Medeý aýdandyq №2 sotynda "Fenıks" fılmine bólingen qarajatty jymqyrý isi boıynsha basty soty otyrysy ótip jatyr. Aıyptaý aktisi oqylǵannan keıin sýdıa "Toǵyz sottalýshy kinásin moıyndaı ma?" degen suraq qoıdy.
Halyq ártisi Tuńǵyshbaı Jamanqulov: "Joq, moıyndamaımyn".
Rejıser Talgad Jánibekov: "Joq, moıyndamaımyn".
"Fenıks" fılminiń atqarýshy prodúseri Natalá Iýdına: "Kinámdi tolyqtaı moıyndaımyn".
"Qazaqfılm" AQ ekonomıka jáne qarjy jónindegi dırektory Gaýhar Ysqaqova: "Atqarylǵan jumystardyń aktilerine tekserýsiz qol qoıǵanymdy moıyndaımyn".
Kartına redaktory Gızat Sultanov: "Moıyndamaımyn".
Jeke kásipker Ilá Korobeınıkov: "İshinara".
Kartınanyń ekinshi rejıseri Bıjan Ábishev: "İshinara".
"Fenıks" fılminiń daıyndyq kezeńindegi túsirilim toybynyń dırektory Márlen Ábishev: "Tolyqtaı moıyndaımyn".
JSHS ókili Danıar Maratuly Ábdiqadyrov: "Moıyndamaımyn".
Aıta keteıik, osymen birneshe jyl boıy "Fenıks" fılmine qatysty daý toqtaıtyn emes. 2015 jyly belgili akter Tuńǵyshbaı Jamanqulov pen rejıser Talǵad Jánibekov QR Mádenıet jáne sport mınıstrine kınony túsirý jumystaryna kedergi jasaǵany úshin aıyp tapqan edi.
Olardyń aıtýynsha, vedomstvo qarajatty der kezinde aýdarmaǵan. Kıno túsirýshiler tipti QR Prezıdenti Nursultan Nazarbaevqa hat joldaǵan edi. Olar Prezıdentten osy jobany qarjylandyrýǵa qatysty máseleni sheshýge kómek suraǵan bolatyn.
Al keıinirek memlekettik organdardaǵy laýazymdy tulǵalarynyń qyzmettik ókilettigin asyra paıdalanýyna qatysty tergeý jumystary bastaldy. 2016 jyly Talǵad Jánibekov QR Mádenıet jáne sport mınıstri Arystanbek Muhamedıulynyn jemqorlyqpen aınalysty dep aıyptaǵan edi, alaıda sońynda rejıserdiń ózine aıyppul salyndy. Sodan kúz aıynda Jemqorlyqqa qarsy qyzmettiń Tuńǵyshbaı Jamanqulov pen Talǵad Jánibekovke qatysty tergeýdi bastaǵany belgili boldy. Olarǵa fılmdi túsirýge bólingen qarajatty jymqyrdy degen kúdik keldi.
Keıinirek osy qylmystyq iske qatysy bar delingen basqa fıgýranttar anyqtaldy.
Tergeý málimetinshe, 2012 jyly rejıser Talǵad Jánibekov Tuńǵyshbaı Jamanqulovqa "Fenıks" fılmin túsirý týraly ıdeıasyn aıtqan. Sondaı-aq, senarıdi Talǵad Jánibekov pen Gızat Sultanovtyń ("Joker" fılminiń senarıin jazǵan, 2013 jyl) jazǵany aıtylady. Ol Halyq ártisinen osy jobany iske asyrý úshin memlekettik qarjylandyrýdy alýǵa kómektesýin suraǵan. Sodan Jamanqulov kómek kórsetýge kelisken.
Bastapqyda Jamanqulov Ábdiqadyrov esimdi azamatty ózi basshylyq etken T.K.TURAN UNIVERSAL BUSINESS JSHS dırektory etip taǵaıyndaǵan. Tergeý málimetinshe, kompanıany negizinde Jamanqulovtyń ózi basqarǵan, al Ábdiqadyrov býhgalterlik jáne basqa da qujattarǵa qol qoıyp otyrǵan.
Sondaı-aq, tergeý málimetinshe, halyq ártisi ulttyq fılmderdiń óndirisi boıynsha memlekettik tapsyrysty tek "Qazaqfılm" AQ oryndaıtynyn bilgen jáne ol aksıonerlik qoǵamnan aqshany tek qosalqy merdigerlik uıymnyń alatynyn bilgen. Osylaısha, Tuńǵyshbaı Jamanqulov 2013 jyldyń sáýir aıynda Sultanovpen, Jánibekovpen jáne Ábdiqadyrovpen kelisimshart jasasqan.
"Jamanqulov QR Mádenıet jáne sport mınıstrligi janyndaǵy Mádenıet komıtetiniń ulttyq fılmderniń 2017 jylǵa arnalǵan josparyna "Fenıks" kınojobasyn qosyp jibergen", - delingen aıyptaý aktisinde. Tergeý málimetinshe, 2014 jyldyń naýryz aıynda vedomstvo ishinde "Fenıks" fılmi bar taqyryptyq jospardy bekitken. Onda fılmdi óndirýge 550 mıllıon teńgeniń bólinetini kórsetilgen.
Sondaı-aq, sol jyly "Qazaqfılm" AQ memleketten fılmderdi óndirýge eki mıllıard 155 mıllıon 122 myń teńge alǵan. Bul somaǵa "Fenıks" fılminiń aldyn ala túsirilimderine jumsalatyn 100 mıllıon teńge de bar.
Tergeý málimetinshe, Jamanqulov 2014 jyldyń mamyr aıynda memlekettik qarjyny jymqyrý isine Talǵad Jánibekovti, Gızat Sultanovty jáne Natalá Iýdınany tartqan. Jemqorlyqqa qarsy qyzmettegiler anyqtaǵandaı, Jamanqulov ózin "Fenıks" fılminiń bas prodúseri etip taǵaıyndaǵan. Al Jánibekov – kınokartınanyń rejıseri, Iýdına fılmniń atqarýshy prodúseri bolsa, Sultanov fılmniń redaktory qyzmetine kelgen.
"Osylaısha Jamanqulov memlekettik qarjyny jymqyrýdy uıymdastyrýmen qatar, joǵaryda kórsetilgen qyzmetkerlerge mindetterin aıtyp otyrǵan. Iaǵnı, Jamanqulov olarǵa qajetti aqshany qalaı jáne qaı ýaqytta, qalaı jumsaý kerek ekeni jaıly túsindirip otyrǵan. Óz kezeginde Jánibekov, Sultanov, Iýdına paıdakúnemdik nıetpen osy iske qatysýǵa kelisimin bergen. Olar Tuńǵyshbaı Jamanqulovpen aldyn ala kelisimge kelip, oǵan memlekettik qarajatty jymqyrýǵa kómektesken", – delingen aıyptaý aktisinde.
Tergeý málimetinshe, T.K.TURAN UNIVERSAL BUSINESS JSHS 2014 jyldyń 17 naýryzynan 2015 jyldyń 2 sáýirine deıin "Qazaqfılmnen" "Fenıks" fılminiń túsirilimderine 79,1 mıllıon teńge alǵan. "Qazaqfılm" sáýir aıynda kartınanyn qashan túsiriletinin belgilegen. Sonymen qatar, Jemqorlyqqa qarsy qyzmettegiler Jamanqulovtyń kompanıasynyń fılmniń daıyndyq merzimin ýaqtyly túsirmegenin anyqtady.
Tergeý málimetinshe, Halyq ártisi atqarylǵan jumystardyń jalǵan aktisin daıyndap, sol qujatty Iýdına tapsyrǵan.
Tergeý málimetinshe, Jamanqulov "Qazaqfılm" qyzmetkerinsiz eshqandaı da josparyn júzege asyra almaıtynyn bilgen. "Jamanqulov anyqtalmaǵan sebeptersiz osy qylmystyq iske Gaýhar Ysqaqovany ("Qazaqfılm" AQ ekonomıka jáne qarjy jónindegi atqarýshy dırektory) tartqan", – delingen aıyptaý aktisinde.
Tergeý málimetinshe, Gaýhar Ysqaqova eseptegi jumystardyń eshqaısysy oryndalmasa da, atqarylǵan jumystardyń aktilerine qol qoıyp otyrǵan. Osylaısha tergeý TURAN UNIVERSAL BUSINESS JSHS-tyń "Fenıks" fılmin túsirýge qarjyny der kezinde jáne tolyq tóleýine qaramastan kelisim boıynsha qajetti jumystardy atqarmaǵanyn anyqtady. Aqshalar qalaı qolma-qol aqshaǵa aınaldyrylǵan?
Tergeý málimetinshe, Iýdına jeke kásipkerlerdiń kompanıalaryn taýyp, sol arqyly TURAN UNIVERSAL BUSINESS JSHS aqshasy jumsalǵan. Tergeý qyzmetindegiler Jamanqulovtyń Iýdınaǵa aqshany qolma-qol aqshaǵa aınaldyryp, fılm túsirilimderine túsken alty mıllıon teńgeni ózine jiberýdi tapsyrǵan. Osylaısha Iýdına kompanıadan 5,6 mıllıon teńge alyp shyqqan. Aıyptaý aktisinde Iýdınanyń Jamanqulovtyń tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda tanysy – "Alma Store" JSHS dırektory Marlen Ábishevti shaqyrǵany aıtylady.
Sodan olar kelisimshart jasasqan. Tergeýshiler Marlen Ábishevtyń osy qyzmeti úshin mıllıon teńgege jýyq aqsha alǵanyn anyqtady. Keıinirek Iýdına odan taǵy bir kompanıa taýyp berýin suraǵan. Sodan sotqa deıingi tergeý barysynda Marlen Ábishevtiń ótemaqy retinde osy somanyń 7 paıyzyn óndirip alǵany jáne "AlekSH" JSHS jalǵan kásippen aınalysatyn uıymnyń jalǵan býhgalterlik qujattaryn alǵany anyqtaldy. Iaǵnı, 2017 jyldyń tamyz-qyrkúıek aıynda taýar qyzmetterine 1,3 mıllıon teńge jumsalǵan.
Tergeý málimetinshe, osy somanyń 940290 teńgesi ótemaqy úshin ketse, qalǵan 1,2 mıllıon teńge Jamanqulovtyń seıfynda turǵan. Sondaı-aq, tergeý málimetinshe, Marlen Ábishev osy kómegi úshin shamamen 1,4 mıllıon teńge alǵan. Al aqshanyń kelesi bir bóligin Iýdına taǵy bir tanysy – Iýrıı Korobeınıkovtyń kómegimen qolma-qol aqshaǵa aınaldyrǵan. Ol qazirgi ýaqytta kúdikti retinde júr. Sonymen qatar, Iýdınanyń sotqa deıingi tergeý barysynda Korobeınıkov basqarǵan "Skarabei studio" kompanıasynyń basshysynan qansha aqsha alǵany anyqtaldy.
Tergeý málimetinshe, Korobeınıkov osy somadan kómek kórsetkenderge 3,9 mıllıon teńge bergen. Al 2,3 mıllıon teńge esepshi Júnisova men Jamanqulovtyń seıfinde turǵan. Jemqorlyqqa qarsy qyzmettegiler Iýdınanyń jekemenshik júrgizýshi arqyly kompanıadan 659 myń teńgeni jumsaǵanyn anyqtaǵan. Ol júrgizýshige 300 myń teńge berip, qalǵanyn esepshige qaldyrǵan. Tergeý málimetinshe, qalǵan 717 myń teńgeni Júnisova qolma-qol aqshaǵa aınaldyrǵan. Barlyq qarajat Jamanqulovtyń seıfinde turǵan. Qyzmetkerlerdiń jalaqysy.
Tergeý málimetinshe, qalǵan qarajat Iýdınanyń, Jánibekovtiń, Sultanovtyń jáne "Fenıks" fılmniń dırektorynyń jalaqysy retinde sanalǵan. Rejıser Talǵad Jánibekov jalaqy alyp turǵan, biraq is júzinde eshqandaı da mindetterdi atqarmaǵan. Sondaı-aq, Jánibekovtiń is-saparlary men Almatyda páter jaldaýyna da qarajatyń jumsalǵany aıtylady.
Al senarı avtory Gızat Sultanov jaıly aıtatyn bolsaq, tergeý málimetinshe, ol bostan bosqa jalaqy alyp otyrǵan. Sultanov resmı túrde kınokartına redaktory bolyp kórsetilgen. Sondaı-aq, tergeý málimetinshe, Iýdına Jamanqulovtyń buıryǵymen Sultanovtyń áıelin rejıserdiń kómekshisi qyzmetine alǵan. Tergeý málimetinshe, ol Sultanovtyń jalaqasyn ósirý maqsatynda jasalǵan. Alaıda tergeý málimetinshe, onyń áıeli Halyq ártisiniń kompanıasynda jumys istep júrgenin bilmegen. Jumysqa alý týraly ótinishi Sultanovtyń ózi jazǵan. Sondaı-aq, tergeý qyzmetindegiler Iýdınanyń da mindetterin oryndamaǵanyn anyqtady. Ol Jánibekovke týysy arqyly qosymsha aqsha aýdaryp otyrǵan.
Tergeý málimetinshe, Iýdına týysynyń atynan kompanıaǵa rejıserdiń kómekshisi bolatyny jaıly kelisimshart jasasqan. Sotqa deıingi tergeý barysynda áıeldiń aqshanyń barlyǵyn Iýdınaǵa berip otyrǵany anyqtaldy. Al qarajattyń kelesi bir bóligin Iýdına qyzmetkerdiń biriniń atynan qolma-qol aqshaǵa aınaldyrǵan. Keıinirek tergeý málimetinshe, Iýdına óziniń ekinshi bir tanysy Bıjan Ábishevti ekinshi rejıser qyzmetine alǵan. Ol da qaziri ýaqytta osy isten kúdikti retinde ótip jatyr. Basqa fıgýranttara sıaqty Bıjan Ábishev te qyzmetterin oryndamaǵan. Sonymen qatar, sotqa deıingi tergeý barysynda óz mindetterin atqarmaǵan, onyń ishinde Jamanqulovtyń júrgizýshisine jalaqynyń berilip otyrǵany anyqtady. Tergeýshiler biraq qarajattyń Jamanqulovtyń is-saparlaryna jumsalǵanyn anyqtady. Osy istegi taǵy bir kúdikti – Danıar Ábdiqadyrov.
Tergeý málimetinshe, ol Iýdınanyń tanysy bolǵan. Aıyptaý aktisinde kórsetilgendeı, ol áıeliniń atyna tirkelgen "Addvanced studio" kompanıasy arqyly memlekettik qarajatty qolma-qol aqshaǵa aınaldyrǵan. Tergeý málimetinshe, osy kompanıa men Jamanqulovtyń kompanıasy treıler men grafıkalyq elementter jasaý úshin kelisimshart jasasqan. Ábdiqadyrovtyń áıeliniń aıtýynsha, ol bul týraly bilmegen de. Tergeý málimetinshe, "Addvanced studio" jeke kompanıasyna 14,5 mıllıon teńge aýdarylǵan. Danıar Ábdiqadyrov bolsa, bul qarajatty jeke múddesine jumsaǵan. Sotqa deıingi tergeý barysynda Ábdiqadyrovtyń osy kartınanyń sýpervaızer bolǵany jáne sol úshin 26 myń teńge alǵany anyqtaldy. Sodan tergeý málimetinshe, Iýdına 102 adamǵa 21 mıllıon teńgeden asa aqsha aýdarǵan. Qalǵan somany – 2,1 mıllıon teńgeni esepshi Júnisova Jamanqulovtyń buıryǵymen sheship alǵan. Olardyń 300 myń teńgesi fılmge qatysy joq zańgerge aýdarylǵan. Al 1,8 mıllıon teńge seıfke salynǵan. Sotqa deıingi tergeýdiń bastalýyna baılanysty Jamanqulov bul qarajatty qoldanyp úlgermegen.
Tergeý málimetinshe, Júnisova qylmystyq istiń bastalǵanyn bile sala, qarajattyń barlyǵyn JSHS esebine aýdarǵan. Osylaısha, Tuńǵyshbaı Jamanqulov, Natalá Iýdına, Talgad Jánibekov, Gızat Sultanov, Gaýhar Ysqaqova QR Qylmystyq kodeksiniń "Senip tapsyrylǵan bóten múlikti asa iri mólsherde qylmystyq top bolyp ıemdenip alý nemese talan-tarajǵa salý" baby boıynsha kúdikti bolyp otyr. Ilá Korobeınıkov, Marlen Ábishev, Bıjan Ábishev, Danıar Ábdyqadyrov QR Qylmystyq kodeksiniń 28-baby, 189-babynyń 5-bóligi jáne 4-bóligi boıynsha aıyptalyp otyr. Eske sala keteıik, 2016 jyldyń 2 qarashasynda qazaqstandyq akter Tuńǵyshbaı Jamanqulov ustalǵan bolatyn.
Tergeýdiń málimetinshe, "Qazaqfılm" AQ-nyń "T.K.TURAN UNIVERSAL BUSINESS" JSHS-ǵa fılmniń óndirisine 79 mıllıon teńge bólgeni anyqtalǵan. "Onyń 69 mıllıon teńgesin kartına prodúseri Tuńǵyshbaı Jamanqulov jymqyrǵan. Ol – "T.K.TURAN UNIVERSAL BUSINESS" JSHS-nyń quryltaıshysy", – delingen edi habarlamada. Al keıinirek Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl ulttyq búrosy "Fenıks" fılminiń túsirilimine bólingen qarajatty jymqyrý boıynsha qylmystyq istiń tergeýin aıaqtaǵan bolatyn.
fotolar kaz.tengrinews.kz saıtynan alyndy
