Baspasóz konferensıasynda Astana qalasynyń Bilim basqarmasy basshysynyń orynbasary Serik Ádilbaev balalardyń qaýipsizdigi, quqyqbuzýshylyqtyń aldyn alý jáne jaıly oqý ortasyn qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan sharalar jóninde málimet berdi, - dep habarlaıdy Dalanews.kz elorda ákimdiginiń resmı saıtyna silteme jasap.
Spıkerdiń aıtýynsha, elordada jalpy sany 877 bilim berý mekemesi jumys isteıdi. Olardyń qataryna mektepter, balabaqshalar jáne kolejder kiredi. Onda 390 myńnan astam bala bilim alyp jatyr. Barlyq oqý orny zamanaýı qaýipsizdik júıelerimen jabdyqtalǵan: avtomattandyrylǵan órt dabyly, sıfrlyq beınebaqylaý júıesi jáne Jedel basqarý ortalyǵymen biriktirilgen dabyl túımeleri ornatylǵan.
«Mektepter men balabaqshalardyń kireberisteri týrnıkettermen jabdyqtalyp, qaýipsizdikti 1-sanattaǵy lısenzıasy bar kásibı kúzet uıymdary qamtamasyz etýde. Qaýipsiz bilim berý ortasyn qalyptastyrý – bizdiń basty mindetimiz. Mektepter men balabaqshalarǵa sıfrlyq tehnologıalardy engizý baqylaý deńgeıin kúsheıtip, túrli tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alýǵa múmkindik berdi», – dedi Serik Ádilbaev.
Ol psıhologıalyq qoldaý kórsetý jáne býllıngtiń aldyn alý máselesin de qozǵap ótti.
«Balalardyń qaýipsizdigi tek fızıkalyq qorǵaýmen shektelmeıdi. Psıhologıalyq jaılylyq ta asa mańyzdy. Osy baǵytta elordada oqýshylardy jan-jaqty qoldaý júıesi belsendi túrde damyp keledi. Arnaıy ashylǵan «Psıhologıalyq qoldaý ortalyǵynda» balalar men ata-analarǵa 600-den astam keńes berilgen. Sonymen qatar, qosymsha 200 pedagog-psıhologtyń shtattyq birligi bólinip, «táýekel tobyndaǵy» jasóspirimdermen jeke jospar boıynsha jumys júrgizilýde. Qazirgi tańda ıývenaldy polısıanyń esebinde 193 jasóspirim, al mektepishilik baqylaýda 785 oqýshy tirkelgen.
Býllıngtiń aldyn alý – jumystyń mańyzdy baǵytynyń biri. 2024 jyly 107 myń oqýshyǵa býllıngti anyqtaýǵa baǵyttalǵan arnaıy testileý ótkizildi. 2025 jyldan bastap bul test qala mektepterinde mindetti túrde engiziledi. Sonymen qatar bes mektepte antıbýllıngtik baǵdarlama iske qosyldy. Baǵdarlama aıasynda muǵalimderge arnalǵan trenıńter, taqyryptyq kezekshilikter men oqýshylarmen jeke jumys uıymdastyrylǵan», - deıdi basqarma basshysynyń orynbasary.
Serik Ádilbaevtyń aıtýynsha, 2024 jyldyń basynan bastap elordada 2018 profılaktıkalyq keńes otyrysy ótkizildi. Bul ótken jylmen salystyrǵanda 89,6%-ǵa artyq. Mundaı ósim quqyq qorǵaý organdary tarapynan júrgizilip otyrǵan belsendi aldyn alý jumystarynyń nátıjesi bolyp otyr.
Qalalyq prokýratýramen birlesip, qıyn jaǵdaıdaǵy otbasylardyń turmys jaǵdaıyn tekserý maqsatynda reıdter uıymdastyryldy. Onyń aıasynda 3673 otbasyǵa tekserý júrgizilip, 42 otbasyǵa naqty kómek kórsetildi.
Sonymen qatar balalarǵa qatysty oqys oqıǵalarǵa jedel áreket etý úshin kúndelikti monıtorıń júıesi engizildi. Mektep oqýshylary men olardyń ata-analaryna arnalǵan «Qaýipsiz balalyq shaq: qamqorly ata-ana bolý» atty semınarlar uıymdastyrylýda. Oqý oryndarynda «Balaqorgau» QR-kody bar aqparattyq taqtaıshalar ornatylyp, balalar óz máseleleri týraly anonım túrde habarlaı alatyn múmkindik jasalǵan.
Jasóspirimder arasyndaǵy quqyqbuzýshylyqtyń aldyn alý maqsatynda túrli úıirmeler men sporttyq seksıalar belsendi damyp keledi. Búginde elordalyq mektep oqýshylarynyń 81,5%-y, ıaǵnı 213 556 bala túrli úıirmeler men sporttyq seksıalarǵa qatysýda. Mektep janyndaǵy 135 qosymsha bilim berý uıymynyń fılıaldary jumys isteıdi. Sondaı-aq bes bilim berý mekemesinde jasóspirimderdi áleýmettik belsendilikke tartýǵa baǵyttalǵan «DosbolLIKE» baǵdarlamasy iske qosyldy.
Sonymen qatar balalardyń qaýipsizdigine qatysty beınerolıkter apta saıyn YouTube platformasynda jarıalanyp keledi. Joǵary synyp oqýshylary men stýdentter úshin quqyqtyq saýattylyqty arttyrýǵa arnalǵan dárister ótkizilýde.
«2025 jyly quqyqbuzýshylyqtyń aldyn alý boıynsha jańa baǵdarlama iske qosylady. Baǵdarlama aıasynda 36 is-shara josparlanǵan. Býllıngke qatysty testileý barlyq mektepterde mindetti túrde ótkiziledi. Antıbýllıngtik baǵdarlama taǵy 10 mektepte engizilmek, al «DosbolLIKE» jobasy basqa oqý oryndarynda da iske asyrylady.
Qabyldanǵan sharalar oń nátıjesin berýde: jasóspirimder arasyndaǵy quqyqbuzýshylyq deńgeıi tómendep, olardyń oqý úderisine jáne bos ýaqytty tıimdi ótkizýge qatysýy arta tústi. Aldaǵy ýaqytta bul baǵyttaǵy jumystar profılaktıkalyq baǵdarlamalardy odan ári jetildirý men óskeleń urpaq úshin qaýipsiz ári jaıly orta qalyptastyrýǵa negizdeletin bolady», - dep qorytyndylady vedomstvo ókili.
