بورىشكەرلەر ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر مەن قارجى ۇيىمدارىنا 26 ترلن تەڭگە قارىز.
ايتپاقشى ەلىمىزدە مۇلدە قارىز الماعان 1،7 ملن ادام بار ەكەن. ولار وسى كۇنگە دەيىن نەسيە راسىمدەمەگەنمەن، ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر مەن قارجى ۇيىمدارىنىڭ بولاشاق كليەنتى سانالادى.
ءبىرىنشى نەسيە بيۋروسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى اسەم نۇرعالييەۆانىڭ مالىمدەۋىنشە، 26 ترلن تەڭگەنى قۇرايتىن نەسيە پورتفەلىنىڭ 7،4 ترلن تەڭگەسى نەمەسە 25%-ى بولشەك نەسيەگە تيەسىلى.
– بورىشكەرلەردىڭ 80%-ى ورتا ەسەپپەن العاندا 316 مىڭ تەڭگە كولەمىندە كەپىلزاتسىز نەسيە راسىمدەدى. قارىز الۋشىلاردىڭ ازعانتاي توبىنىڭ عانا كەپىلزاتسىز نەسيەسىنىڭ كولەمى 5-10 ملن تەڭگەدەن اسىپ وتىر. بولشەك نەسيەنى، اۆتونەسيەلەندىرۋدى، يپوتەكالىق قارىزدى تۇتاس الىپ، حالىق سانىنا بولەتىن بولساق، ءار قازاقستاندىققا 1 ملن تەڭگە قارىز جۇكتەمەسى ارتىلادى. بۇل ساندى ورتاشا جالاقىعا بولسەك، ەل ازاماتتارى قارىزعا بەلشەدەن باتىپ وتىر دەۋ قاتە بولادى.
سەبەبى رەسمي مالىمەت بويىنشا، قازاقستاندىقتاردىڭ ورتاشا جالاقىسى 204 تەڭگە. ال كەپىلزاتسىز نەسيە بويىنشا قارىز كولەمى 316 مىڭ تەڭگە. سوڭعى ۋاقىتتا ەل ازاماتتارى قارىز جۇكتەمەسىن اۋىرلاتپاۋعا، ياعني تىم كوپ قارىز الماۋعا تىرىسىپ جاتىر. مىسالى بىلتىر الىنعان قارىزداردىڭ ورتاشا كورسەتكىشى 170 مىڭ تەڭگەدەن اسقان جوق. اتاپ كورسەتەرلىگى نەسيەنىڭ 56%-ى كەپىلزاتسىز بەرىلدى، – دەدى اسەم نۇرعالييەۆا. ونىڭ ايتۋىنشا، وتكەن جىلى نەسيە پورتفەلى 22%-عا ۇلعايعان. 580 مىڭ ادام العاش رەت نەسيە العان.
– وتكەن جىلى 55،6 ملن نەسيە شارتى جاسالدى. 5،4 ترلن تەڭگەنىڭ تۇتىنۋ نەسيەسى راسىمدەلدى. 89 ملرد تەڭگە يپوتەكانى نەسيەلەۋگە جۇمسالدى. 400 ملرد تەڭگە اۆتونەسيەگە ءبولىندى. 600 ملرد تەڭگە كەپىلدى نەسيە رەتىندە بەرىلدى، – دەدى اتقارۋشى ديرەكتور.
اسەم نۇرعالييەۆانىڭ پىكىرىمەن قارجى ساراپشىسى راسۋل رىسمامبەتوۆ كەلىسپەيدى. ساراپشىنىڭ سوزىنشە، ەلىمىزدەگى ورتاشا جالاقى تۋرالى ستاتيستيكالىق دەرەك حالىقتىڭ شىنايى كىرىسىن كورسەتپەيدى. سالدارىنان حالىق قارىز قامىتىن كيىپ وتىر.
– ادامداردىڭ باسىم بولىگى «شىقپا جانىم، شىقپا» دەپ كۇن كورىپ ءجۇر. ولار ستاتيستيكالىق دەرەكتە كورسەتىلەتىن ورتاشا جالاقىنى قولدارىنا الاتىن بولسا، قازىرگىدەن الدەقايدا جاقسى ءومىر سۇرەر ەدى.
رەسمي مالىمەتتەردە ورتاشا ايلىق 204 مىڭ تەڭگە دەپ كورسەتىلەدى. شىن مانىندە ادامدار 100-110 مىڭ تەڭگە شاماسىندا جالاقى الادى. قازاقستاندىقتاردىڭ ازىق-تۇلىككە جۇمسايتىن اقشاسىنىڭ كولەمى كۇن ساناپ كوبەيىپ جاتىر. ايلىق جالاقىنىڭ 50%-ى ازىق-تۇلىككە جۇمسالىپ جاتقانىن ەسكەرسەك، جاعدايدىڭ قانداي ەكەنىن ءتۇسىنۋ قيىنعا سوقپايدى. ەل ازاماتتارىنىڭ اراسىندا كۇندەلىكتى تاماقتى كەلەسى ايداعى ايلىعىنىڭ ەسەبىنەن قارىزعا ساتىپ الىپ جۇرگەن جاندار بار.
7 ملن 500 مىڭ قازاقستاندىقتىڭ كرەديت تولەپ وتىرعانىنىڭ ءوزى حالىقتىڭ قارىزعا باستان-اياق باتقانىنىڭ ناقتى ءارى ايقىن كورىنىسى، – دەدى ساراپشى. ابىلاي بەيبارىس
