Bul týraly búgin, 13 mamyr kúni «Kameda» qoǵamdyq qorynyń uıymdastyrýymen QR Ulttyq ftızıopýlmonologıa ortalyǵynda Qazaqstandaǵy týberkýlez aýrýynyń qazirgi jaǵdaıy týraly baspasóz jıynynda aıtyldy, dep habarlaıdy dalanews.kz tilshisi.
«Basqa elderde bul apparat arqyly tekserýden ótýdiń ózi óte qymbat, máselen, Reseıde GeneXpert MTB/RIF arqyly ókpeni tekserýdiń quny – 45 dollar. Al bizde turǵyndar tegin tekserile alady. Mınıstrliktiń qaýlysy boıynsha adam osy aýrýmen aýrýy múmkin degen kúdik bolsa, birden osy GeneXpert MTB/RIF arqyly tekseriledi. Týberkýlez belgisin eki saǵattyń ishinde anyqtap qana qoımaı, ınfeksıanyń qandaı túri ekenin, onyń dárige qanshalyqty tózimdi ekenin de dál anyqtaıdy», - dedi Ulttyq ftızıopýlmonologıa ortalyǵynnyń baqylaý jáne baǵalaý, epıdemıologıa jáne statısıka, aqparattandyrý departamentiniń basshysy.
Jýrnalsıterdiń suraǵyna jaýap bergen ortalyq mamandary aldaǵy birneshe jylda týberkýlez aýrýy kóbeıýi múmkin.
«2020-2021 jyldary osy koronavırýstyń saldarynan keıbir medısınalyq mekeme jabyldy. Tek qana koronavırýsqa qarsy jumys istedi. Sondyqtan týberkýlezge qarsy skrınıgter tolyq ótkizilgen joq. Shaǵymdary bar adamdar tolyqtaı baryp, qaralmady. Sondyqtan bizdegi boljam boıynsha týberkýlezben aýyrǵandar 2022-23 jyldary 10% deıin ósýi múmkin degen boljam bar. Ókpesinde jaıylmaly ózgeristeri bar, ydyraý qýystary bar adamdarda týberkýlez kóp anyqtalyp jatyr. Aýrý ýaqytynan keshirek anyqtalyp jatyr. Keshirek degen sóz, naýqas úıinde týǵan-týysqanymen, qoǵamdaǵy adamdarmen qatynasta bolady. Al aýrý aýa arqyly taralatyndyqtan týberkýlezdiń basqa adamdarǵa da juǵý qaýpi joǵary. 2021 jyldyń aıaǵynda bizde týberkýlezben aýyrǵan 6824 adam anyqtaldy. Solardyń 85%-y – ókpe týberkýlezi, qalǵany ókpeden tys aýrýlar. Bul naýqastardyń 40% bakterıa bólýshi adamdar boldy», - dedi QR DSM Ulttyq ftızıopýlmonologıa ǵylymı ortalyǵynyń Departament jetekshisi Panagúl Jazyqbekova.
Bıyl Ulttyq ftızıopýlmonologıa ortalyǵynnyń qurylǵanyna 90 jyl tolyp otyr. Ǵylymı ortalyqtyń qazirgi tańdaǵy eń basty jumysy – oblystarǵa ádistemelik-uıymdastyrý kómegin kórsetý. Ortalyqtyń mamandary týberkýlez boıynsha barlyq narmatıvtik-quqyqtyq qujattardy daıyndaıdy, ıaǵnı, týberkýlezdi qalaı anyqtaý kerektigin ǵana emes, ony emdeýdiń joldaryn da tek osy ǵylymı zertteý oralyq arqyly el kóleminde iske asyrylady.