Iadrolyq fızıka ınstıtýtynyń jekekshi ǵylymı qyzmetkeri Danıar Janseıitov AES perspektıvasy týraly túsindirdi.

Óz kezeginde bilikti maman AES bizge ne beredi jáne onyń perspektıvasy týraly saıtymyzdyń oqvrmandaryna áńgimelep berdi.

– Eń aldymen elimizde jańa tehnologıalyq baǵyt paıda bolady. Álemdegi 32-i elde AES bar. Biraq barlyǵynda atom stansıasy 3 nemese 3+ baýynyna jatpaıdy, tek 10-12-i ǵana joǵary tehnologıa stansıalarmen jabdyqtaldy. Iaǵnı atom salasyndaǵy jetekshi memleketter onshaqty deýge bolady.

AES bizge ne beredi degen suraqqa keletin bolsaq, ekonomıkalyq turǵyda tıimdi. Eldiń ınvestısıalyq tartymdylyǵy artady. Sheteldiń iri-iri kompanıalary AES-ti senimdi energıa kózi retinde baǵalaıdy, ekinshi jaǵy, zamanaýı tehnologıany qoldanatyn el retinde moıyndaıdy. Ekinshi jaǵy, ekologıalyq turǵyda tıimdi. Óıtkeni aýaǵa gazdar bólinbeıdi. Úshinshiden, qaýipsizdigi jaǵynan tolyq kepildik beriledi.

Atom stansıasy orta eseppen 10-12 jylda salynyp, onyń búdjeti 12-15 mıllıard dollar quraýy múmkin. Sarapshylardyń arasynda qoǵamty qarjy jumsaǵansha, shaǵyn stansıalar salǵanymyz durys deıtinder bar. AES-ti salsaq 60 jyl turaqty energıa kózi bolady, jóndeý jumystaryn júrgizip taǵy 20 jylǵa sozý múmkindigi bar.

Álem elderinde 60 reaktor jumys istep tur. Halyqaralyq tájirıbe kórsetkendeı, stansıa jumys istep turǵan kezde 3 mıllıard dollar salyq retinde el búdjetine qarjy túsedi. Ekinshi jaǵy, stansıany salý barasynda 8 myń adam turaqty jumysqa tartylady. İske qosylǵannan keıin 2 myń adam ozyq tehnologıaly stansıada jumys isteıdi.

60-80 jyl AES-te 2 myń otandyq maman turaqty jumyspen qamtylady.
Bastysy, AES – turaqty ári úzdiksiz energıa kózi. Ázirge atom energetıkasynyń oryn basatyn ózge stansıalar joq, - dedi  bilikti maman.