پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ەل ىشىندەگى قولداۋ دەڭگەيى سوڭعى زەرتتەۋلەر بويىنشا ايرىقشا جوعارى بولىپ تۇر. جاڭادان جاريالانعان دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، جۇرتشىلىقتىڭ باسىم بولىگى مەملەكەت باسشىسىنىڭ ىس-ارەكەتىنە وڭ باعا بەرگەن، دەپ جازادى Dalanews.kz.
سوعان قاراماستان، ساراپشىلار قازاقستاننىڭ ساياسي الاڭىندا ءالى دە شەشىمىن تاپپاعان تۇيتكىلدەر بار ەكەنىنە نازار اۋدارادى. اسىرەسە، شەشىم قابىلداي الاتىن ءىرى ساياساتكەرلەردىڭ تاپشىلىعى مەن ۇكىمەت قۇرىلىمدارىنداعى كادر الماسۋىنىڭ جيىلەۋى باسقارۋ ساپاسىنا وزىندىك اسەرىن تيگىزۋى مۇمكىن دەگەن پىكىرلەر ايتىلىپ جاتىر.
بيىلعى زەرتتەۋلەر توقايەۆتىڭ جوعارى رەيتينگى كوپ جاعدايدا ەكونوميكالىق احۋالمەن تىعىز بايلانىستى ەكەنىن كورسەتىپ وتىر.
ماسەلەن، "ستراتەگيا" الەۋمەتتىك-ساياسي زەرتتەۋلەر قورىن باسقاراتىن گۇلميرا ىلەۋوۆانىڭ مالىمەتى بويىنشا، 2024 جىلى جەلتوقساندا مەملەكەت باسشىسىن ماقۇلداۋ دەڭگەيى 80،4 پايىزعا جەتكەن. بۇل كورسەتكىش 2023 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا تىركەلگەن 76،4 پايىزدان ەداۋىر جوعارى.
ءوز كەزەگىندە قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى 2024 جىلدىڭ شىلدەسىندە حالىقتىڭ 77،1 پايىزى پرەزيدەنتكە سەنىم بىلدىرەتىنىن انىقتاعان.
ىلەۋوۆانىڭ تۇسىندىرۋىنشە، ساۋالناما بارىسىندا ادامدارعا "ءسىز پرەزيدەنتتىڭ، پارلامەنتتىڭ جانە ۇكىمەتتىڭ قىزمەتىن ماقۇلدايسىز با؟" دەگەن ءبىر عانا سۇراق قويىلعان. ساۋالناماعا قاتىسۋشىلاردىڭ 80،4 پايىزى "ماقۇلدايمىن" نە "جارتىلاي ماقۇلدايمىن" دەپ جاۋاپ بەرگەن. سونداي-اق وسى ۇيىم ۇيىمداستىرعان باسقا ءبىر جوبادا پرەزيدەنتكە دەگەن سەنىم دەڭگەيى 77 پايىز كولەمىندە انىقتالعان.
زەرتتەۋ جۇرگىزۋشىلەر توقايەۆتىڭ پاندەميا كەزەڭىنەن باستاپ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق داعدارىستارمەن بەتپە-بەت كەلگەنىن، 2021 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا كارانتين شەكتەۋلەرى كۇشەيىپ تۇرعان تۇستا ونىڭ رەيتينگى 40 پايىزعا دەيىن تومەندەگەنىن ەسكە سالادى. الايدا ۋاقىت وتە كەلە احۋال تۇراقتالىپ، 2024 جىلى رەيتينگ ەڭ جوعارى دارەجەگە كوتەرىلگەن.
سالىستىرمالى تۇردە ۇكىمەت پەن پارلامەنتتىڭ رەيتينگى ەل اراسىندا ەداۋىر تومەن ەكەنى بايقالادى: ۇكىمەتتى ماقۇلداۋ دەڭگەيى 59 پايىز بولسا، پارلامەنتتىكى 54 پايىز شاماسىندا. بۇل ايىرماشىلىقتى ىلەۋوۆا بۇرىنعى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ كەزەڭىندە دە بايقاۋعا بولاتىنىن ايتادى.
ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، پرەزيدەنتتىڭ رەيتينگى ءاردايىم ەلدەگى ەكونوميكالىق ءال-اۋقاتتىڭ ورلەۋىنە نە قۇلدىراۋىنا تىكەلەي تاۋەلدى: تۇرمىس جاقسارسا – قولداۋ ارتادى، تۇرمىس قيىنداسا – نارازىلىق كۇشەيەدى.
سوعان قاراماستان، ىلەۋوۆا جۇرگىزگەن زەرتتەۋلەردىڭ دۇرىستىعىنا كۇمانمەن قارايتىندار دا بار. الەۋمەتتىك جەلىلەردە كەي ادامدار مۇنداي ساۋالنامالاردى "مۇددەلى تاراپتىڭ تاپسىرماسىمەن جاسالعان" دەپ سىناۋدا.
پرەزيدەنتتىڭ رەيتينگى مەن حالىقتىڭ تابىس دەڭگەيى اراسىنداعى بايلانىس انىق اڭعارىلادى. 2024 جىلعى جەلتوقساندا "ستراتەگيا" قورى جۇرگىزگەن ساۋالنامانىڭ قورىتىندىسىندا رەسپوندەنتتەردىڭ 29،6 پايىزى "قارجىلىق جاعدايىم جاقسى" نە "وتە جاقسى" دەپ سيپاتتاسا، 15 پايىزى "ناشار" نە "وتە ناشار" دەگەن. ال سۇرالعانداردىڭ كوپشىلىگى (52،8 پايىزى) "وتباسىمنىڭ جاعدايى ورتاشا" دەگەن جاۋاپ بەرگەن.
توقايەۆتىڭ كادرلىق ساياساتىن باعالاۋ تۇرعىسىنان ساراپشىلار ساقتىقپەن پىكىر بىلدىرۋدە. ماسەلەن، ءماجىلىس ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆ، سەنات سپيكەرى ماۋلەن اشىمبايەۆ، مەملەكەتتىك كەڭەسشى ەرلان قارين، پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ سىندى ءبىرقاتار باسشى تۇراقتى ماقۇلداۋعا يە بولعانىمەن، جەتەكشى قىزمەت يەلەرىنىڭ ءجيى اۋىسۋى ساياسي سالماقتاعى تۇلعالاردىڭ ايقىندالۋىنا مۇمكىندىك بەرمەي كەلەدى.
سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇرات نۇرتىلەۋ، مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ايدا بالايەۆا، ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى تيمۋر سۇلەيمەنوۆ، استانا اكىمى جەڭىس قاسىمبەك، الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆ سىندى وزگە دە جەتەكشى لاۋازىم يەلەرى جاقسى باعالانعانىمەن، كوپشىلىك الدىندا ءجيى كورىنبەۋىنە بايلانىستى حالىق اراسىنداعى تانىمالدىعى اسا جوعارى ەمەس.
ىلەۋوۆانىڭ ايتۋىنشا، پرەزيدەنتتىك بيلىكتىڭ ەكىنشى مەرزىمىندە مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر ءۇشىن باستى ولشەم – كاسىبيلىك پەن اشىقتىق، ال جەكە بەدەلدىڭ ءوزى بۇرىنعىداي باسىم ءرول اتقارمايدى.
سيفرلىق تەحنولوگيالار زامانىندا كوپ شەنەۋنىكتەر ەل الدىنداعى بەلسەندىلىگىمەن ارتىق اڭگىمەگە ءىلىنىپ قالماۋدى ءجون كورىپ، اقپاراتتىق كەڭىستىكتە شەكتەلگەن فورماتتا عانا بوي كورسەتۋگە كوشكەن.
سونىمەن بىرگە ەليتا بۇرىنعىداي حاريزماسى مول ساياساتكەرلەردەن گورى، سالالىق ماسەلەلەردى تەرەڭ بىلەتىن، بەيتاراپ بيۋروكراتيالىق ءتاسىلدى ءجون سانايتىن مامانداردان قۇرالۋدا.
"بيلىكتىڭ جەكەلەگەن وكىلدەرى اسا تانىمال بولماسا دا، جالپى مەملەكەتتىڭ الدىندا تۇرعان مىندەت – باسقارۋ تەتىكتەرىن ءتيىمدى جولعا قويىپ، حالىقتىڭ كوڭىلىنەن شىعۋ. دەمەك، توقايەۆتىڭ تانىمالدىعى دا ءدال وسى ەلدىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتىپ، الەۋمەتتىك سۇرانىستارعا دەر كەزىندە جاۋاپ بەرۋىنە تىعىز قاتىستى بولماق. ەگەر بيلىك حالىق كۇتكەن ماڭىزدى رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرىپ، كۇندەلىكتى تۇيتكىلدەردى شەشۋدە بەلسەندىلىك تانىتا بىلسە، پرەزيدەنتتىڭ سەنىم دەڭگەيى ءالى دە ساقتالىپ، الداعى كەزەڭدە دە جوعارى بولىپ قالا بەرمەك"، - دەيدى "ستراتەگيا" ساراپشىلارى.