Tanymal týrısik gıd «Lonely Planet» óziniń «Eń úzdik saıahat-2024» tiziminde Túrkıanyń Egeı teńizi jaǵalaýyndaǵy Izmırdiń ádemi aımaǵy Ýrlany kórsetedi. Júzimdikterimen jáne fermadan meıramhanalarǵa tike jetkiziletin ónimderi, bul Mıshlen reıtıńi bar gastronomıalyq jumaǵy, tas tóselgen kóshelerdi, eski terezeleri bar tas úılerdi jáne sándi jáne jaıly býtık qonaq úılerimen erekshe. Bul ásem qalaǵa barý onyń qonaqtaryna tabıǵatty, tarıhty, mádenıetti jáne gastronomıany birge ashýǵa múmkindik beredi. Mine, Egeı teńizindegi osy kórkem qalany zertteýdiń 5 sebebi…
Mıshlen reıtıńi bar meıramhanalarda tamaqtanyńyz.
Ýrladaǵy turmys-tirshilik aımaqtyń dámdi záıtún maılarynan, Egeı óńirine tán dáminen jáne Ýrlanyń dámdi sharaptarynan lázzat alýdy qamtıdy. Sońǵy jyldary jańashyl aspazdar osy qunarly jerlerdiń keremet ıgiligin kórsetetin meıramhanalar ashyp, turaqty óndiris ádisterin qoldana otyryp, aımaqtyq fermadan keletin dimderimen dastarhanǵa tań qaldyrdy. Bul tabys Mıshelın ınspektorlarynyń nazaryn aýdardy, nátıjesinde Ýrla 2024 jyly alty Mıshelın juldyzyn aldy. Dástúrli juldyzdy mekemelerden basqa, bul shaǵyn aýdanda úsh jasyl juldyz jáne somele marapattalǵan meıramhanalar ornalasqan.
Ýrla sharap úlgileri
Ýrlanyń jumsaq klımaty júzim ósirýge óte qolaıly. Ejelgi ýaqytta bul aımaqta óndirilgen sharaptar amforaǵa salynyp, Batys Jerorta jáne Qara teńiz jaǵalaýlaryna jiberildi. Ýrla júzim sharýashylyǵy únemi damyp kele jatqan tartymdy sharap aımaǵy bolyp qala beredi. Osy sebepti Ýrlada jyl saıyn tamyz aıynyń sońynda ótetin Vintage festıvali ótedi. Ýrla júzim alqabynyń boıynda siz Urla Karasi, Foča Karasy jáne Gaidura sıaqty júzim sorttarynan dámdi sharaptardy taba alasyz; bul sorttar aımaqqa ǵana tán jáne jergilikti sharap zaýyttarynda qaıtadan óndirile bastady.
Záıtún joldarymen qydyryńyz
Ýrla Túrkıanyń eń qunarly aımaǵynda ornalasqan jáne osy aımaqta ósirilgen záıtún myńdaǵan jyldar boıy dastarhanymyzǵa molshylyq pen baılyq ákeldi. Ǵasyrlar boıǵy záıtún aǵashtarynyń úıi bolǵan bul aımaq ejelden záıtún óndirisimen jáne mádenıetimen tanymal aımaqtyń bóligi bolyp tabylady. Shyn máninde, álemdegi eń kóne záıtún maıy sehy Ýrlanyń ejelgi qonysy Klazomenaıda ornalasqan. Aýdan ortalyǵyndaǵy Kestem záıtún maıy murajaıynda záıtún maıynyń dámin tatýǵa qatysa alasyz, Ýrlanyń záıtún joldaryn zerttep, Anadolydaǵy záıtún tarıhy týraly kóbirek bile alasyz.
Kún shýaqty jáne jyly Egeı qysynan lázzat alyńyz
Ýrlada ádemi shyǵanaqtar men krıstaldy kók sý bar. Keremet jáne eskirmeıtin Ýrla sonymen qatar ádemi kóshelermen nemese ádemi jasyl peızajdarmen serýendeýge shabyt beretin shýaqty, jyly Egeı klımatynyń arqasynda qysqy demalystyń súıikti orny bolyp tabylady. Bul aımaqtaǵy súıikti is – qalanyń ádemi alańdarynda serýendeý nemese ǵasyrlar boıǵy shynarlardyń kóleńkesinde ashyq kafede demalý. Sonymen qatar, kelýshiler aýyl bazarlarynan qolóner buıymdaryn satyp ala alady.
Órkenıetter tarıhyna saıahat
Jaǵalaýdaǵy tańǵajaıyp ádemi Ýrla qalasy óziniń tarıhı baılyǵymen erekshelenedi. Ýrladan nebári bir saǵattyq jerde ejelgi álemniń jeti keremetiniń biri sanalatyn Artemıda hramy jáne Selstiń áserli kitaphanasy ornalasqan ejelgi Efes qalasy ornalasqan. IýNESKO-nyń Búkilálemdik mura tizimine engen Efes qalasy tarıhqa deıingi, ellındik, rımdik, shyǵys rımdik, túrik knázdikteri men osmanly kezeńderin qamtıtyn shamamen toǵyz myń jyl boıy mekendegen. Sondaı-aq, Efestiń aınalasyna barý kerek, óıtkeni onda erte hrıstıandyq dáýirdiń biregeı artefaktileri bar. Aımaqtaǵy mańyzdy ǵıbadathanalarǵa Marıa Marıanyń úıi, Áýlıe Ioann Bazılıkasy jáne Jeti uıyqtaýshy úńgiri jatady.
