«Jańa álipbı jańa dáýir bastaýy» atty Almaty oblysynyń aqparattyq top músheleri kezekti túsindirme jumysymen Kerbulaq aýdanyna bardy. Mádenıet úıinde ótken jıynǵa kúreńbeldikter túgel jınalypty.
Kún tártibindegi alǵashqy sóz Almaty oblysynyń tilderdi damytý jónindegi basqarmasynyń basshysy Aıdar Bashbaev alyp, latyn tańbasyna ótýdiń mańyzyn túsindirdi.
– Álipbıidi ózgertý – óte mańyzdy is. Bul bir qariptiń ekinshi bir qaripke aýysa qoıýmen shektelmeıdi. Álipbıdiń aýysýy eldiń sanasyna, dúnıetanymyna, oıyna áser etpek.
Elbasy Nursultan Nazarbaev «Latynǵa kóshýdiń tereń logıkasy bar. Bul qazirgi zamanǵa tehnologıalyq ortanyń, komýnıkasıanyń, sondaı-aq, HHI ǵasyrdaǵy ǵylymı jáne bilim berý júıesiniń erekshelikterine baılanysty» – dep atap kórsetti. Búginde kırıl qarpin álemde 250 mıllıon halyq qoldanatyn bolsa, latyn qarpin 5 mıllıardqa jýyq adam qoldanady eken – degen top jetekshisi Aıdar Karbozuly latyn grafıkasyna kóshý – álemdik órkenıteke qol jetkizýdiń negizgi tetigi ekenin de tilge tıek etti. Sondaı-aq, ol latyn álipbıi ǵylym men texnıkanyń, ınternet pen IT-texnologıanyń tili, endeshe osyndaı mańyzdy iske úlken jaýpkershilikpen qaraýymyz kerek dedi.
«Jer sharyndaǵy xalyqtyń úshten bir bóligi latyn álipbıin qoldanady» – Kerbulaq aýdanynda ótken jıynda «Nur Otan» partıasy Almaty oblystyq fılıaly tóraǵasynyń birinshi orynbasary, toptyń beldi múshesi Ǵalıasqar Sarybaev osylaı dedi.
– Latyn álipbıine kóshýge qatysty «Nur Otan» partıasy saıası taldaý jáne strategıalyq zertteý ortalyǵy arnaıy zertteý júrgizgen edi. Osyǵan qatysty júrgizilgen saýalnamanyń qortynydysy boıynsha qazaqstandyqtardyń 93,3 paıyzy qazaq álipbıin latyn qarpine kóshirý týraly tolyǵymen habardar boldy. Reformamen tanys respondentterdiń 60 paıyzy latyn álipbıine kóshýdi tolyǵymen qoldady, 44,6 paıyzy latyn grafıkasyna kóshetin bolsaq basqa elderdiń aldynda bizdiń ımıjimiz artatynyn aıtty.
Biz úsh jańǵyrýdan óttik. Eń aldymen saıası-ekonomıkalyq, ekinshi tehnologıalyq jańǵyrý, úshinshisi ol rýhanı jańǵyrýymyz bolyp tabylady.
Rýhanı jańǵyrý degenimiz – adamnyń sana-sezimin ózgertý, táýelsizdikti saqtap qalý. Osyǵan oraı Elbasynyń bes ınstıtýsıonaldyq reformasy, Ult jospary –100 naqty qadam qabyldandy. Osy 100 naqty qadamnyń bir qadamy osy til máselesine, til saıasatyna baǵyttalǵan. Búgingi kúni biz osy 100 naqty qadamnyń 57-in tolyǵymen oryndadyq. 2018 jyldyń aıaǵyna deıin 100 naqty qadamnyń 90 paıyzyn oryndaıtyn bolamyz. Iaǵnı, 2020 jyly biz muny tolyq oryndap bitip, aldyńǵy qatarly 30 eldiń qataryna kiremiz – degen Ǵalıasqar Tólendiuly óz sózinde latyn grafıkasyna ótýdiń birneshe prınsıpterin de tilge tıek etti.
Jıyn barysynda toptyń ózge de músheleri sóz alyp, latyn álipbıine qatysty oramdy oılaryn ortaǵa salyp, kópshilik qoıǵan saýldarǵa da jaýap berdi.
«Bul jańa bastamada muǵalimder erekshe belsendilik tanytýy tıis. Sebebi kezeń-kezeńmen kóshetin latyn grafıkasyn bala sanasyna sińirýde mektep muǵalimderiniń alar orny aıryqsha. Endeshe, bárimiz birigip osy jumysqa bel sybana kiriseıik» – dedi basqosýda sóz alǵan oblystyq bilim basqarmasynyń qyzmetkeri Elvıra Dosaeva.
Osy kúni top músheleri aýdanǵa qarasty Qyzyljar eldi mekeniniń haqymen de júzdesip, latyn grafıkasyna ótýdiń mańyzyn túsindirip qaıtty.
Kóshpeli otyrys barysynda sóz alǵan turǵyndar tarapy latyn grafıkasyna kóshýdi qoldaıtyndyqtaryn aıtty.
https://dalanews.kz/31877
