Sosyn ol maǵan karap taǵy kúlimsiredi.
– Endi túsindiń be... Solaı bolsyn, ıá ma?
– Iá, ıá...
– Shynymen be?
– Iá, ıá...
– Bilesiń be, – dedi ol aqyryn ǵana sózin jalǵastyryp, – másele tek birge bolýda emes qoı. Másele tek onda emes qoı, ras pa?
Radıodan poıyzdyń júretini týraly habarlaǵan daýys endi týra tas tóbemnen sambyrlap qoıa berdi. Resmı, qatqyl daýystan kúzetshiniń maǵan siltep qalǵan aıyrkuıryq shybyrtqysynan seskengendeı, dir ete kaldym.
– Kóriskenshe saý bol!
– Cay bol!
Poıyz ornynan aqyryn ǵana qozǵalyp, perrondy boılaı baıaý syrǵyp bara jatty da, vokzaldyń kúmbezdene kóterilgen áınek jappasy astynan úzilip shyǵa bere, túnekke batyp ketti.
