بيىل قاڭتار-مامىر ارالىعىندا جەمقورلىق قىلمىستارى بويىنشا كۇدىكتى دەپ تانۋ تۋرالى قاۋلى 640 ادامعا شىعارىلعان، بۇل بىلتىرمەن سالىستىرعاندا 3%-عا از. سونداي-اق، 464 ادام قىلمىس جاساعانى انىقتالعان، بۇل بىلتىرمەن سالىستىرعاندا 4،3%-عا كوپ، ياعني بۇل كورسەتكىش بويىنشا ءوسىم بايقالادى. بۇل تۋرالى Ranking.kz ساراپشىلارىنىڭ تالداۋىندا قامتىلعان، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
بيىل بەس ايدا سىبايلاس جەمقورلىققا قاتىستى قۇقىقبۇزۋشىلىقتار بويىنشا 405 ايىپتالۋشىنىڭ ءىسى سوتقا بەرىلدى، بۇل بىلتىرعى قاڭتار–مامىر ايلارىمەن سالىستىرعاندا 9،2%-عا ارتىق.
سوتقا جولدانعان مۇنداي ىستەر بويىنشا ەڭ ءجيى جاۋاپقا تارتىلعاندار - اكىمدىكتەر مەن ولاردىڭ قۇرىلىمدىق بولىمشەلەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرى بولدى: 66 ادام (32%-عا كەم). بۇعان قوسا ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ 49 قىزمەتكەرى، قارجى مينيسترلىگىنىڭ 16 قىزمەتكەرى، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ 11 قىزمەتكەرى جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسى كوميتەتىنىڭ 7 قىزمەتكەرى دە سوتقا تارتىلعاندار قاتارىندا.
وسى كەزەڭدە سىبايلاس جەمقورلىق قىلمىستارى بويىنشا سوتقا 12 مينيسترلىكتەن 57 قىزمەتكەردىڭ ءىسى جولدانعان، بىلتىر بۇل كورسەتكىش 54 ادام بولعان.
"ناقتىلاي كەتسەك، بۇل جەردە دەرەكتەرى ناقتى كورسەتىلگەن مينيسترلىكتەر مەن ولاردىڭ قىزمەتكەرلەرى تۋرالى ءسوز قوزعالىپ وتىر. مىسالى، ق ر ءىىم بۇل تىزىمگە كىرمەيدى، سەبەبى دەرەكتەر بۇكىل مينيسترلىك بويىنشا ەمەس، تەك جەكەلەگەن بولىمشەلەر مەن دەپارتامەنتتەر بويىنشا عانا بەرىلگەن. ال ەلىمىزدە بارلىعى 21 مينيسترلىك جۇمىس ىستەيتىنىن ەسكەرسەك، بۇل مالىمەتتەر تولىق بولماۋى دا مۇمكىن. سونداي-اق سىبايلاس جەمقورلىق دەرەكتەرى بويىنشا ءۇش اكىمنىڭ (بىلتىر ءبىر عانا اكىم) جانە دە ءبىر سۋديانىڭ ءىسى سوتقا جىبەرىلدى"، - دەپ جازىلعان مالىمەتتە.
انىقتالعان قۇقىقبۇزۋشىلىقتاردىڭ ىشىندە ەڭ كەڭ تارالعانى - پارا الۋ: بيىلعى جىلدىڭ بەس ايىندا وسىنداي 167 جاعداي تىركەلگەن. بۇل كورسەتكىش بىلتىرمەن سالىستىرعاندا 27،5%-عا ارتىق.
پارا الۋ دەرەكتەرى بويىنشا ەڭ ءجيى ۇستالعاندار: ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى — 22 ادام، اكىمدىكتەر مەن ولاردىڭ قۇرىلىمدىق بولىمشەلەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرى — 13 ادام، سونداي-اق، قارجى مينيسترلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى — 9.
ەڭ ءجيى جاسالاتىن سىبايلاس جەمقورلىق قىلمىستارىنىڭ ىشىندە ەكىنشى جانە ءۇشىنشى ورىندا — پارا بەرۋ (99 ادام ۇستالعان) جانە سىبايلاس جەمقورلىق سيپاتىنداعى الاياقتىق (71 ادام).
2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا سىبايلاس جەمقورلىقتى قابىلداۋ دەڭگەيى بويىنشا جاھاندىق ەلدەر رەيتينگىسىندە قازاقستان 40 يندەكسىمەن 180 ەلدىڭ ىشىندە 88ء-ىنشى ورىنعا يە بولدى. يندەكس نەعۇرلىم جوعارى بولسا، ەلدىڭ جەمقورلىققا بەيىمدىلىگى سوعۇرلىم تومەن، بۇل رەيتينگ 0-دەن (قاتتى جەمقور مەملەكەت) 100-گە (جەمقورلىقتان مەيلىنشە تازا ەل) دەيىنگى شكالامەن ولشەنەدى. قازاقستان بۇل كورسەتكىش بويىنشا سولتۇستىك ماكەدونيا، سۋرينام جانە ۆەتناممەن ءبىر دەڭگەيدە تۇر، بۇل ەلدەردىڭ دە يندەكسى 40-قا تەڭ.
وعان قوسا ساراپشىلاردىڭ دەرەگىنە سايكەس قازاقستاندا مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى پايدالانۋشىلاردىڭ 17%-ى سوڭعى ون ەكى اي ىشىندە پارا بەرگەن.
باسقا ەلدەرگە دە نازار اۋدارايىق. رەيتينگتە كوش باستاپ تۇرعان ەلدەر — دانيا، فينليانديا جانە سينگاپۋر، ال اۋتسايدەرلەر قاتارىندا وڭتۇستىك سۋدان، سومالي جانە ۆەنەسۋەلا بار. قازاقستانمەن سالىستىرعاندا، دانيا مەن فينليانديادا پارا بەرگەندەر ۇلەسى نەبارى 1% بولادى.
قازاقستان تمد ەلدەرى اراسىندا ارمەنيا مەن مولدوۆادان كەيىن ءۇشىنشى ورىنعا جايعاستى، ول ەلدەر 63ء-ىنشى جانە 77ء-ىنشى ورىنداردا تۇر. كورسەتكىشتەرى جوعارى بولعانىمەن، بۇل ەلدەردە كۇندەلىكتى ومىردە جەمقورلىق كەڭ تارالعان: ارمەنيادا پايدالانۋشىلاردىڭ 19%-ى، ال مولدوۆادا 22%-ى پارا بەرگەن. بۇل ورايدا ۋكراينا 105ء-ىنشى ورىنعا، بەلارۋس 114ء-ىنشى ورىنعا، وزبەكستان 121ء-ىنشى ورىنعا، قىرعىزستان 146-ىنشى ورىنعا ورنالاستى. ازەربايجان مەن رەسەي 153ء-ىنشى ورىندى ءبولىستى، تاجىكستان 164ء-ىنشى، ال تۇركىمەنستان 165ء-ىنشى ورىندى يەلەندى.