Dalanews.kz osy oraıda oblystaǵy "Jumyspen qamtý jol kartasy" baǵdarlamasyna sholý jasap, atalǵan baǵdarlama aıasynda atqarylǵan jobalardy elekten ótkizdi (maqala sońynda "Qala men Dala" gazetiniń osy maqsatty ázirlegen Infografıkasymen tanysa alasyz).
Aımaq basshysy Amandyq Batalov osynaý baǵdarlamanyń mańyzdylyǵyn udaıy sóz etip, únemi nazarda ustaıdy.
Tótenshe jaǵdaı jónindegi memkomıssıanyń otyrysynda Memleket basshysy Toqaev osy baǵdarlamany júzege asyrý úshin 1 trln teńge bólýdi tapsyrǵan-dy.
"Onyń ishinde Almaty oblysyna 109,2 mlrd.teńge bólindi. Bul bizdiń óńir úshin óte mańyzdy jáne qajetti qarajat. Birinshi kezekte halyqty jumyspen qamtý máselesin sheshý mańyzdy.
Óıtkeni koronavırýsqa baılanysty oblystyń kóptegen turǵyndary jumyssyz qaldy. Olardyń otbasylaryna jaǵdaı jasap, jańa jumys oryndaryn ashý qajet.
Buǵan deıin jumys jasaýǵa osyndaı orasan zor qarajat bólingen joq. Sondyqtan biz olardy bólgende jaýapkershilikpen qaraýymyz kerek. Esepti kezdesý, jeke qabyldaýlar kezinde turǵyndar júgingen oblystyń aýdandary men qalalaryna da qarajat bólemiz", – degen bolatyn budan buryn Batalov.
Budan bólek ol "túrli forým, konferensıa ótkizýdi toqtatyp. Oǵan jumsalǵan aqshany halyqqa jumys taýyp berýge baǵyttaý kerektigin" aıtqan.
"Memleket basshysy eń aldymen halyqtyń aldyndaǵy áleýmettik mindettemelerdiń oryndalýyn qamtamasyz etýdi qatań tapsyrdy. Oǵan bizde qarjy tolyq kólemde qarastyrylǵan. Qajet bolsa, mańyzdy emes shyǵyndardy qysqartý esebinen bul qarjy kólemin arttyra alamyz.
Bıylǵy jyly 46 myńnan astam jumys ornyn qurýdy josparlap otyrmyz.
Imıjdik sharalardy ótkizýge baǵyttalǵan shyǵyndardy jáne búdjettiń basymdyq berilmeıtin shyǵyndaryn qysqartý, kólik, jıhaz satyp alýdy toqtatý qajet", – degen edi aımaq basshysy.
...
Ázir koronavırýstan emdelip, Nur-Sultandaǵy kardıoortalyqta jatqan Batalovtyń tapsyrmasy qalaı oryndalýda? Aımaqtaǵy jumyspen qamtýdyń qarqyny qandaı? Jyl basynan beri qansha adam jumysqa turdy? "Jumyspen qamtý " baǵdarlamasy aıasynda Almaty oblysyna bólingen 109,2 mlrd teńge qalaı ıgerilýde? Oblystaǵy qala-aýdandarda qandaı áleýmettik ınfraqurylymdar boı kóterdi?
Dalanews.kz aımaqtaǵy árbir eldi-mekenge jeke-jeke toqtalyp, jumyspen qamtý baǵytyndaǵy atqarylǵan iske keń kólemdi sholý jasady.
Talǵar qalasy
Talǵarda «Jumyspen Qamtý Jol Kartasy» baǵdarlamasy aıasynda jalpy quny 6 mlrd 368,7 mln teńgeni quraıtyn 46 ınfraqurylymdyq joba júzege asyrylady.
Bular iske asqan jaǵdaıda 1601 jańa jumys orny qurylady. Sonyń ishinde qalalyq Jumyspen qamtý ortalyǵynyń joldamasy boıynsha Talǵar aýdanynyń 801 adamy jumysqa ornalasady.
Búgingi tańńda barlyq 46 joba boıynsha konkýrstar jarıalanǵan eken. Onyń ishinde 31-niń qorytyndysy (josparǵa sáıkes 4 mlrd 271 mln. teńge nemese jalpy bólingen qarjydan 66,8 paıyzy ) shyqqan.
Bul boıynsha 1071 jańa jumys oryndaryn (onyń ishinde 540 adam Jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly) ashý josparlanǵan.
Ázirdiń ózinde 14 joba boıynsha 243 adam jumysqa ornalasqan, onyń ishinde 124 adam jumyspen qamtý ortalyǵymen.
Atap aıtar bolsaq, onyń ishinde Tóńkeris aýylyndaǵy № 23 orta mekteptiń kúrdeli jóndeýden ótkizý, Talǵar kalasyndaǵy oblystyq sanatorıalyq úlgidegi mektep ınternattyń kúrdeli jóndeý, aýdandyq mádenıet úıiniń jylý júıesin qalypqa keltirý sekildi mańyzdy jobalar bar.
Panfılov aýdany
Jarkent óńirinde qazirgi kúni 1047 azamat eki qolǵa, bir kúrek tapty. Aýdanda «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy-2020» baǵdarlamasy aıasynda 55 joba jasalynyp, 5.2 mlrd bólingen.
İlgeride aıtqandaı 1047 jumys orny qurylyp, Jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly 523 adam jumysqa ornalasqan eken.
Aýdandaǵy mádenıet úıi men eki mektepke kúrdeli jóndeý jumystary júrgizilýde. Aýdanda joldar, kóshelerdi jaryqtandyrý, mektep ishine dárethana ornatý, parkterdi abattandyrý syndy jumystarqolǵa alynǵan.
Al Penjim aýylynda kúnine 50 adamdy qabyldaıtyn ambýlatorıa salynyp jatyr.
Qapshaǵaı qalasy
«Jumyspen qamtýdyń jol kartasy-2020» baǵdarlamasy aıasyndaǵy jumys Qapshaǵaı qalasynda da óz retimen iske asyrylýda. Qalada 18 joba qolǵa alynǵan.
Sonyń arqasynda 143 jumys orny ashylmaq. Búgingi kúni qalalyq jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly 122 adam jumysqa turǵan.
Joǵary da atalǵan jobalardy oryndaý maqsatynda qazynadan 1 mlrd. 705562 myń teńge bólinipti.
Baǵdarlama sheńberinde Y. Altynsarın, Sh. Ýálıhanov atyndaǵy bilim ordalarynyń qurylysy , «Qapshaǵaı jylý» mekemesin kógildir otynmen qamtý jáne №18 shaǵyn aýdanyndaǵy jylý júıesin jańartý jumysy qolǵa alynǵan.
Odan bólek birqatar kósheler jóndelý ústinde. Atap aıtsaq, Arna aýylyndaǵy Naberejnaıa kóshesi, Qosqudyq aýylyndaǵy Altynsarın kóshesi, Sheńgeldidegi Qojahan baba jáne Jambyl kósheleri jańartylmaq.
Balqash aýdany
Balqashta osy baǵdarlama aıasynda 30 joba ınfraqurylymdyq joba ázirlengen. Buǵan 2 mlrd 497 mln teńge qarajat bólingen eken.
Sonyń nátıjesinde 293 jańa jumys orny ashylyp, sonyń 50 paıyzy, ıaǵnı 148 jańa jumys orny aýdandyq Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly jumysqa alynatyn bolady.
Búginde josparlanǵan 30 jobanyń 29-y boıynsha merdigerler anyqtalyp, kelisim-shart jasalǵan. Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly barlyǵy 105 azamat jumysqa ornalasqan.
Baǵdarlama boıynsha aýdandyq turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵy bólimi arqyly 3 joba josparlanyp, kelisim-shart jasalynyp qol qoıyldy. Bilim bólimi arqyly 13 joba josparlanǵan. Jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary bólimi arqyly 12 joba josparlanyp, 11 jobamen kelisim-shart jasalynyp qol qoıyldy.
Qurylys bólimi, Mádenıet jáne tilderdi damytý bólimi 1 jobadan iske asyrylady dep kútilýde.
"Jumyspen qamtý jol kartasy" baǵdarlamasynyń sheńberinde Quıǵan aýylyndaǵy orta mekteptiń jylý júıesin jóndeý, syrtqy qabyrǵalaryn qalyńdatý jumysy bastaldy. Budan bólek Kóktal aýylyndaǵy orta mektebin jóndeý jumysy da qyzý júrýde. "Jumyspen qamtý ortalyǵy" arqyly jumysqa 30 adam qamtylǵan.
İle aýdany
"Jumyspen qamtý jol kartasy" baǵdarlamasynyń kómegimen İle aýdanynda 89 joba ázirlenip, barlyǵy 3406 jumys orny qurylmaq.
Aldyńǵy qatarly iri jobalardyń biri Jetigen aýyldyq okrýgindegi №3 orta mektebine kúrdeli jóndeý jumystary. Sondaı-aq, Aýdandaǵy 8 birdeı mekteptiń ishki dárethanasy kúrdeli jóndeýden ótedi.
Budan bólek, Tilendıev aýylynda dárigerlik ambýlatorıa salynady. Aýdandyq sport mektebine sonymen qatar birneshe elektr, sý jáne káriz júıesilerine aǵymdaǵy jóndeý jumystar júrgiziledi. Birneshe aýyldarda kósheni jaryqtandyrý, kógaldandyrý men abattandyrý jumystary jasamaq.
Aýdandaǵy 50-den asa kóshege aǵymdaǵy jáne ortasha jóndeý jumystary jasalady.
Kerbulaq aýdany
2020 jyly Kerbulaq aýdanynda "Jumyspen qamtý 2020 jol kartasy" baǵdarlamasy arqyly 53 ınfraqurylymdyq jobany iske asyrý josparlanýda.
Osynyń nátıjesine 333 jumys orny qurylatyn bolady.
Aýdandaǵy 8 aýyldyq okrýgtiń ortalyq kósheleri jáne 5 aýyldyń kirme jolyna ortasha jóndeý jumystary júrgiziledi. Sarybastaý aýylynyń orta mektebine kúrdeli jóndeý jasalynyp, 35 mekteptiń dárethanasy jóndeýden ótedi. Qoǵaly aýyldyq okrýgindegi Ortalyq stadıonǵa jóndeý jumystary júrgiziledi dep kútilýde. Sonymen qatar Dolanaly, Onjas aýyldarynyń sý júıesiniń qurylysy bastalady.
Saryózek, Qoǵaly jáne Qarashoqy aýyldaryna túngi jaryqtandyrý jumystary jasalynady.
Qoǵalyda shaǵyn fýtbol alańy men balalar oıyn alańy salynady jáne Jastar saıabaǵy men UOS ardagerderlerine arnalǵan eskertkish jáne Kyzyljar aýylyndaǵy UOS ardagerleriniń eskertkish taqtasy aǵymdaǵy jóndeýden ótedi. Osy josparlardy júzege asyrý kezinde 165 adam aýdandyq Jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly jumysqa qabyldanbaq.
Tekeli qalasy
Tekeli qalasynda barlyǵy 13 joba júzege asýda. Jazǵy maýsymda Tekeliniń 100-ge tarta turǵyny jumysqa qabyldanǵan. Onyń ishinde 13-i jol qurylysynyń basy-qasynda júr.
Jaqynda qala kósheleri men jaıaý júrginshilerge arnalǵan joldar qalpyna keltirilmek. Qalanyń kireberisi jáne kúnshyǵys kóshesine deıingi jolda jańa aryq naýalary salynyp, jaıaý júrginshiler jolynyń qańqasy qalanýda. Sondaı-aq, Oraqty batyr, Jansúgirov, ál-Farabı kósheleriniń jıegine aryq júıeleri tóselýde.
Budan bólek Tekelide balalarǵa arnalǵan 22 oıyn alańy salynady. Búginde alańdardyń ornyn daıyndaý jumystary júrgizilýde: qurylysshylar qum seýip, tas tósenishterdi ornyqtyrýda.
Eńbekshiqazaq aýdany
Aýdanda «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy-2020» baǵdarlamasy aıasynda 106 joba júzege asyrylady. Bul maqsatta qazynadan 11 mlrd 513 mln teńge qarastyrylǵan.
Aýdan halqy úshin jaǵymdy jańalyqta joq emes. Baǵdarlama sheńberinde 3152 jumys orny qurylady. 1576 ornyn Jumyspen qamtý ortalyqtarynda kezekte turǵan turǵyndarǵa buıyrady.
Barsha qurylys jumystary aıaqtalǵannan keıin aýdanda 250 turaqty jumys orny ashylady. Aýqymdy jumystardyń qataryna Esik qalasynan boı kóteretin 1500 orynǵa laıyqtalǵan mekteptiń qurylysy kiredi. Bilim ordasynyń qurylysyna 1253 adam jumyldyrylǵan. Onyń ishinde 630 adam jergilikti Jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly eńbekpen qamtamasyz etilgen.
Sonymen qatar, Eńbekshiqazaq aýdanyndaǵy 42-i mekteptiń ishindegi ájethanany retke keltirý júrgizilýde. Bul iske 84 adam tartylǵan. Baǵdarlama kómegimen Shelektegi polıtehnıkalyq kolej kúrdeli jóndeýden ótedi. Jóndeý jumystary 15 mamyrda bastalǵan. Jeltoqsan aıynyń 20 jeltoqsanynda qoldanysqa beriledi dep kútilýde. 274 adam jumysqa tartylsa, 137-si jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly eńbekke aralasqan.
Sarqan aýdany
Sarqan aýdany boıynsha «Jumyspen qamtý jol kartasy» baǵdarlamasy aıasynda 45 joba ázirlengen. Onyń 44 jobasyna 1 mlrd. 603 mln. 551 myń teńge qarajat bólinip, jumystar bastaldy.
Baǵdarlama aıasynda 427 ýaqytsha jumys orny ashyldy.
Lepsi óńirinde baǵdarlama boıynsha irili-usaqty 4 joba qolǵa alynǵan. Kókjıde aýylynda 250 oryndyq orta mektepke kúrdeli jóndeý júrgizilýde. Qarabóget aýylynda 1976 jyly salynǵan 220 oryndy mádenıet úıiniń kúrdeli jóndeý jumystary bastalyp ketti.
Lepsi, Almaly aýyldyq okrýgterinde tozyǵy jetken aýyz sý qubyrlaryn aýystyrý jumystary bastalyp, oǵan 72 mln qarajat bólingen. Jalpy, sý qubyrlarynyń uzyndyǵy 1600 metrdi quraıdy.
Budan bólek bıyl Sarqan qalasynda 9 kóp qabatty turǵyn úılerdiń aldyn abattandyrý jumysy bastaldy. Jóndeýge 210 mln teńge qarajat qarastyrylǵan. Sarqan qalasyn jylýmen qamtamasyz etip otyrǵan «Sarqan Jylý» qazandyqtary jóndelýde. Aýdan mektepteriniń ishki dárethana jumystary boıynsha 19 joba qolǵa alynǵan.
Sonymen qatar, aýdanda týrızm salasyn damytý maqsatynda «Jońǵar-Alataýy» park aýmaǵyn sanıtarıalyq-gıgıenalyq toraptarmen jaılastyrý jumystary bastalmaq. Oǵan 40 mln teńge qarajat bólingen.
Uıǵyr aýdany
«Jumyspen qamtýdyń jol kartasy-2020» baǵdarlamasynyń arqasynda Uıǵyr aýdanynda 178 adam jumysqa ornalasady.
Bul 34 jobanyń sheńberinde júzege asyrylady. Osy maqsatta búdjetten 1 mlrd 886 mln teńge qarjy bólingen.
34 jobanyń ishinde 21-i bilim mekemelerin jóndeýden ótkizýge baǵyttalǵan. Sonymen qatar, Ketpen aýylyndaǵy mádenıet úıin kúrdeli jóndeýden ótkizý josparlanǵan. Turǵyn úılerdi qalpyna keltirý men sý tartý jumystary, jól jóndeý de nazardan tys qalmaǵan.
(Uıǵyr aýdanyna qatysty aqparatty aldaǵy ýaqytta tolyqtyratyn bolamyz)
Qarasaı aýdany
Qarasaı aýdany boıynsha "Jumyspen qamtýdyń jol kartasy-2020" boıynsha 62 nysannyń qurylysy iske asýda. Bularǵa tartylatyn jumysshylardyń 50 paıyzyn jergilikti turǵyndar qatarynan alý qajet degen naqty talap bar.
Budan basqa osy jobalardy júzege asyrýda paıdalanylatyn materıaldyń 90 paıyzy otandyq ónim bolýy tıis. Bul nysandardyń barlyǵy aǵymdaǵy jyly aıaqtalady.
Baǵdarlama kómegimen barlyǵy 340 adam jumysqa ornalasady. Joba jaıynda aıtsaq Raıymbek aýdanynda keshki demalysqa arnalǵan saıabaq pen sport kesheni salynyp jatyr. Saıabaqqa bólingen aýmaq 1,3 ga quraıdy. Jobaǵa bólingen qarajat 53 mln.tenge. Aıta keterligi, munda avtosýarý júıesi ornatylǵan gúlzarlar bar. Onda gúlder men kógaldy shópter egiledi.
Al Turar aýylyna taza aýyz sý keledi. Osy maqsatqa "Jumyspen qamtý jol kartasy" baǵdarlamasy boıynsha 851 mln. teńge bólindi. Aýdan turǵyndary jumysqa alyndy. Jalpy obektide 87 adam eńbek etýi tıis. Qazir munde 50 jergilikti turǵyn jumysqa turǵan.
Budan bólek Qumaral aýylynda uzyndyǵy 9 shaqyrymdy quraıtyn elektr jelilerin qaıta jańǵyrtý jumystary júrgizilýde. Buǵan 61 mln teńge bólingen. Qaskeleń, Qoshmambet, Bekbolat, Qaınar, Eńbekshi, Dolan, Jibek joly aýylynda da elektrmen jabdyqtaý jelilerine aǵymdaǵy jóndeý jumysy júrgizilýde.
Jambyl aýdany
Jambyl aýdanynda quny 7 mlrd 169 mln teńgeni 56 joba júzege asady. Munyń barlyǵy «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy-2020» baǵdarlamasy aıasynda qolǵa alynbaq.
Osynyń nátıjesinde 1394 jumys orny qurylady. Barlyq jobalar iske qosylǵannan keıin aýdanda 251 turaqty jumys orny ashylady dep josparlanǵan.
Búgingi kúni jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly 698 adam eńbekke tartylǵan.
56 jobanyń 25-i bilim oshaqtaryn qalypqa keltirýge baǵyttalǵan. Buǵan búdjetten 72 mln. 573,4 myń teńge qarajat bólingen. Onyń 29 mln. 399,0 myń teńgesi ıgerilip úlgergen.
Uzynaǵash aýylynda 1500 orynǵa arnalǵan mektep boı kótermek. Jáne de Suranshy batyr aýylyndaǵy balabaqsha men mádenıet úıi qalpyna keltirilmek. Bul isti sońyna jetkizý úshin jergilikti jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly 132 adam eńbekke tartylǵan.
Jol jóndeýmen tórt birdeı kompanıa aınalysýda. Atalǵan jobanyń tóńireginde 266 jumys orny daıarlansa, sonyń 132-ne jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly turǵyndar jumysqa tartylǵan. Budan syrt turǵyn úı men sý tartý júıeleri boıynsha 24 joba qolǵa alynǵan eken. Bul baǵytty 156 adam jumyspen qamtylypty.
Aqsý aýdany
Aqsý aýdanynda «Jumyspen qamtý jol kartasy» boıynsha 52 joba iske asyrylady. Atalmysh joba aıasynda 2 mlrd 148 mln teńge qarajat bólingen.
Sonyń arqasynda 537 jumys orny ashylady dep josparlanǵan. Onyń ishinde 268 adam Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń joldamasy arqyly jumysqa turady.
Ázir İ.Jansúgirov aýylyndaǵy Bóribaı batyr eskertkishin ornatý, ortalyq saıabaqty abattandyrý jumystary bastalýda. Sondaı-aq Arasan, Eńbek aýyldaryna sý qubyrlary tartylady. Jol kartasy barysynda kóshedegi shamdardy qalpyna keltirý, aýyldy jaryqtandyrý nazardan tys qalmaǵan. Bul jumystar, İ.Jansúgirov, Qalap, Qyzylaǵash aýyldarynda júrgizilmek.
Al, Kóshkental, Eńbek, Mataı, Kókózek, Eginsý, Qyzylaǵash, B.Syrttanov, Aqsý, Saǵabúıen, İ.Jansúgirov, N.Esebolatov, Molaly, Qarakóz aýyldarynda jalpy 14 sport alańdary salynady dep josparlanǵan.
Aýdan boıynsha 27 mekteptiń ájethanalary mektep ishine kirgiziledi.
Eskeldi aýdany
"Jumyspen qamtý" baǵdarlamasynyń shapaǵatyn kórgender qatarynda Eskeldi jurshylyǵy da bar.
Bıyl dál osy aýdanǵa qazynadan 3 mlrd 22 mln teńge bólingen. Atalǵan qarajatqa aýdan boıynsha josparlanǵan 59 jobany iske asyrý josparlanǵan.
Qolǵa alǵan istiń arqasynda Eskeldi aýdanynda ázirdiń ózinde 520 adam jumyspen qamtylǵan. Onyń ishinde 262 turǵyn aýdandyq Jumyspen qatý ortalyǵy arqyly eki qolǵa, bir kúrek taýypty.
Baǵdarlama aıasynda atqarylyp jatqan jobalardyń ishindegi eń aýqymdysy – Baqtybaı aýyldyq okrýginde ornalasqan mádenıet úıiniń kúrdeli jóndeýden ótýi. Óner oshaǵynyń 20 jyldan keıin ekinshi tynysy ashylǵaly tur. Sán-saltanaty jarasqan án men kúıdiń ordasyna kórermenniń kelmegenine biraz jyldyń júzi bolǵan. Sý jańa kúıge engeli turǵan bul nysannyń qurylysyn júrgizýge 59 adam jumylǵan.
Kóksý aýdany
Aýdanda baǵdarlama aıasynda 26 joba iske asyrylyp, 400-ge jýyq adam jumysqa ornalaspaqshy.
Ázir dárigerlik ambýlatorıa kúrdeli jóndeýden ótýde. Kúnine 20 adamdy qabyldaýǵa qaýqarly medısınalyq pýnkt jumystaryna 181 mln.teńge qarajat qarastyrylǵan.
Budan bólek baǵdarlama sheńberinde byltyr qurylysy bastalǵan Qyzyltoǵan aýylyndaǵy 120 orynǵa laıyqtalǵan bilim ordasy esigin aıqara ashady dep kútilýde. Budan basqa Aınabulaq aýylynda Ramazanov kóshesiniń joly jańartylyp, Mádenıet úıiniń janynan felsherli akýsherli pýnkt boı kóteretin bolady.
Jóndeý jumystarynan kósheni retke keltirý de syrt qalmaǵan. Bul maqsatta 19 mln teńge qarastyrylǵan. Baǵdarlama qoldaýymen aýdandaǵy 5 mektep kúrdeli jóndeýden ótedi.
Ázirlegen Anar SABYROVA,
Dalanews-tiń Almaty oblysy boıynsha menshikti tilshisi