«Eńbekpen qamtıtyn túrli sharalar arqyly kelesi jyly 100 myń jasqa jumys berýimiz kerek. Jastardyń kásipkerlik bastamalaryna qoldaý kórsetile bermek. Olarǵa jeńildetilgen tártippen jyldyq ósimi 2,5 paıyz bolatyn shaǵyn nesıe beriledi. Bul sharalar qoǵamnyń barynsha úılesimdi ári ádiletti bolýyna yqpal etedi», – dedi Qasym-Jomart Kemeluly.
Osy rette jastardy qoldaýǵa baǵyttalǵan naqty sheshimderge qatysty óz Dalanews.kz tilshisi saıasattanýshy Djabráıil Marhıevtiń pikirin bilgen edi.
«Prezıdent Joldaýynda jas kásipkerlerdi qoldaý jaıly aıtyldy. Bul búgingi tańdaǵy ózekti máselelerdiń biri edi.
Endi jastardǵa múmkindik berý arqyly biraz dúnıeler sheshilmek. Mysaly, jastar arasyndaǵy jumyssyzdyq azaıady, ıaǵnı eńbek etetin jastar kóbeıedi, jumys oryndary ashylady. Kásibı mamandardyń sany artady.
Jańa Qazaqstannyń bıligi tarapynan qoldaý kórgen jastar, on jyldan keıin Qazaqstannyń ekonomıkalyq qozǵaýshy kúshi bolýy ábden yqtımal» dedi Djabráıil myrza.
Iá, elimizdegi jastardyń jan-jaqty, kreatıvti ekeni daýsyz. Endigi jerde sol býyn ókilderine Prezıdent joldaýy taǵy da tyń serpin berip, jańa múmkindikterdi iske asyrýǵa yqpal eteri anyq.
«Óz kezeginde bul jerde jańa daryndardyń, tyń ıdeıasy bar kásipkerlerdiń sany artady», – deıdi sarapshy Marhıev.
«Elimizdegi jas azamattardyń ıdeıalary, ásirese kásipkerlik jaǵynan izdenisteri erekshe. Álemdik deńgeıden qalǵysy kelmeı, kóshpen birge keledi. Qazirgi Joldaýda aıtylǵan jeńildetilgen nesıe bolashaqta óz jemisin beretinine kámil senemin», – deıdi sásattanýshy.
Sondaı-aq Prezıdent Joldaýynda otandyq oqý oryndarynyń bilim sapasy, stýdentterdiń jatahanamen qamtamasyz etilýi de egjeı-tegjeıli sóz boldy.
«Otandyq joǵary oqý oryndarynyń bilim sapasy artqan saıyn ondaǵy oqý aqysy da óse túsedi. Sondyqtan memleket ulttyq biryńǵaı testileýdiń nátıjesine jáne basqa da kórsetkishterge baılanysty bilim berý granttaryn ártúrli deńgeıde bólýdi josparlap otyr. Onyń kólemi 30-dan 100 paıyz aralyǵynda bolady. Bilim alýǵa jyldyq ósimi 2-3 paıyz bolatyn jeńildetilgen nesıe de beriledi. Bul sharalar joǵary bilimniń qoljetimdiligin arttyryp qana qoımaı, qoǵamda áriptestik jáne ózara jaýapkershilik qaǵıdatyn nyǵaıta túsedi», – dedi Prezıdent.
Saıasattaný jáne saıası tehnologıalar kafedrasynyń PHD doktoranty Rýslan Ahmaǵanbetov jeńildetilgen nesıe jaıly oıyn bylaı bildirdi.
«Bizde eldegi ýnıversıtetterdiń basym bóligi, mektepter sıaqty memleketten qarjylandyrylmaıdy. Al joǵary oqý ordasynyń profesorlyq-oqytýshy quramynyń jalaqysynyń ósýi, oqý ornynyń shyǵyndary, komýnaldyq tólemderi tikeleı osy stýdentterdiń oqý aqysyna táýeldi. Bizde qazir oqý aqysynyń joǵary bolýy da birinshiden osyǵan baılanysty.
Eger jyl saıyn baǵa óse berse, árıne ata-analarǵa balalaryn oqytýda biraz qıyndyq týdyrary anyq. Osy rette prezıdent keshegi joldaýynda bilim alýǵa jyldyq ósimi 2-3 paıyz bolatyn jeńildetilgen nesıe berýdi tapsyrýy durys sheshim dep esepteımin», – dedi saıasattanýshy.
Sonymen qatar Prezıdent stýdentter úshin ózekti bolyp otyrǵan jataqhana máselesin de Joldaýda aıtyp ótti.
«Kelesi mańyzdy másele – stýdentterdi jataqhanamen qamtamasyz etý. Bul túıtkildi sheshý úshin joǵary oqý oryndarymen jáne qurylys kompanıalarymen memlekettik-jekemenshik seriktestik ornatý tásilin barynsha engizý kerek.
Sondaı-aq, barlyq máseleniń sheshimin tabýdy memlekettiń moınyna ilý durys emes dep sanaımyn.Sol sebepti memleketten qarajat alý úshin jekemenshik joǵary oqý oryndarynyń jataqhanasy bolý shart. Árıne, muny oqý oryndarynan birtindep talap etken jón. Stýdentterdiń jekelegen, áleýmettik turǵydan az qamtylǵan sanattary úshin páter jaldaýǵa ketetin shyǵynyn sýbsıdıalaý múmkindigin de qarastyrýǵa bolady.Joǵary oqý oryndary janyndaǵy endaýment-qorlar bilim berý ekojúıesin damytýdyń negizgi býynyna aınalýǵa tıis. Maqsatty kapıtaldyń mundaı qorlary álemdegi ozyq ýnıversıtetterde ǵylymdy jáne ınovasıany qarjylandyrýdyń ózegi sanalady», – dedi Qasym-Jomart Kemeluly.
«Bul rette baýyrlas túrik eliniń modelin keltirsem», – deıdi Rýslan Ahmaǵanbetov.
«Mysaly Túrkıada jataqhana máselesimen aınalysatyn arnaıy departamentter bar. Al qurylys kompanıalary egerde oqý aǵartý salalaryna qoldaý kórsetetin bolsa, salyqtyq jeńildikterge ıe bolady. Kásipkerlermen seriktestik ornatqan kezde osyndaı bir jaǵdaıdy qarastyrý kerek sıaqty. Demek, memleket jeńildik jasaý arqyly áleýmettik ınfraqurylymdyq problemany sheshýge múmkindik týady.
Prezıdent tapsyrma berdi. Ony iske asyrýda qurylys kompanıalary bar, bılik ókilderi, joǵary oqý orny tarapy bar osy máselede bir júıege kelse», – deıdi sarapshy.
Al QR prezıdentiniń baspasóz hatshysy Rýslan Jeldibaı óziniń áleýmettik jelisindegi paraqshasynda memleket basshysynyń Joldaýyna qatysty mynadaı pikir bildirdi.
«Prezıdent sondaı-aq Úkimetke jastarǵa arnalǵan jańa 100 myń jumys ornyn ashýdy, olarǵa kásibin ashý úshin 2,5 paıyzdyq jeńildetilgen nesıe berýdi tapsyrdy. Iaǵnı, jas órender maman, kásipker retinde qalyptasyp, qoǵamnyń tolyqqandy múshesine aınalýy tıis. Bul jastarǵa balyq emes, qarmaq berýdiń bir tásili» dep aıtyp ótti.
Prezıdent Toqaev Joldaý joldady, endi qoldaý ǵana emes, saıası qujatta kórsetilgen mindetterdi tezdetip oryndaý da mańyzdy bolmaq.
