پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ ەكونوميكالىق ساياسات جونىندەگى كەڭەستىڭ وتىرىسىن وتكىزدى. وندا ينفلياسيانى تەجەۋ جونىندەگى شارالار جانە ەلدىڭ الداعى جىلدارعا ارنالعان الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ بولجامىنىڭ پارامەترلەرى قارالدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ۇلتتىق بانكتىڭ مالىمەتىنشە، بيىلعى ماۋسىم ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ينفلياسيا جىلدىق ماندە 11،8%-دى قۇرادى، بۇل الەمدىك نارىقتاردىڭ تۇراقسىزدىعى، تاريفتىك رەفورمالار، تۇتىنۋشىلىق سۇرانىستىڭ كۇشەيۋى جانە ينفلياسيالىق جورامالدار سىندى ءبىرقاتار سىرتقى جانە ىشكى فاكتورعا بايلانىستى بولدى.
"باعانىڭ ءوسۋىن تەجەۋ ماقساتىندا ۇكىمەت ۇلتتىق بانكپەن جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارمەن بىرلەسىپ جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزۋدە"، دەپ حابارلايدى ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.
ۇلتتىق بانكتىڭ بەلسەندى قاتىسۋىمەن ينفلياسيانى باقىلاۋ جانە تومەندەتۋ جونىندەگى قىسقا ءارى ۇزاقمەرزىمدى قامتيتىن شارالار كەشەنى قالىپتاستىرىلدى. قۇجات قاراۋدىڭ سوڭعى ساتىسىندا تۇر جانە ۇكىمەتتىڭ جەكە قاۋلىسىمەن قابىلدانادى. نەگىزگى باعىتتاردىڭ قاتارىنا ىشكى ءوندىرىستى ۇلعايتۋ، تاريفتىك ساياساتتىڭ بولجامدىلىعىن ارتتىرۋ، بازالىق تاۋارلارعا باعانى تۇراقتاندىرۋ جانە ينفلياسيالىق كۇتۋلەردى تومەندەتۋ جاتادى. سونداي-اق وتاندىق ءوندىرىستى قولداۋ، ىشكى نارىقتى قانىقتىرۋ جانە ساۋدا ۇستەمەلەرىن باقىلاۋ جالعاسۋدا.
ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ اقپاراتى بويىنشا، جىل باسىنان بەرى 15% شەكتى ساۋدا ۇستەمەسىن اسىرعانى ءۇشىن 1 847 اكىمشىلىك قاۋلى شىعارىلعان. جاۋاپكەرشىلىك كۇشەيتىلگەن – ەسكەرتۋلەردىڭ ورنىنا ايىپپۇلدار قاراستىرىلعان. رەتتەلەتىن كوممۋنالدىق قىزمەتتەرگە تاريفتەردىڭ نەگىزسىز وسۋىنە جول بەرمەۋ بويىنشا دا جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. جىل باسىنان بەرى وسى باعىت بويىنشا ينفلياسياعا جيىنتىق ۇلەس 0،5 پايىزدىق تارماقشانى قۇراعان.
جالپى، 2023 جىلى شارالار كەشەنىن جۇزەگە اسىرۋ ينفلياسيالىق قىسىمدى 4،16 پايىزدىق تارماقشاعا، 2024 جىلى 2،3 پايىزدىق تارماقشاعا تومەندەتۋگە مۇمكىندىك بەرگەنى اتاپ ءوتىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا شارالار كەشەنى وزەكتەندىرىلىپ، 2026 جىلعا دەيىن ۇزارتىلدى.
ساۋدا جانە ينتەگراسيا مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، قازاقستان ءامات بويىنشا باسەكەلەستىك باعانى ساقتاپ وتىر: سيىر ەتىنىڭ قۇنى ەاەو جانە ورتالىق ازيا ەلدەرىنە قاراعاندا 30%-عا، كارتوپ پەن ءسابىز 38%-عا، پياز 47%-عا، قىرىققابات 50%-عا تومەن. وسى جىلدىڭ باسىنان باستاپ نارىقتىق باعادان تومەن باعامەن 3 مىڭنان استام اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارى جارمەڭكەسى وتكىزىلدى. سالالىق وداقتارمەن مەموراندۋمدارعا قول قويىلدى، سونىڭ ناتيجەسىندە جۇمىرتقا باعاسى 8،7%-عا تومەندەدى. ماۋسىمنان تىس ۋاقىتتا باعانى تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن 30،3 مىڭ جەتكىزىپ بەرۋ كەلىسىمشارتتارى جاسالدى. قىتايدان، پاكىستاننان جانە وزبەكستاننان بىرنەشە توننا ەرتە پىسەتىن كوكونىستەر جەتكىزىلدى. ونىمدەردى، ونىڭ ىشىندە كارتوپتى، انالىق مالدى جانە بۇقاشىقتاردى ەلدەن اكەتۋگە شەكتەۋلەر ەنگىزىلدى.
اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ايداربەك ساپاروۆ 2025 جىلدىڭ قاڭتار-مامىر ايلارىندا اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ كولەمى 4%-عا ءوسىپ، 1،3 ترلن تەڭگەنى قۇراعانىن باياندادى. ازىق-تۇلىك ءوندىرىسى 10،5%-عا ءوستى. اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن قايتا وڭدەۋدى دامىتۋدىڭ 2028 جىلعا دەيىنگى كەشەندى جوسپارى ىسكە قوسىلدى، 677 ينۆەستيسيالىق جوبا، ونىڭ ىشىندە يمپورتقا تاۋەلدى تاۋارلار بويىنشا 289 جوبا جۇزەگە اسىرىلۋدا.
ءبىرقاتار الەۋمەتتىك ماڭىزى بار تاۋارلار باعاسىنىڭ ءوسىمى بايقالىپ وتىر. ولار:
- كۇنباعىس مايى،
- سيىر ەتى،
- قوي ەتى،
- كارتوپ.
كۇنباعىس مايى بويىنشا ناقتى شارالار قابىلدانۋدا: 2024 جىلى ونىڭ ءوندىرىسى 15%-عا ۇلعايدى، بۇل ىشكى قاجەتتىلىكتەن ەكى ەسە كوپ. بيىلعى 6 ايدا ءوندىرىس كولەمى 388 مىڭ توننانى قۇرادى، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىنەن 21،3%-عا ارتىق. قاڭتار-ناۋرىز ايلارىندا 294 مىڭ توننا ماي ەكسپورتتالدى، وسىلايشا وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ول 41%-عا ءوستى. قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدە جالپى قۋاتتىلىعى 421 مىڭ توننا بولاتىن 5 ءىرى قايتا وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسى جۇرۋدە.
جيىن سوڭىندا پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ ينفلياسياعا قارسى ساياسات جۇيەلى ءارى ءتيىمدى بولۋى ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قابىلدانعان شارالار بويىنشا ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك كەلىسە وتىرىپ ءىس-قيمىل جاساۋ كەرەكتىگىنىڭ ماڭىزدىلىعىنا باسا نازار اۋدارىلدى.
"ينفلياسيانى تومەندەتۋ مىندەتى وتە ماڭىزدى جانە كەشەندى كوزقاراستى قاجەت ەتەدى. ۇكىمەت ۇلتتىق بانكپەن بىرلەسىپ قابىلدانعان شارالاردى جۇزەگە اسىرۋدى جالعاستىرا بەرمەك جانە ماقساتتى باعدارلارعا قول جەتكىزۋگە كەزەڭ-كەزەڭىمەن ۇمتىلاتىن بولادى"، — دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.
بۇعان دەيىن سايتىمىزدا "قارجىگەر-مامان ينفلياسيانى اۋىزدىقتاي الماي جاتقان ۇلتتىق بانكتى سىنادى" دەگەن ماقالا جاريالانعان بولاتىن.
