ايدانانىڭ جازعانىنا قاراعاندا الگى سۇراپ جاتقان ادامىنىڭ بويىندا دا، ويىندا دا كەرەمەت ءبىر قورقىنىش بار سياقتى. وقىپ وتىرىپ، ويىما ءبىر انەكدوت ءتۇسىپ كەتتى.
وڭتۇستىكتە ءبىر اپامىزدىڭ قىزى كۇيەۋگە كەتىپ، ەكىنشى ءبىر كورشى اپامىز الگى ۇيگە «قۇتتى بولسىن!» ايتىپ بارىپتى. سويتسە، اپامىز «ويىمداعىداي جەرگە بارمادىڭ-اۋ، ماسقارا بولدىم-اۋ!» دەپ قۋانۋدىڭ ورنىنا كەتكەن قىزعا دەگەن وكپەسى قارا قازانداي بولىپ جىلاپ وتىر ەكەن.
ساسىپ قالعان كورشىسى: «ويباي-اي، قىزىڭ نەمەنە ورىسقا ءتيدى مە؟» دەيدى عوي. سوندا اپامىز كوزىنىڭ جاسىن ءبىر سىعىپ الىپ: «ورىسقا تيسە، ارمان نە؟ نايمانعا كەتتى عوي، نايمانعا!» دەگەن ەكەن.
بۇل ارينە بىرەۋلەردىڭ ويناپ ايتقان ءازىل اڭگىمەسى عوي. ءبىراق، ويىن بولسا دا ار جاعىندا شىندىقتىڭ قۇلاعى قىلتيادى. كۇندەلىكتى ومىردە ادامداردى رۋ-رۋعا، جەر-جەرگە ءبولىنىپ: «اناۋ – انانداي، مىناۋ – مىنانداي» دەپ، ءبىر-بىرىن جامانداپ، ءوزىن كوتەرىپ، وزگەنى تومەندەتىپ جاتقانىن كوپ كەزدەستىرەمىن. سونداي شولاق ويلاردى وقىعان سايىن، كەيبىرەۋلەردىڭ ورەسىنىڭ تومەندەۋ ەكەنىن كورگەن سايىن ءبىرتۇرلى كوڭىلىم بۇزىلىپ، جانىم اۋىرادى.
ايتىڭدارشى، اعايىن، نەگە بولىنەمىز؟ ۇلى ابايدىڭ ءوزى «ءبىرىڭدى قازاق، ءبىرىڭ دوس، كورمەسەڭ – ءىستىڭ ءبارى بوس» دەگەن جوق پا؟
وسى فەيسبۋكتىڭ وزىندە: «ءبىز انالاردان ارتىقپىز، مىنالاردان جوعارىمىز!» دەپ ەلگە-جەرگە، قالاعا بولىنەمىز. ودان قالسا جۇزگە، سوسىن رۋعا بولىنەمىز. سوسىن بارىپ، ءوزىمىزدى ءوزىمىز دارىپتەپ، وزگەدەن ارتىق سانايمىز.
الەۋمەتتىك جەلىدەن نايماندار تۋرالى كوپ وقيمىن. بىرەۋلەر نايمانداردى ماقتاپ، باعاسىن اسپانداتىپ جاتاسە، ەندى بىرەۋلەر «نايمان دەگەن ونداي، نايمان دەگەن سونداي» دەپ، كوزبەن كورىپ، قولمەن ۇستاعانداي ەتىپ، ادامنىڭ اقىلىنا سىيمايتىن بىردەڭەلەردى جازىپ وتىرادى.
باسقاسىن ايتپاي-اق قويايىن، وعان بۇگىنگى پوستتىڭ استىنا جازىلعان كومەنتارييلەردىڭ ءوزى دالەل. بىرەۋلەر ماقتاپ، ەكىنشىلەرى جاقتاپ، ەندى بىرەۋلەر داتتاپ جازىپتى.
سوندا دەيمىن-اۋ، بۇكىل قازاق ءبىر بولەك تە، نايماندار – ءبىر بولەك پە؟ «ءۇش جۇزدەن تۇراتىن قازاق رۋعا بولىنبەگەن، رۋدان قۇرالعان» دەپ جاتامىز. نايمان دا – ورتا ءجۇزدىڭ ءبىر رۋى. اقىنى ەلىن جىرلاعان، باتىرى جاۋدان جەرىن قورعاعان، ەشكىمنەن ارتىق تا ەمەس، كەم دە ەمەس كادىمگى كوپ رۋدىڭ ءبىرى.
ال ەندى سول رۋدا تۇرعان نە بار، اعايىن؟ شىققان جۇزىنە، رۋىنا ەمەس ادامنىڭ ادامگەرشىلىگىنە قاراۋ كەرەك دەپ ويلايمىن.
ءبىز ۇلى اباي، عۇلاما شاكارىم، دانا مۇحتارلاردى دۇنيەگە اكەلگەن كيەلى وڭىردە تۇرامىز. وسى اباي اۋدانىنىڭ (شقو) ۇشتەن ءبىرى – نايماندار. وسى كۇنگە دەيىن سول نايماندار بىرەۋدىڭ باسىن جارىپ، كوزىن شىعارىپتى دەگەندى ەستىگەن جوقپىن.
مەن تانيتىن نايمانداردىڭ ءبارى دە وقىعان، كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ، ەلى مەن جەرىن قالىتقىسىز سۇيەتىن، ءتىلى مەن ءدىنىن قاستەرلەي بىلەتىن، ارى مەن ادامگەرشىلگىن بارىنەن جوعارى قوياتىن ابزال جاندار. ەل باسقارىپ، بىلىكتى باسشى اتانىپ، كوش باستاپ وتىرعاندارى قانشاما؟
سوندىقتان اعايىندار، نايمانمەن قۇدا بولۋدان قورىقپاڭىزدار! ولار دا سىزدەر سياقتى ۇل ءوسىرىپ، قىز تاربيەلەپ وتىر. بۇل نەگە نايماننىڭ ءسوزىن سويلەپ وتىر دەمەڭىزدەر. مەن تەك ءوز ويىمدى ايتىپ جاتىرمىن. ال ءوزىم نايمان ەمەسپىن. قاراعاندى وبلىسىنداعى توقىراۋىن بويىن جايلاعان دادان توبىقتىنىڭ قىزىمىن.
ايجان يمانتايەۆا
(جازبا اۆتوردىڭ فەيسبۋكتاعى پاراقشاسىنان الىندى)
https://dalanews.kz/14683
