Adamı kapıtaldy damytýdyń negizgi quramdas bóligi tıimdi densaýlyq saqtaý júıesi bolyp tabylady, - dedi Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan Parlamentiniń birinshi sesıasynyń ashylýynda. «Memleket ult densaýlyǵyn nyǵaıtýǵa orasan zor kúsh salýda, nátıjesinde azamattardyń ortasha ómir súrý uzaqtyǵy 74,4 jasqa deıin ulǵaıdy, bul tarıhymyzdaǵy rekordtyq kórsetkish», - dedi Q.Toqaev.
Ia, ult saýlyǵy oıdaǵydaı qamtamasyz etilgende ǵana qoǵamnyń úılesimdi damýy múmkin.
Qazaqstan 2023 jyly medısına salasyn qarjylandyrý 2,5 trln teńgege jetti. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy damýshy elderdiń densaýlyq saqtaý salasyna ishki jalpy ónimniń 5-8% úlesi jumsalýy qajettigi týraly ustanymyna sáıkes, Memleket basshysynyń densaýlyq saqtaý shyǵyndarynyń úlesin JİÓ-den 5% - ǵa deıin ulǵaıtý týraly tapsyrma bergeni aıan.
Bıyl densaýlyq saqtaý shyǵyndary jalpy ishki ónimniń 3,7% qurady. Salystyrmaly túrde aıtsaq, 2019 jylǵy bul kórsetkish bar-joǵy 2,8% bolatyn.
2019 jyly medısına salasyn qarjylandyrý nebári 1,3 trln teńgeni, 2021 jyly – 1,8 trln teńgeni, 2022 jyly – 2,2 trln teńgeni qurady, al 2023 jyly 2,5 trln teńgege jetti. Medısınalyq salany qarjylandyrýdyń ósýi densaýlyq saqtaý júıesiniń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn ulǵaıtyp qana qoımaı, medısına salasy qyzmetkerleriniń jumys jaǵdaılaryn jaqsartýǵa múmkindik berip otyr.
Taǵy bir nazar aýdarar faktor, Qazaqstanda halyqtyń ósýi de bul salany qarjylandyrýdyń ulǵaıýyna áser berdi.
Qazaqstannyń jeri keń, eldi mekender arasyndaǵy qashyqtyq aıtarlyqtaı bolǵandyqtan, medısınalyq qyzmet kórsetýdiń túrli zamanaýı tásilderi paıdanylýy tıis. Qashyqtyqtan medısınalyq járdem kórsetý, mobıldi medkómek, aýyldyq jerlerde ambýlatorıalyq mekemeler salý da Memleket basshysy basa nazar aýdarǵan baǵyttar.
Elimizdegi medısınalyq ınfraqurylymmen qamtamasyz etý boıynsha bıyl 78 densaýlyq saqtaý nysany salynyp, onyń ishinde "aýyldyq densaýlyq saqtaýdy jańǵyrtý" ulttyq jobasy sheńberinde – 47, sondaı – aq 80 medısınalyq mekeme kúrdeli jóndeýden ótken.
Bul da bolsa, qanshama azamattyń alǵashqy medısınalyq-sanıtarlyq kómekke qol jetkizýine múmkindik.
Salanyń sozylmaly jetkiliksiz qarjylandyrylýy saqtandyrylǵan azamattardyń ózderine de tıesili medısınalyq qyzmet kólemin almaýyna alyp keledi. Órkenıetti elderde medısına salasy tek búdjetke telmirip otyrmaı, ınvestısıalyq tabysty sala retinde de esepteledi.
Memleket basshysy, medısına – ınvestısıalyq tartymdy sala ekendigine, tek qolaıly jaǵdaı jasaý kerektigine de erekshe kóńil bólip keledi.
Úkimettiń bergen esebi boıynsha. jeke ınvestısıalar esebinen densaýlyq saqtaý obektilerin salý jáne jaraqtandyrý boıynsha jumystar belsendi qolǵa alynǵan.
Bıyl demeýshilik kómek esebinen 475 mln teńge somaǵa Atyraý qalasynyń "Bereke" shaǵyn aýdanynda dárigerlik ambýlatorıa, sondaı-aq Shymkent qalasynyń" Yntymaq-2 " shaǵyn aýdanynda aýysymyna 350 adam qabyldaıtyn emhana salynǵany qýantarlyq.
Almaty oblysynda "Dolce" JSHS ońtústik koreıalyq "SGP" kompanıasymen birlesip Ońtústik Koreıa tehnologıasy boıynsha ozyq shprıster óndirý boıynsha joba iske asyryldy.
"Clever Medical" JSHS Almaty oblysynda operasıalyq bólmelerge arnalǵan otandyq medısınalyq buıymdar óndirisin iske qosty.
Almaty qalasynda "Ordamed" aq otandyq kompanıasynyń bazasynda Ońtústik Koreıalyq "Samsung Madison"kompanıasynyń joǵary jáne saraptamalyq klasty últradybystyq stasıonarlyq dıagnostıkalyq júıelerin (Heka U1-U10) shyǵarý jolǵa qoıylǵan.
"AiSonic" JSHS Mańǵystaý oblysynda alǵashqy otandyq "Aıshyq"estý apparattarynyń óndirisin iske qosty. Últramedteh KZ" JSHS Soltústik Qazaqstan oblysynda El ishindegi qajettilikti jabý úshin bakterısıdti sáýlelendirgishter men aýa resırkýlátorlaryn shyǵarýdy iske qosty.
Shymkent qalasynda "Ultra Technology" JSHS Súzgish jartylaı maskalar óndirisin iske qosty. "Kolganat-Qaraǵandy" JSHS klapany bar kn95 medısınalyq maska-respıratorlaryn óndirý jelisi tolyq daıyndaldy, "Super Pharm" JSHS Jambyl oblysynda otandyq tutynýshylardy qanaǵattandyrý úshin qýattylyǵy jylyna 250 mln shprıske deıingi bir rettik sterıldi shprıster óndirisin iske qosqan. Iaǵnı medısınalyq salany damytýǵa ınvestısıalyq múmkindikterdi durys paıdalanyp, memleket tarapynan qoldaý oıdaǵydaı bolǵanda, salanyń uzaq jylǵy máselelerin de sheshýge, halyqtyń sapaly medısınalyq kómek alýyna da, jumyspen qamtý máselesin sheshýge bolady.
Bastysy, qoǵamymyzdyń sozylmaly derti - jemqorlyqtan saýyqtyrý da basty nazarda bolý kerek.
Bıbigúl Jeksenbaı
