Pýtın Qazaqstanǵa kezekti memlekettik sapary aıasynda elimizdiń bedeldi basylymdarynyń biri —"Kazahstanskaıa pravda" gazetine maqala jarıalady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Munda ol eki el arasyndaǵy yntymaqtastyq týraly sóz qozǵady.
"Memleketaralyq baılanystyń joǵary deńgeıin Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevpen birlesken jumys jyldarynda qalyptasqan tyǵyz jáne meıirimdi jeke qatynastar kýálandyrady. Biz únemi qońyraý shalyp, ártúrli formattarda kezdesemiz. Ekijaqty ózekti máselelerdi talqylap, kún tártibinde turǵan óńirlik jáne jahandyq problemalar týraly pikir almasamyz, keleshekke jańa josparlardy da belgileımiz. Eń bastysy — Qazaqstan Prezıdentimen árqashan naqty nátıjege baǵdar qoıamyz. Reseı-Qazaqstan yntymaqtastyǵynyń odan ári senimdi damýy, elderimizdiń órkendeýi, azamattardyń ómir súrý sapasyn arttyrý úshin barynsha qolaıly jaǵdaılardy qamtamasyz etý turǵysynda qoldan kelgenniń bárin jasaýǵa tyrysamyz", — deıdi V. Pýtın.
Onyń sózinshe, Reseı — Qazaqstannyń iri ekonomıkalyq seriktesteriniń biri.
"Yntymaǵy jarasqan Qazaqstan men Reseı — eýrazıalyq ekonomıkalyq ıntegrasıanyń belsendi jaqtaýshylary. Bizdiń memleketterimiz Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaq qurýdyń bastaýynda turdy. Onyń aıasynda biz taýarlardyń, kórsetiletin qyzmetterdiń sapasyn arttyryp, kapıtaldyń ortaq naryǵyn damytyp otyrmyz, retteýshilik jáne saýda kedergilerin joıý boıynsha aýqymdy jumys atqaryp kelemiz. Ortaq kóliktik-logıstıkalyq ınfraqurylymdy damytý isin de qolǵa aldyq. Munyń bári ekonomıkanyń túrli salalary boıynsha tıimdi yntymaqtastyq ornatýǵa múmkindik beredi jáne bizdiń elderimizge eleýli paıda ákeledi", — dep jazdy V. Pýtın.
Sonymen qatar ol ekijaqty taýar aınalymynyń kórsetkishteri kóńilge senim uıalatatynyn atap ótti. Máselen, byltyr bul salada jańa rekord ornap, 28 mıllıard dollar deńgeıinen asyp tústi, al bıylǵy qańtar-qyrkúıek aılarynda 20 mıllıard dollardan asty. Ózara saýda qurylymy únemi ártaraptanyp keledi jáne qosylǵan quny joǵary shıkizattyq emes ónimderdiń úlesi kóbeıýde. Sonymen qatar, ózara esep aıyrysýdaǵy ulttyq valútalardyń úlesi turaqty túrde artyp keledi. Bul eki el arasyndaǵy alys-beristi syrtqy, sonyń ishinde saıası jaǵdaılardyń jaǵymsyz áserinen qorǵaýǵa múmkindik beredi
"Qazaqstan ekonomıkasyna tartylǵan Reseı ınvestısıasy da jyldan-jylǵa ósip jatyr. Búginde onyń kólemi shamamen 13 mıllıard dollarǵa jetti. Qazaqstanda reseılik isker toptardyń qatysýymen 23 myńnan astam kásiporyn jumys isteıdi. Eki eldiń kompanıalary ónerkásiptik kooperasıa men joǵary tehnologıalar salasynda birqatar birlesken iri jobalardy iske asyryp otyr. Sonyń arqasynda ekonomıkany keshendi jańǵyrtyp, qos memlekettiń tehnologıalyq egemendigin nyǵaıtýǵa yqpal etetin tolyq ındýstrıalyq sıkldiń jańa óndiristeri jolǵa qoıylyp jatyr", — deıdi RF Prezıdenti.
Onyń paıymynsha, munaı-gaz sektoryndaǵy yntymaqtastyq ta syndarly sıpat alǵan. Kaspıı qubyr konsorsıýmynyń arqasynda Qazaqstan eksporttaıtyn munaıdyń 80 paıyzdan astamy Reseı aýmaǵy men reseılik porttar arqyly Qara teńizben shetel naryǵyna jetkizilip otyr. Qos memlekettiń energetıkalyq kompanıalary kómirsýtek ken oryndaryn birlesip ıgerip, energıa resýrstaryn óńdeýdi, qubyr júıesin keńeıtýdi jolǵa qoıa bildi.
"Atap aıtqanda, „Rosatom“ Qazaqstanǵa ıadrolyq otyn tizbeginiń jobalaryn iske asyryp, ýran ónerkásibin damytýǵa tájirıbelik turǵydan kómek kórsetip keledi. Mamandarynyń bilim-biligi men tehnıkalyq sheshimderi álemde teńdessiz sanalatyn atalmysh memlekettik korporasıa Qazaqstan tarabymen jańa aýqymdy jobalardy iske asyrýǵa daıyn. Balama, „taza“ energetıka salasy men qorshaǵan ortany qorǵaý, klımattyń ózgerýine qarsy kúres baǵyttarynda da yntymaqtastyqtyń jarqyn keleshegi bar", — dedi V. Pýtın.
Ózara ekonomıkalyq yntymaqtastyqtyń ózge baǵyttarynda da birqatar perspektıvaly salalyq jobalar men bastamalar barshylyq.
"Sonyń ishinde Qazaqstan aýmaǵy arqyly ótetin Soltústik — Ońtústik halyqaralyq kólik dáliziniń shyǵys tarmaǵyn keńeıtý jobasyn, „Baıqońyr“ ǵarysh aılaǵynda reseılik „Soıýz-5“ zymyran tasyǵyshyna negizdelgen „Báıterek“ ǵaryshtyq zymyran keshenin qurý jobasyn erekshe atap óter edim", — deıdi ol.
Onyń sózine qaraǵanda, Qazaqstan men Reseıdiń óńirleri de ózara tıimdi kooperasıany nyǵaıtýǵa eleýli úles qosyp keledi. Reseı Federasıasynyń barlyq derlik sýbektileri Qazaqstandaǵy seriktesterimen tikeleı baılanys ornatqan: Bul turǵyda energetıka, ónerkásip, kólik jáne joǵary tehnologıalar salasyndaǵy jobalardy birge júzege asyryp otyr.
"Dál qazir Ýfada 20-shy mereıtoılyq óńiraralyq yntymaqtastyq forýmy ótip jatyr. Onda dástúrli túrde bılik organdarynyń basshylary, zań shyǵarýshylar, mınıstrlikter men vedomstvolardyń, bıznestiń, ǵylymı jáne qoǵamdyq ortanyń ókilderi, ıaǵnı is júzinde ekijaqty qatynastardy damytý máselelerimen aınalysatyn barlyq adamdar bas qosady. Biz Qasym-Jomart Kemelulymen forým qatysýshylaryna beınebaılanys boıynsha úndeý joldaýdy josparlap otyrmyz. Odan bólek, óńiraralyq jáne shekara mańy yntymaqtastyǵynyń aýqymdy baǵdarlamasy ázirlendi. Bul baǵdarlama Reseı men Qazaqstan óńirleriniń ári qaraı áleýmettik-ekonomıkalyq ósýine, halyqtyń ómir súrý sapasyn arttyrýǵa qolaıly jaǵdaı jasaýǵa baǵyttalǵan 150-ge jýyq birlesken is-shara men jobalardy qamtıdy", — dedi ol.
