اسا قامقور، ەرەكشە مەيىرىمدى اللانىڭ اتىمەن باستايمىن!
استانا قالاسىندا تۇڭعىش رەت ءى رەسپۋبليكالىق يمامدار فورۋمى ءوتتى. ءدىن قايراتكەرلەرىنىڭ، زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ باسىن بوسقان بۇل باسقوسۋ تاعىلىمدى تاريحىمىزدان ورىن الىپ، ۇرپاق ءۇشىن ۇلاعات بولادى دەگەن سەنىمدەمىز.
يمامدار فورۋمىنىڭ ماڭىزدى تۇسى مەن مازمۇندى ءساتى – تالىمدىك قۇجاتتاردىڭ قابىلدانۋى. ءدىنى مەن ءداستۇرىن سان عاسىردان بەرى ساقتاعان، مۇسىلمانشىلىعى مىعىم بولعان بابالارىمىزدىڭ بۇگىنگى ۇرپاعى ءسىز بەن ءبىزدىڭ رۋحانياتىمىزدىڭ باعدارشامى ىسپەتتى، نەگىزگى قۇجاتىمىزدىڭ بىرەگەيى – قازاقستان مۇسىلماندارىنىڭ تۇعىرناماسى.
ون ءۇش بولىمنەن تۇراتىن وسى قۇجاتتا نەگىزگى ءدىني ۇستانىمدار قاتارىندا ەڭ اۋەلى سەنىم ماسەلەسىن ايقىندادىق. ءتول ءمازھابىمىز، ءداستۇرلى جولىمىز ءابۋ حانيفا ءمازھابىنا قاتىستى كوزقاراسى مەن ۇستانىمى تۇعىرنامامىزدىڭ ءبىرىنشى بولىمىندە نىق ايتىلعان.
ءبىز تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا سىندارلى ساتتەردى باستان وتكەرىپ كەلەمىز. ءقازىر قادامىمىز – نىق، باعىتىمىز – بەلگىلى، ءدىني سالاداعى جولىمىز – ايقىن، تاجىريبەمىز مول. جات اعىمدارعا توتەپ بەرەر كۇشىمىز بەن بىلىكتىلىگىمىز جەتكىلىكتى. تەك تاۋەكەلگە بەل بۋىپ، يماندىلىق جولىندا تاباندىلىق تانىتۋىمىز ءتيىس.
ءبىز – زايىرلى ەلمىز. ەرەكشەلىگىمىز دە، ارتىقشىلىعىمىز دا وسىندا. زايىرلى ەل – ءدىنسىز ەل دەگەندى بىلدىرمەيدى. كەرىسىنشە، ازاماتتاردىڭ ءدىني سەنىمىنە ەركىندىك بەرىلەدى. وسىناۋ يگىلىككە شۇكىر ەتىپ، وزگە دە ءدىن وكىلدەرىنىڭ سەنىمىنە دە قۇرمەتپەن قاراۋ – مۇسىلماندىعىمىزدىڭ بەلگىسى.
«يسلام جانە زايىرلى قوعام» دەپ اتالاتىن ەكىنشى ءبولىم حالقىمىزدى تاعاتتىلىق جولىن تاڭداۋعا، بىرلىگىمىزگە بەكەم بولۋعا ۇندەيدى.
بۇل – تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ ءاربىر ازاماتى ءۇشىن ءدىنى مەن ءدىلىن، تىرشىلىگىن ۇيلەستىرىپ، ءومىر سۇرۋگە، ەشكىمدى الالاماي، جالقى ەمەس، جالپى جۇرتشىلىعىمىزعا ارنالعان ءتالىمى مەن تاعىلىمى مول تولىققاندى امبەباپ قۇجات دەۋگە بولادى. تۇعىرناما عۇلامالار كەڭەسىنىڭ بىرنەشە رەت تالقىلاۋىنان ءوتىپ، ماقۇلداندى. تالىمدىك قۇجاتىمىز – تەرىس اعىمدارعا تويتارىس بەرە الاتىن، يماني يممۋنيتەتىمىزدى كۇشەيتەتىن ءداستۇرلى باعدارىمىز.
تۇعىرناما ءبىرتۇتاس مۇسىلمان ۇمبەتىنىڭ بىرلىگىن كوزدەيدى.
مەشىت – رۋحاني-يماندىلىق ورداسى. سول قۇلشىلىق ءۇيىنىڭ كوركەم مىنەزىمەن ۇلكەنگە قۇرمەت، كىشىگە ىزەت كورسەتەر، قوعامنىڭ رۋحاني جەتەكشىسى – يمامدار ەكەنى ءسوزسىز. يمامدىق قىزمەتتىڭ ۇعىمى كەڭ، مازمۇنى تەرەڭ. ول وتباسىدان باستاپ، بۇكىل بۇقارانىڭ ىزگىلىك پەن يماندىلىق جولىن ۇستاۋىنىڭ ۇيىتقىسى.
قۇدايسىز قوعام قۇرۋدى كوكسەگەن كەشەگى كەڭەستىك يدەولوگيا كەزەڭىندە حالقىمىزدىڭ رۋحاني تۇتاستىعىن ءبىر ارناعا توعىستىرىپ، يگىلىككە ۇندەگەن دە وسى ءدىن قىزمەتكەرلەرى ەدى. ەل اراسىندا «يشان»، «مولدا»، «حازىرەت» دەگەن اتپەن تانىلعان ءدىني تۇلعالارىمىز ءدىني اعارتۋ سالاسىندا دا جەتەكشى ءرول اتقاردى، تاباندى ەڭبەك ەتتى.
پايعامبارىمىزدان باستاۋ العان، ادىلەتتى مۇسىلمان امىرشىلەرى – ءابۋ باكىر، ومار، وسماندار، ودان بەرى يمام اعزام مەن ونىڭ شاكىرتتەرى جالعاستىرعان يمامدىق قىزمەت – ەكى دۇنيەنىڭ ابىرويىنا بولەيتىن ساۋاپتى دا جاۋاپتى مىندەت. ءدىني قىزمەت كەشەگى كوشپەلى قازاق توپىراعىندا دا كورىنىس تاپتى.
دەگدارلىق پەن بەكزاتتىلىق ۇلگىسى بولعان ءداستۇرلى يسلامدى ۋاعىزداعان مارال يشان، ناۋان حازىرەت، ءسادۋاقاس عىلماني سىندى ءدىني قايراتكەرلەرىمىز ءدىنىمىزدىڭ وركەندەۋىنە ولشەۋسىز ۇلەس قوستى. رۋحاني تۇلعالارىمىزدىڭ بۇگىنگى جالعاسى – وسى وتىرعان يمامدارىمىز بەن عالىمدارىمىز دەپ ەسەپتەيمىن.
[caption id="attachment_9781" align="alignright" width="448"]
ازىرەت سۇلتان مەشىتى، استانا[/caption]
پايعامبارىمىزدىڭ: «يمام – باسشى ءارى قاراماعىنداعى ادامدارعا جاۋاپتى»، – دەگەن ءحاديسى ءدىن قىزمەتكەرىنە زور جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيدى. بۇگىنگى يمامنىڭ كەلبەتى، تۇلعاسى قانداي بولۋ كەرەك؟ ءححى عاسىردىڭ ءدىن قىزمكەتكەرىنە ارتىلعان جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ولشەمى قانداي؟
كوپتەن كۇتكەن تالىمدىك قۇجاتىمىز وسى ساۋالدارعا جاۋاپ بەرەدى. سونىمەن قاتار، يمام-مولدالاردىڭ تۇلعاسىن ارتتىرۋ باعىتىندا قاتاڭ تالاپتار قويادى. حالىقتىڭ قايىرىمدىلىق باعىتتا بەرگەن قارجى-قاراجات ماسەلەسىندە دە اشىق جۇمىس ىستەۋگە، بۇرا تارتپاي، بۇكىل ىسىندە بۇكپەسىز قىزمەت ەتۋدى مىندەتتەيدى. ءدىني اعىمدار ارەكەتىنە دە توسقاۋىل قويۋدا تاباندىلىق تانىتىپ، كۇش-جىگەر جۇمساۋعا جەتەلەيدى.
جاڭا زاماننىڭ يمام-مولدالارى عالامتور، زاماناۋي اقپارات الماسۋ جانە بايلانىس قۇرالدارىن جەتىك مەڭگەرۋى، شەشەندىك ونەر مەن سويلەۋ ادەبىن يگەرۋى ءتيىس. ءوزىن جان-جاقتى دامىتىپ، ۋاعىزدى تاريحىمىزبەن ساباقتاستىرىپ، سالتىمىزبەن ۇشتاستىرىپ، بي-شەشەندەرىمىزدىڭ، اقىن-جىراۋلارىمىزدىڭ ساليقالى سوزدەرىمەن ۇيلەستىرىپ ايتۋى قاجەت.
جاڭا زاماننىڭ يمام-مولدالارى عالامتور، زاماناۋي اقپارات الماسۋ جانە بايلانىس قۇرالدارىن جەتىك مەڭگەرۋى، شەشەندىك ونەر مەن سويلەۋ ادەبىن يگەرۋى ءتيىس. ءوزىن جان-جاقتى دامىتىپ، ۋاعىزدى تاريحىمىزبەن ساباقتاستىرىپ، سالتىمىزبەن ۇشتاستىرىپ، بي-شەشەندەرىمىزدىڭ، اقىن-جىراۋلارىمىزدىڭ ساليقالى سوزدەرىمەن ۇيلەستىرىپ ايتۋى قاجەت.
بۇل قۇجاتىمىز ءار ازاماتتىڭ ار-نامىس كودەكسى ىسپەتتى.
حالقىمىزدىڭ 70 پايىز بولىگىن مۇسىلمان قاۋىمى قۇرايدى. بۇل – ۇلكەن كورسەتكىش. الايدا وسى كورسەتكىشتىڭ بۇگىنگى الەۋەتى قانداي، سيپاتى قايسى، ساپاسى قانداي دارەجەدە؟ بۇل ماسەلە ءدىني باسقارما باسشىلارىن دا تولعاندىرادى.
اسىلىندا، شىنايى مۇسىلماننىڭ ءومىرى يماندىلىققا، ادامگەرشىلىكتىڭ بيىك شىڭىنا نەگىزدەلۋى ءتيىس.
وسىناۋ تالاپ-تىلەك دەڭگەيدەن ءبىزدىڭ مۇسىلماندار قانشالىقتى كورىنىپ ءجۇر؟ عۇلامالار كەڭەسى شىنايى مۇسىلماننىڭ تۇلعالىق بەينەسىن ايقىندايتىن تالىمدىك قۇجات دايىندادى. بۇل قۇجاتىمىزدا مۇسىلماننىڭ دۇرىس سەنىمدە بولۋى، ءبىلىم الۋى، وتانىن قورعاۋى، ءدىنارالىق كەلىسىمدى ساقتاۋى، قوعامعا پايداسىن تيگىزۋى، ىسىراپقا جول بەرمەي، ەڭبەكقور بولۋى، ءتانى مەن جان تازالىعى، كوركەم مىنەزدى بولۋى، وتباسى قۇندىلىعى، ت.ب. جاعداياتتار قامتىلدى.
وسى تالىمدىك قۇجات مۇسىلمان قاۋىمىنىڭ، جۇرتىمىزدىڭ جۇرەر جولى، ءدىني ۇستانىمى، بىرلىككە باستايتىن جالپىعا ورتاق ومىرلىك قاعيداسى دەۋگە بولادى.
قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ ءى رەسپۋبليكالىق فورۋمىندا «قازاقستان مۇسىلماندارىنىڭ تۇعىرناماسى»، «يمامنىڭ تۇلعالىق كەلبەتى»، «ءدىن قىزمەتكەرىنىڭ ەتيكاسى»، «مۇسىلماننىڭ تۇلعالىق بەينەسى» اتتى تالىمدىك قۇجاتتارىمىز ءبىراۋىزدان قابىلداندى.
اللا تاعالا حالقىمىزدىڭ، مۇسىلمان ۇمبەتىنىڭ بەرەكەسى مەن بىرلىگىنە سىزات تۇسىرمەي، ىرگەلى ەل، جورالى جۇرتقا اينالعان مەملەكەتىمىزدىڭ مارتەبەسىن ماڭگىلىك ەتكەي. تاۋەلسىز قازاقستانىمىزدىڭ تۇعىرى بيىك بولسىن! ماڭگىلىك ەلگە ۇمتىلعان ۇلتىمىزدىڭ قادامى قۇتتى، دۇعاسى قابىل، يمانى كامىل بولعاي! ءامين.
جەلى
ءبىر ساعاتتىق ءومىرىڭ قالسا، نە ىستەر ەدىڭ؟
ءبىر كىسىدەن:
– ءبىر ساعاتتىق ءومىرىڭ قالدى دەسە، نە ىستەر ەدىڭ؟ – دەپ سۇراعان ەكەن، ول:
– ءبىر ساعات بويى تەك قانا ناماز وقىر ەدىم. اللادان جارىلقاۋ سۇرار ەدىم، - دەپ جاۋاپ بەرىپتى.
وسى سۇراقتى ەكىنشى كىسىگە قويعاندا، ول:
– بار مالىمدى كەمباعالدارعا تاراتىپ، ساۋاپ جيناپ قالار ەدىم، - دەپتى.
ال ءۇشىنشى ادام:
– مەن العاشقى جارتى ساعاتىمدى ءبىلىم الۋعا جۇمسار ەدىم دە، قالعان جارتى ساعاتىمدى سول ءبىلىمدى باسقالارعا ۇيرەتەر ەدىم، - دەپتى.
وسى ۇشەۋىنىڭ ارەكەتىنىڭ ىشىندە ەڭ قايىرلىسى، اللا تاعالاعا ۇنامدىسى – سوڭعى كىسىنىكى ەكەن. سوندىقتان ءبىلىم ۇيرەنىپ، ونى ەلگە تاراتۋ – ءار مۇسىلماننىڭ پارىزى. ءبىراق، مۇنداعى ءبىلىم دەپ وتىرعانىمىز پايدالى-پايداسىز اقپاراتتار جيىنتىعى ەمەس، اللانى تانۋ، تاقۋالىقتى ارتتىرۋ جولىنداعى ىزدەنىس.
اقىرەت كۇنىندە يسلامي كوزقاراستان ادا، اللانى تانۋدان الىس جاتقان «عىلىمعا» بۇكىل عۇمىرىن سارپ ەتىپ جيعان ءىلىمى ەش پايدا بەرمەيدى.
نۇرباقىت مەللەت ۇلى
