QazUÝ men Qytaı ýnıversıtetteri tájirıbe almasýda

Dalanews 08 jel. 2023 09:52 869

Qazaqstan búgingi tańda sapaly bilimimen kózge túsken elderdiń biri bolyp tabylady. El Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev bilimge kóp kóńil bólýde. Biz ony salynyp jatqan álemdik standartqa saı túrli mektepter men joǵarǵy oqý oryndarynan baıqaımyz.

Sondaı ýnıversıtetterdiń biri – Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti. Qazaq ulttyq ýnıversıteti – irgeli bilim oshaǵy, ǵylym men mádenıettiń ortalyǵy. Qazaq halqynyń zańǵar perzentteri qyzmet etken, talaı talantty ul-qyzdary shyqqan qara shańyraq. Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ – elimizdegi tarıhy tereń, erekshe mártebege ıe joǵary oqý orny jáne QS WUR boıynsha álemniń eń úzdik 200 ýnıversıtetiniń tobyna kiredi. QS WUR jahandyq reıtıńiniń qorytyndysy boıynsha Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti 230-orynǵa ıe boldy.

Halyq­aralyq deńgeıdegi reıtıńte joǵarǵy kórsetkish úlken jetistik. Ýnıversıtettiń damýyna súbeli úles qosyp, eńbek etken oqytýshy-professorlar quramy, ǵalymdar ekenin aıtyp ótkim keledi.Álemniń úzdik ýnıversıtetterimen bir qatarǵa ornalasqan Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ Qazaqstannyń joǵary oqý oryndary arasynda ǵana emes, Ortalyq Azıa men TMD elderinde óziniń kóshbasshylyq pozısıasyn dáleldedi.


Sonymen qatar, QazUÝ – QS Stars Rating System halyqaralyq reıtıńinde «Bes juldyz» marapatyn alǵan Ortalyq Azıadaǵy alǵashqy jáne jalǵyz joǵary oqý orny. Sondaı-aq QS by Subject pándik reıtıńinde ýnıversıtet tórt pán salasy men 16 daıyndyq baǵyty boıynsha úzdikter qataryna kiredi.   Sondaı-aq, QazUÝ qalashyǵynyń taǵy bir ereksheligi — Ó.A. Joldasbekov atyndaǵy Stýdentter saraıy.

Munda Qazaq ulttyq aspaptar orkestri, kórkemóner úıirmeleri, «Biz» stýdentter teatry bar.QazUÝ álemdegi eń ozyq tehnologıalyq 50 ýnıversıtettiń biri.

Belgili «GreatValueColleges» halyqaralyq uıymynyń reıtıńinde qazaqstandyq ýnıversıtet TMD elderiniń ǵana emes, sonymen qatar Shyǵys jáne Ortalyq Eýropanyń jalǵyz ókili bolyp tabylady. QazUÝ-dyń taǵy bir keremet jetistigi «Keremet» stýdentterge qyzmet kórsetý ortalyǵy. «Keremet» kesheninde stýdentter qajetti qujattaryn resimdeýge, zańgerler men bilikti mamandardyń keńesine júginýge, qyzmetke ornalasý úshin qujat tapsyrýǵa, tipti, medısınalyq kómek, ınternet-kafe, ushaq jáne temirjol kasalary, kınoteatr, shaǵyn sýpermarket sekildi asa qajetti qyzmettiń barlyq túrine qol jetkize alady.

Qazirgi tańda QazUÝ Qytaı ýnıversıtetterimen tyǵyz baılanysta. QazUÝ men Qytaı ýnıversıtetteri arasynda belsendi akademıalyq kelisim bar. 2019-2023 oqý jylynda QazUÝ-dyń 79 stýdenti (doktorantýra, magıstratýra, bakalavrıat baǵdarlamalary boıynsha) ǵylymı taǵylymdamadan ótti jáne Qytaı ýnıversıtetterindegi jazǵy mektepterge qatysty. Sondaı-aq 37 oqytýshy bilimderin jetildirý maqsatynda QHR ýnıversıtetterinde ǵylymı konferensıalarǵa qatysyp, tájirıbe almasty. Búginde QazUÝ-da 409 qytaılyq stýdent bilim alýda, onyń 94-i memlekettik bilim grantynda, 315-i kelisimshart boıynsha. QazUÝ-da qytaıtaný kafedrasy jumys isteıdi, ol 3 deńgeılik júıe boıynsha: bakalavr, magıstratýra, doktorantýra (PhD) boıynsha qytaıtaný mamandaryn daıyndaıdy. Ýnıversıtette búginge deıin Qytaıtaný kafedrasy men Konfýsıı ınstýty tabysty jumys istep keledi. QazUÝ Qytaı ýnıversıtetterimen seriktestikte eki ortalyq ashty: Beıjiń shet tilder ýnıversıtetinde Qazaqstan ortalyǵy jáne Shanhaı ýnıversıtetinde «Qazaqstan ortalyǵy». Bul ortalyqtardyń negizgi ǵylymı qyzmeti seriktestermen birlese otyryp, qazaq tilin úırenýge arnalǵan oqý-ádistemelik materıaldy qurastyrýǵa jáne QazUÝ-da daıyndalǵan oqýlyqtardy Qytaıda qaıta basýǵa baǵyttalǵan. jýyrda Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ bazasynda Soltústik-Batys polıtehnıkalyq ýnıversıtetiniń fılıaly ashyldy. Atalǵan fılıaldan tehnıkalyq baǵyttaǵy bilikti mamandar daıarlanady. Sonymen qatar oqý ordasynda «Bir beldeý – bir jol» bastamasynyń 10 jyldyǵyna oraı Ortalyq Azıa – Qytaı joǵary bilim yntymaqtastyq forýmy ótken bolatyn. Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ Qytaıdyń 50-den astam joǵary oqý ornymen baılanys ornatqan.

Qara shańyraqta laıyqty dárejede bilim alýǵa tyrysatyn ár stýdent úshin keremet múmkindikter jasalǵan.El erteńi-bilimdi urpaq ekenin eskersek, ózimizge berilgen barlyq múmkindikti tolyq paıdalanyp, elimizdiń jarqyn bolashaǵy úshin qyzmet atqarý bizge ata-babadan qalǵan mura ekenin jadymyzda ustaý kerek. Osy mindetti abyroımen alyp júrý, jastar úshin basty maqsat dep esepteımin. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti – ár qazaq úshin aıaýly meken. Munda talaı jaqsylardyń izi qalǵan, talaı qazaq bilim alǵan, talaı adam armanymen kezdesken, maqsatyna jetken. QazUÝ-dy  elimizdiń barlyq joǵarǵy bilim berý júıesiniń tiregi, bilikti mamandar ordasy deýge bolady.

 

Lı Fan

ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń zań fakúlteti keden qarjy jáne ekologıalyq quqyq kafedrasynyń dokranty

Ǵylymı jetekshisi:Qalymbek Baqytjan

 ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń zań fakúlteti keden qarjy jáne ekologıalyq quqyq kafedrasynyń z.ǵ.k.,qaýymdastyrylǵan profesory

 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar