Úkimet depýtattardyń qosymsha qun salyǵy boıynsha tirkeý shegin arttyrý týraly usynysyn qabyldady. Jańa Salyq kodeksiniń jobasynda qosymsha qun salyǵynyń shegi 40 mıllıon teńgeni quraıdy. Bul týraly búgin Májilistiń jalpy otyrysynda Premer-mınıstrdiń orynbasary – Ulttyq ekonomıka mınıstri Serik Jumanǵarın málim etti, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"QQS 16% bolady. QQS boıynsha shegi - 40 mln teńge mólsherinde belgilendi. 40 mln teńge - bul biz qol jetkizgen kelisimniń "jemisi". Biraq bul turǵyda 160 myń jańa salyq tóleýshini joǵaltamyz, sonymen qatar shamamen 400 mlrd qosymsha túsimnen de aıyrylatynmyzdy basa aıtqym keledi. Kásipkerler Úkimet pen Parlament kelisimge kelip, osyndaı qurbandyqqa barýǵa daıyn ekenin durys túsinýi kerek", - dedi ol.
Sondaı-aq, Jumanǵarın jeke kásipkerlikti tirkeý jáne ashý erejeleri qatańdatylatynyn aıtty.
"Qatań talaptar buryn zańnamany buzǵan nemese belsendi emes jeke kásibi barlarǵa qatysty bolady. Olar úshin JK-ny jańadan ashý prosesi kúrdelene túsedi", - deıdi mınıstr.
Orta jáne shaǵyn bızneske arnalǵan arnaýly salyq rejımi endi ońaılatylǵan deklarasıa negizindegi arnaýly salyq rejımi dep atalatyn boldy. Kiris lımıti – qazirgideı 600 myń aılyq eseptik kórsetkish bolyp saqtalady. Qyzmetkerler sany boıynsha shekteýler alynyp tastalady.
Mólsherleme - 4% jáne ony máslıhattar 50%-ǵa deıin tómendetýi múmkin.
Úkimet rejımdi tek belgili bir qyzmet túrlerine qoldanýdy usyndy jáne basty shart – tek B2C operasıalary.
"Bul rette V2V operasıalary arnaýly rejım sheńberinde ǵana júzege asyrylýy múmkin. Eger jalpyǵa birdeı belgilengen rejımde jumys isteıtin salyq tóleýshi taýardy nemese qyzmetti "arnaýly rejımshiden" satyp alsa, onda onyń mundaı shyǵyndardy shegerýge quqyǵy joq. Qyzmet túrleriniń sanyn Úkimet retteıtin bolady", - deıdi mınıstr.
Osylaısha, úı janyndaǵy dúkender, shashtarazdar jáne halyqpen jumys isteıtin kásipkerler osy sharttarǵa sáıkes keledi jáne qosylǵan qun salyǵyn tóleýden bosatylady.
"Olarǵa qorqýdyń qajeti joq. Áleýmettik mańyzy bar azyq - túlik, arheologıa jáne kitap baspalary QQS-tan bosatylady", - dedi vıse-premer.
Al áleýmettik jáne densaýlyq saqtaý salasynda Úkimet QQS-tan bosatylatyn dári-dármekterdiń áleýmettik tizimin aldyn ala anyqtaıtyn bolady. Tek aqyly medısınalyq qyzmetterge salyq salynady. Olarǵa belgilenetin QQS mólsherlemesi 10% bolady.
Áleýmettik saladaǵy korporatıvtik tabys salyǵy kezeń-kezeńimen ósedi: 2026 jyldan bastap 5% jáne 2027 jyldan bastap 10%.
Sondaı-aq, banktik operasıalarǵa da QQS salyna bastaıdy.
"Bank operasıalary boıynsha da qosymsha qun salyǵy alynatyn bolady. Básekelestikti qorǵaý agenttigi Úkimetpen birlesip, baǵanyń ósýine jol bermeý úshin qoldanystaǵy tarıfterdiń negizdiligine taldaý júrgizedi", – dep atap ótti Jumanǵarın.
Aýyl sharýashylyǵy taýaryn óndirýshiler úshin kodeks qabyldanǵannan keıin eshteńe ózgermeıdi. Olar úshin mınýs 70% jeńildik saqtalady.
Óńdeý ónerkásibi úshin korporatıvti tabys salyǵy mólsherlemesi 20% kúıinde qalady.
Qazaqstanda "baı-baǵlandar salyǵyn" kim tóleıdi?
Jańa Salyq kodeksinde taýarlardyń jekelegen sanattaryna joǵary salyq salýdy engizý qarastyrylýda.
"Máselen, jyljymaıtyn múlik quny 450 mln teńgeden asatyn bolsa, múlik salyǵynyń mólsherlemesin ulǵaıtý usynyldy. Sondaı-aq quny 75 mln teńgeden asatyn jeńil kólikterge, qymbat teńiz kemeleri men ushý apparattaryna aksızder engizý josparlanýda. Ádildik úshin qymbat alkogóldik ishimdikter men tabaktarǵa da 10% mólsherinde aksızder engizý usynylady", - dedi Jumanǵarın Májilistegi plenarlyq otyrysta.
Salyq organy jazalaýǵa emes, jeke kásipkerlikti ashýdan bastap japqanǵa deıingi aralyqta "fıskaldyq" súıemeldeýdi engizýge basa nazar aýdaratyn bolady, dep atap ótti mınıstr.
Salyq eseptiligi 30%-ǵa qysqarady.
"Salyq bereshegin májbúrlep óndirip alý tásilderi de ózgeredi. Eń bastysy, endi biz salyqtar boıynsha shamaly mólsherdegi buzýshylyqtarǵa baılanysty bıznestiń barlyq qyzmetin buǵattamaıtyn bolamyz", - dedi Serik Jumanǵarın.
Sonymen birge, salyq júıesin transformasıalaýǵa baǵyttalǵan túzetýlerge kelsek, bul rettegi mańyzdy bastamalardyń biri – jeke tabys salyǵynyń progresıvti mólsherlemesin engizý bolyp tabylady.
"Máselen, jyldyq tabysy 8 500 aılyq eseptik kórsetkishten asatyn qyzmetkerler úshin joǵary 15% mólsherlemeni belgileý usynylady. Bul joǵary tabysqa qosymsha salyq salynatyn tetikti qurýǵa múmkindik beredi. Memlekettik baǵaly qaǵazdar boıynsha kiristerge 10% mólsherleme boıynsha korporatıvtik tabys salyǵy salynatyn bolady. Olar qazir salyqtan bosatylǵan. Sondaı-aq, kvazımemlekettik sektor sýbektileri shyǵarǵan baǵaly qaǵazdar boıynsha kiristerge salyq salý usynylady. Bul rette ekonomıkanyń naqty sektoryn qoldaý jáne ınfraqurylymdyq jobalarǵa ınvestısıalar tartý úshin "Báıterek" Ulttyq basqarýshy holdıńi shyǵarǵan baǵaly qaǵazdardan túsetin kiristerdi 2030 jylǵa deıin salyq salýdan bosatý usynylady. Bul ekonomıkaǵa jyl saıyn 10 trln teńge qarajat salýǵa múmkindik beredi", - deıdi Jumanǵarın.
Zıandy sýsyndardy tutynýdy azaıtý maqsatynda alkogólsiz energetıkalyq sýsyndarǵa aksız engizý usynylady.
Bıznesti bólshekteýmen kúresti kúsheıtý úshin zańdy tulǵalardy tirkeýge qatysty ózgerister usynylady.
"Quryltaıshylary nemese basshylary buryn aýyr salyqtyq buzýshylyqtar úshin jaýapqa tartylǵan kompanıalar jańa zańdy tulǵany tirkeı almaıdy. Salyqtyq ákimshilendirýdiń sapasyn jaqsartý úshin, salyq organdary adal bızneske tıispeýi úshin, eger kásiporynnyń salyq júktemesi sala men aımaq boıynsha ortasha deńgeıden tómen bolsa ǵana keshendi salyqtyq tekserýler taǵaıyndaý usynylady. Bul salyq organdaryna óz kúshterin eń táýekeldi jaǵdaılarǵa baǵyttaýǵa jáne negizsiz tekserýlerden aýlaq bolýǵa kómektesedi. Osylaısha, usynylǵan salyq reformasy óz kiristerin jasyratyn adal emes salyq tóleýshilerge, sondaı-aq salyq salýdyń ádilettiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan. Baılar kóbirek tóleýi tıis", - deıdi mınıstr.
Jańa Salyq kodeksi el ekonomıkasyna ne beredi?
Májilistegi óz baıandamasynda Jumanǵarın mundaı ózgerister engizilgen jańa Salyq kodeksi qoldanysqa engizilgen soń onyń nátıje aıqyn seziletinin basa aıtady.
"Jylyna qosymsha 4-5 trln teńge salyq túsimderi. Ulttyq qorǵa táýeldiliktiń tómendeýi. Búdjet ózin-ózi qamtamasyz etedi. Iá, ózgerister ınflásıaǵa áser etýi múmkin, biraq bul áser ýaqytsha qubylys jáne bir jyl ishinde kútiledi. Bizdiń esepteýlerimiz boıynsha qosymsha ınflásıa 2,5-3%-dy quraıdy. Bizdiń birlesken jumysymyz eldiń damýy úshin qarjylyq negizdi qamtamasyz etetin jáne halyqtyń kásipkerlik belsendiligin yntalandyratyn jańa ádil salyq júıesin qurýǵa múmkindik beretinine senimdimin", dep sózin qorytyndylady Májiliste vıse-premer.
Osylaısha Úkimet keri sheginis jasap, otandyq óndiriske qoldaý bildirdi.
Aıta ketsek, buǵan deıin Úkimet QQS mólsherin 20%-ǵa arttyryp, al osy salyq túrine baılanysty tirkeýdiń shekti kólemin 15 mln teńgege deıin tómendetýdi usynǵan bolatyn. Sonda QQS mólsheri qazirgi 12%-dan 20%-ǵa emes 16%-ǵa ósirilip, al QQS-qa baılanysty shekti kólem (qazirgisi - 20 000 AEK, ıaǵnı 78 mln 640 myń teńge) 15 mln emes, 40 mln teńgege deıin tómendetilýi múmkin.