مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس ەلىمىزدە بالالاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ بويىنشا اۋقىمدى زاڭنامالىق جانە ستراتەگيالىق شارالار جۇزەگە اسىرىلادى. ەل تۇرعىندارىنىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگىن بالالار قۇرايدى. اتاپ ايتقاندا، قازاقستاندا 6،8 ملن. بالا بار.
«ەلدەگى ءاربىر بالانىڭ باقىتتى جانە ءقاۋىپسىز بالالىق شاعى بولۋى ءتيىس»، - قاسىم-جومارت توقايەۆ، ق ر پرەزيدەنتى.
قابىلدانعان ءۇش زاڭداعى ماڭىزدى باستاما – اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالاردىڭ ومىرگە بەيىمدەلۋى ءۇشىن تالىمگەرلەر ينستيتۋتىنىڭ قۇرىلۋى. بۇگىندە 330-دان استام بالا تالىمگەرلەرمەن قامتىلىپ، قاجەتتى كومەك الۋدا.
بالالاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋداعى نەگىزىگى شارالاردىڭ ءبىرى – بالالارعا قاتىستى قۇقىقبۇزۋشىلىق ءۇشىن جازا قاتاڭداتىلىپ، كامەلەتكە تولماعاندارعا ءجابىر كورسەتكەنى ءۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىك ەنگىزىلدى. جاسوسپىرىمدەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن كۇشەيتۋ ماقساتىندا بالالاردى قوعامدىق كولىكتەردەن ءتۇسىرىپ كەتۋگە تىيىم سالىندى.
2025 جىلدان باستاپ مەكتەپتەر مەن كوللەدجدەردە رەسپۋبليكالىق ءبىرىڭعاي «111» بايلانىس ورتالىعىنا جەدەل حابارلاسا الاتىن QR-كودتار ەنگىزىلدى. بيىلعى جىلدىڭ قاڭتار ايىنداعى مالىمەت بويىنشا بايلانىس ورتالىعىنا 17 400 بالا جۇگىنگەن.
ەلدىڭ ءار وڭىرىندە بالالاردىڭ قۇقىقتارى جونىندەگى ارنايى ۋاكىلدەر جۇمىس ىستەيدى. 2024 جىلدان باستاپ قورعانشىلىق ورگاندارىندا ماماندارىنىڭ سانى 303-تەن 692 ادامعا، ياعني ەكى ەسەگە ارتتى. قورعانشىلىق ورگاندارىنىڭ شتاتتىق سانى بويىنشا نورماتيۆ بەكىتىلدى. اتاپ ايتقاندا، 5 مىڭ بالاعا كەمىندە 1 ماماننان ءبولىندى.
ەلىمىزدە اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان جانە جەتىم 17 660 بالا قازاقستاندىق وتباسىلاردا تاربيەلەنۋدە. 2024 جىلى 3 مىڭنان استام بالا جاڭا وتباسىن تاپتى.
2025 جىلدان باستاپ وتباسىلىق ورنالاستىرۋدىڭ جاڭا ءتۇرى – كاسىبي قابىلداۋشى وتباسىلار ەنگىزىلمەك. بۇل باستاما قيىن ومىرلىك جاعدايعا تاپ بولعان بالالارعا قامقورلىق كورسەتىپ، ولارعا ءۇي جاعدايىندا قولايلى ورتا قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان.
2024 جىلدان باستاپ ەلىمىزدە 627 بالاباقشا اشىلىپ، 93،1% بالا مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىممەن قامتىلدى. سوڭعى 3 جىلدا بالاباقشا كەزەگى 2 ەسەگە قىسقارعان.
«جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى مەكتەپتەردەگى ورىن تاپشىلىعى مەن ءۇش اۋىسىمدى وقۋ ماسەلەسىن ءتيىمدى شەشىپ كەلەدى. جوبا جۇزەگە اسىرىلعان ۋاقىتتان باستاپ 105 جايلى مەكتەپ قولدانىسقا بەرىلدى.
سونىمەن قاتار 2024 جىلى 373 مىڭ ورىنعا ارنالعان 257 مەكتەپ قولدانىسقا بەرىلدى. بيىل 300 مىڭ ءبىلىم الۋشىعا ارنالعان 200-گە جۋىق مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى جۇرۋدە. ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ قاۋىپسىزدىك شارالارى كۇشەيتىلدى. 20 مىڭنان استام نىسان بەينەباقىلاۋ جۇيەسىمەن جابدىقتالىپ، جەدەل باسقارۋ ورتالىقتارىنا قوسىلعان. بارلىق ۇيىمداردا دابىل تۇيمەلەرى مەن تۋرنيكەتتەر ورناتىلىپ، ليسەنزيالانعان كۇزەتپەن قامتاماسىز ەتىلدى.
مەملەكەت وسكەلەڭ ۇرپاق ءۇشىن تەڭ مۇمكىندىكتەر قالىپتاستىرۋعا باسىمدىق بەرىپ كەلەدى. 2024-2025 وقۋ جىلىندا مەملەكەتتىك مەكتەپتەردە وقيتىن 1،7 ملن. بالا تەگىن تاماقپەن قامتاماسىز ەتىلدى. بۇل ماقساتقا 162 ملرد. تەڭگە ءبولىندى.
«جالپىعا مىندەتتى ءبىلىم بەرۋ» قورىنىڭ ەسەبىنەن قوسىمشا 22،5 ملرد. تەڭگە ءبولىنىپ، 510 مىڭ بالا مەكتەپ كەرەك-جاراقتارىمەن قامتىلدى.
2025 جىلدان باستاپ جەكەمەنشىك مەكتەپتەردە وقيتىن الەۋمەتتىك تۇرمىسى تومەن وتباسىلاردىڭ بالالارى دا تەگىن تاماقپەن قامتىلادى. جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 25 مىڭ بالانى تەگىن تاماقتاندىرۋ ءۇشىن 12 ملرد. تەڭگەدەن استام قاراجات ءبولىندى.
«ۇل-قىزدارىمىزدىڭ پاراساتتى جانە جان-جاقتى بولىپ وسۋىنە جاعداي جاساۋ، جاس ازاماتتاردىڭ قۇقىعىن قورعاپ، دەنساۋلىعىن ساقتاۋ ءاردايىم مەملەكەتتىڭ باستى باسىمدىعى سانالادى. بالالار – ءبىزدىڭ بولاشاعىمىز. سوندىقتان ەلىمىزدەگى ءاربىر جەتكىنشەكتىڭ مەيىرىم مەن قامقورلىققا بولەنىپ، ۇلكەننىڭ قولداۋىن سەزىنۋى، ەرتەڭگى كۇنگە سەنىممەن قاراۋى وتە ماڭىزدى»، — قاسىم-جومارت توقايەۆ، ق ر پرەزيدەنتى.
قازاقستاندا بالالاردىڭ قوسىمشا ءبىلىم الۋى، ساپالى دەمالىس جانە ساۋىقتىرۋ ۇيىمدارىمەن قامتىلۋى ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالۋدا. بۇگىندە 3،3 ملن. بالا ءتۇرلى باعىتتار بويىنشا ۇيىرمەلەرگە، سەكسيالارعا قاتىسادى.
2024 جىلدىڭ جاز مەزگىلىندە 3،1 ميلليوننان استام بالا 10 743 لاگەردە ساۋىقتىرۋ دەمالىسىن وتكىزدى.
ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا ءقاۋىپسىز ورتا قالىپتاستىرۋ تەك تەحنيكالىق قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىمەن قامتاماسىز ەتۋمەن عانا شەكتەلمەيدى.
مەملەكەت بالالاردى زورلىق-زومبىلىقتان قورعاۋ، ءسۋيسيدتىڭ الدىن الۋ جانە ولاردىڭ قۇقىقتارى مەن سالاماتتىعىن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا كەشەندى جوسپار قابىلدادى. جوسپار بالالارعا ءقاۋىپسىز ورتا قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان ءىس-شارالار جيىنتىعىن قامتيدى. ونىڭ اياسىندا وڭىرلەردە 20 پسيحولوگيالىق قولداۋ ورتالىعى اشىلىپ، 242 759 وقۋشى مەن اتا-انالارعا كومەك كورسەتىلدى.
بارلىق ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە بۋللينگپەن كۇرەس جۇرگىزۋ ماقساتىندا Kiva جانە دوسبولLiKe باعدارلامالارى ەنگىزىلدى. بۇل شارالار مەكتەپتەردە دوستىق پەن ءوزارا سىيلاستىق قارىم-قاتىناسىن قۇرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. 2024 جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن باستاپ بالالاردىڭ جاس ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ ازىرلەنگەن جەكە قاۋىپسىزدىك ساباقتارى ەنگىزىلدى. 14،3 مىڭنان استام ءبىلىم بەرۋ قىزمەتكەرى بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وقىتىلدى.
سونداي-اق مەكتەپ پەن وتباسى اراسىندا ىنتىماقتاستىق ورناتۋعا، ءپوزيتيۆتى اتا-انا مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان «ءبىرتۇتاس تاربيە» باعدارالاماسى ەنگىزىلدى.
بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى – بولاشاققا جاسالعان قامقورلىق. بۇگىن ەرتەڭگى ەلدىڭ ىرگەتاسىن قالايتىن ۇرپاقتى قالىپتاستىرۋدامىز. بالالارعا قامقورلىق كورسەتە وتىرىپ، ءقاۋىپسىز ءارى گۋمانيست، مىقتى قوعام قۇرامىز.
قازاقستان بالالاردىڭ جان-جاقتى دامۋى جانە بولاشاعىنىڭ جارقىن بولۋى ءۇشىن قۇقىقتىق بازانى نىعايتىپ، الەۋمەتتىك قولداۋدى كۇشەيتە وتىرىپ، ولاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدى جالعاستىرادى.
