Májilis otyrysynda «Jer qoınaýy jáne jer qoınaýyn paıdalaný týraly» kodekske engiziletin túzetýlerdiń tanystyrylymy barysynda depýtattar arasynda daý týyndady, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Májiliste Ekologıa máseleleri jáne tabıǵatty paıdalaný komıtetiniń tóraǵasy Edil Jańbyrshın alǵashqy saýaldy qoıdy.
«Geologıa komıtetiniń geologıalyq aqparatty esepke alý, saqtaý, júıeleý, jınaýdy, qol jetkizýdi qamtamasyz etý jónindegi quzyretin ulttyq operatorǵa berý jóninde norma kózdelgen. Memleket basshysy 2021 jylǵy 1 qyrkúıektegi joldaýynda «Tıimdi ulttyq geologıa qyzmetin qurý kerek, bul organ jer qoınaýyn kimge jáne qalaı berýdi sheshetin monopolıske aınalmaýy tıis. Onyń mindeti — ınvestorlarǵa keshendi qyzmet kórsetip, qoldaý bildirý» dep tapsyrma berdi.
Bul jerde múddeler qaqtyǵysy týyndamaı ma? Memlekettik fýnksıalardy ulttyq operator retinde aksıonerlik qoǵamǵa berý durys pa? Bul memleket menshigindegi geologıalyq aqparattyń joǵalýyna ákelmeı me? Óıtkeni ulttyq geologıalyq qyzmetti jekeshelendirý qaýpi bar. Osy túzetýlerdi qabyldaý ulttyq qaýipsizdiktiń shaıqalýyna alyp kelmeı me? Umytpaýymyz kerek, Konstıtýsıanyń 6-baby boıynsha búkil baılyq halyqtiki, jekemenshiktiki emes. Ony memleket basqarýy kerek» - dedi depýtat.
Bul saýalǵa Geologıa komıtetiniń tóraǵasy Erlan Akbarov jaýap berdi.
«Geologıalyq aqparat Geologıa komıtetinde, memlekettiń menshiginde bolýy kerek. Geologıalyq aqparattar bizdiń Geologıa komıtetiniń balansynda. Ony sıfrly formatqa kóshirip, biryńǵaı portalǵa qoıý kózdelip otyr. Paıdaly qazbalar jóninde qujatty ýákiletti organǵa berý qanshalyqty aqtaıtynyn túsiný qıyn. Sondyqtan geologıalyq aqparat Geologıa komıtetinde bolýy kerek», - dedi ol.
Máselege depýtat Baqtyqoja İzmuhambetov aralasty.
«Ótken joly jer qoınaýyn paıdalaný jónindegi zańǵa ózgertýler engen kezde osyǵan uqsaıtyn suraq boldy. Men oǵan qarsy boldym. Eń sońynda Albert Pavlovıch qoldaǵan joq. Prezıdentke baryp toqtattym. Prezıdent ákimshiligi komısıa quryp, sol komısıada durys emes ekenin dáleldedim.
Qazir de qaralyp otyrǵan nársege túbegeıli qarsymyn. Tikesin aıtaıyn. Jer qoınaýyn 20 jyl basqarǵan adammyn. Bul máseleniń bárin bir kisideı bilemin. Memlekettik múddeni aksıonerlik uıymǵa berý degen - múldem qate. Árıne, komıtet mınıstrliktiń qaraýynda. Mynadaı suraq qoıaıyn dep edim: jumys tobyna buryn qatysqan joqpyn. Mynany Úkimetke qaraýǵa qaı ýaqytta jiberdi jáne Úkimetten kim berdi? Úkimettiń adamy bergen bolsa, anyq-qanyǵyn anyqtaıyq. Nege ol bul tıimdi dep sanaıdy? Bul túbegeıli durys emes. Birneshe pozısıa bar. Nege ekenin aıta alamyn. «Úkimettiń qorytyndysy bar» deıdi. Ne úshin qarap otyrmyz onda? Mynany bergen Úkimettiń adamy Úkimettiń jaǵdaıyn oılaıtyn kisi emes. Óte durys emes, qate», - dedi ol.
Al Edil Jańbyrshınniń sózinshe, zań jobasynyń áli tanystyrylymy júrip jatyr, jumys toby bastalmaǵan.
«Jumys tobynda siz de barsyz, men de barmyn, bul máseleni mıkroskoppen qaraımyz», - dedi ol.
Baqtyqoja İzmuhambetov suraǵyn qaıta qoıdy: «Qaı ýaqyttaǵy jumys toby Úkimetke jiberdi? Qashan? Qaı mınıstrliktermen, qaı mınıstrmen kelisilgen? Men anyqtap, aıaǵyna deıin aparamyn. Qoqan-loqy jasap otyrǵan joqpyn».
«Byltyr qazanda. Bul — bastamashyl zań jobasy», - dedi depýtat Albert Raý.
«Biz jumys tobymen talqylap jatsaq, siz bul «Úkimetpen kelisilgen» dep tótesinen qoıyp otyrsyz. Qaı jumys toby jiberdi? Men byltyr da depýtat boldym, meniń qatysýymsyz istep jatsyzdar. Óte qate. Men ne úshin ekenin bilemin. Kim bul múddeni «lobbırovat» otyrǵanyn da bilemin. Qalasańyz, atap bere alamyn», - dedi İzmuhambetov.
«Bul - bastamashyl zań jobasy. Árbir túzetý Prezıdenttiń tapsyrmasy negizinde jasalǵan», - dedi Raý.
«Prezıdenttiń tapsyrmasy - bárin memlekettiń múddesine saı zańdy jolmen jasaý», - dedi İzmuhambetov.
«Bul - óte aýyr aıyp. Meni memlekettik múddege qarsy dep eshkim aıyptaı almaıdy», - dep jaýap berdi Raý.
Máselege aralasqan Edil Jańbyrshın zań jobasyn jumysqa endi alyp jatqanyn, áli talqylaıtyndaryn málimdedi.
Aıta keteıik, keshe Májiliste Ekologıa máseleleri jáne tabıǵatty paıdalaný komıtetiniń tóraǵasy Edil Jańbyrshınniń jetekshiligimen «Jer qoınaýy jáne jer qoınaýyn paıdalaný týraly» kodekske engiziletin túzetýlerdiń tanystyrylymy ótti. Zań jobasyna Májilis depýtattary Albert Raý men Konstantın Avershın bastamashy boldy.
Májilistiń aqparatyna súıensek, jobanyń negizgi maqsaty - jer qoınaýyn paıdalaný salasyndaǵy ashyq ári básekelestik tártipti nyǵaıtý. Sondaı-aq, jer qoınaýyn paıdalanýdyń biryńǵaı portalyn «biryńǵaı tereze» retinde zańnamalyq turǵydan retteý.
