Ońtústiktiń jańǵaǵy shetelge eksporttalady

Dalanews 09 maý. 2017 06:18 930

Jaqynda Saryaǵash aýdany Jemisti eldimekeninde «Ońtústik Qazaqstanda ónerkásiptik jańǵaq sharýashylyǵynyń bolashaǵy jáne damý joldary» atty halyqaralyq ǵylymı-praktıkalyq konferensıa ótti. Jıynǵa kórshiles Reseı, Qyrǵyzstan, Tájikstan men Ózbekstannan jańǵaq sharýashylyǵyn zerttep júrgen tájirıbeli ǵalymdar qatysty. Jıynda kóptegen usynys-pikirler aıtylyp, jańǵaq ósirýde Ońtústik óńiriniń áleýeti zor ekendigine ǵylymı turǵyda tujyrymdama jasaldy. Ǵalymdar álemdegi jer kóleminiń 7 paıyzy  ǵana jańǵaq ósirýge jaramdy ekenin aıtady. Qazaqstan aýmaǵynda mundaı jerge tek ońtústik óńiri kiredi. Elimizdegi jańǵaq jemisiniń 85 paıyzy Almaty, Jambyl, Ońtústik Qazaqstan oblystarynda ósiriledi. Soǵan baılanysty Qazaqstan grek jańǵaǵyn óndiristik ósirýge jáne eksportqa shyǵarýǵa baǵyt aldy. Aldaǵy 2-3 jylda elimizde jańǵaq baýlarynyń kólemin 5 myń gektarǵa jetkizý josparlanýda. Osylaısha ishki jáne syrtqy suranysty qanaǵattandyrý basty nazarda. Jańǵaqty tek shıkizat kúıinde emes, ony óńdep, túrli azyqtyq jáne dárilik maılar túrinde daıyndasaq, shet elder tarapynan suranys artary anyq. Jemisinen bólek, grek jańǵaǵy aǵashynyń súregi jıhaz daıyndaýda, japyraǵy, dániniń qabyǵy medısınada jáne parfúmerıada paıdalanylady. Dáni taǵam retinde paıdalanylady. Osyny óndiristik jolǵa qoıa bilsek, utylmaıtynymyz anyq. Sebebi, ekolgıalyq taza, sapaly ónimge qyzyǵýshylyq eshqashan tómendemeıdi.

Kórshiles memleketter arasynda jańǵaq sharýashylyǵy Reseı, Ózbekstan, Qyrǵyzstan men Tájikstanda jaqsy damyǵan. Konferensıaǵa kelgen ǵalymdar  jańǵaq ósirýdiń  qupıalary men tehnologıalaryn túsindirip, tájirbıelerimen bólisti. Shet eldik ǵalymdardyń aıtýynsha, Qazaqstanda jańǵaq sharýashylyǵyn damytýǵa mol múmkindik bar. Semınar barysynda oblystyq aýyl sharýashylyǵy basqarmasy basshysynyń orynbasary Asqar Qanybekov:

- Ońtústik Qazaqstan oblysy grek jańǵaǵyn jáne mındal ósirý úshin qolaıly oryn bolyp tabylady. 2020 jylǵa deıin jańǵaq jemis daqyldaryn damytý baǵdarlamasyna sáıkes, oblysta jańǵaq jemis baýlarynyń sanyn arttyrý, jumys oryndaryn qurý josparlanýda. Sol kezde óńirimizde  jańǵaqty eksporttaý múmkindigi paıda bolady, - dedi.

Oblysta jańǵaqty daqyldar negizinen jeke  sharýashylyqtarda 300  gektar alqapta ósiriledi. Shetel naryǵynda 1 keli jańǵaq  10 dollarǵa para-par. Iaǵnı jańǵaqty eksporttaý el dıqandary úshin mol tabys alyp keledi.  Aǵymdaǵy jyly óńirde jańǵaq daqylyn 400 gektarǵa otyrǵyzý mejelenip otyr. Jańǵaq baýlary  negizinen  Qazyǵurt, Tólebı, Saryǵash jáne Túlkibas aýdandarynda  egiledi. Jáne aýdan turǵyndarynyń úıleriniń aýlasynda ósiriletin jańǵaqtardy satyp alý josparda bar. Osy arqyly jınalatyn ónim kólemin arttyrýǵa bolady.

Aıta keteıik, Elbasy «Qazaqstan - 2050» Strategıalyq Joldaýynda qazaqstannyń agroónerkásip kesheniniń bolashaǵy zor ekenin aıta kele azyq-túlik taýary eksportyn arttyrýdy tapsyrǵan bolatyn. Eger Ońtústikte jańǵaq sharýashylyǵy damıtyn bolsa jarqyn eksportqa da jol ashylatyny sózsiz.

Derekkóz: "Oınet" saıty


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar