Eń aldymen, tilshiler toby Qazyǵurt aýdany, Sharaphana aýyldyq okrýgindegi «Qazyǵurt Nury» JSHS-niń jylyjaıynda bolyp, kólemi 1,8 ga quraıtyn qyzanaq pen qıar ósiretin sharýashylyqty aralady. 2001 jyldan bastap jumys istep kele jatqan seriktestiktiń tóraǵasy Amanjol Áshirbaevtyń aıtýynsha, munda qazirgi tańda qańtar aıynyń ekinshi onkúndiginde egilgen qyzanaq kóshetteri ósip jatyr. Sáýir aıynda ár gektar 120-150 tonna qyzanaq alý kútilýde. Jylyjaıda 15-20 adam turaqty jumyspen qamtylsa, maýsym kezinde olardyń sany 45 adamǵa deıin jetedi. Aılyq jalaqylary 60-70 myń teńge kóleminde. Sharýashylyqtan 2016 jyly 540 tonna ónim alynsa, onyń 300 tonnasy qyzynaq, 240 tonnasy qıar.
Aıta keteıik, 2016 jyly Qazyǵurt aýdanynda jylyjaılar qosymsha 7 gektarǵa ulǵaıtylyp, osy jylyjaılardan 24,5 myń tonna kókónis ónimderi jınalǵan. Jalpy, mundaǵy jylyjaılar kólemi 72 gektarǵa jetti. Al oblystaǵy jylyjaılardyń kólemi 1123,1 gektardy qurasa, bul respýblıkadaǵy úlestik kórsetkishtiń 80%-yn quraıdy. Onyń 67,7 gektary ónerkásiptik jylyjaılar bolsa, 1055,4 gektary fermerlik jylyjaılar. Jylyjaılardyń basym bóligi Saryaǵash aýdanyna tıesili.
Munan soń, BAQ ókilderi Sharaphana aýylyndaǵy «Ásem-Gaýhar» tátti nandar kondıterlik sehynda boldy. Basshysy Gúlzıa Jaqsylyqqyzy bolyp tabylatyn kondıterlik kásiporyn naryqta 7 jyldan beri jumys istep keledi. Nan, tátti toqash, tort, keks, pirándik syndy 100-ge jýyq túrli kondıterlik ónimder daıyndalatyn sehtyń jyldyq qýattylyǵy 200 tonna kondıterlik ónim. Jalpy jumysshylar sany 25 adam. Ortasha aılyq jalaqysy 70-80 myń teńge. Kondıterlik ónimder, negizinen, jergilikti balabaqshalar men mektepterge jáne saýda oryndaryna jiberiledi.
«Kondıterlik sehty 2004 jyly ashtym. Alǵashqyda shaǵyn býtıkti jalǵa alyp, úıde tátti nan daıyndap satyp kórip edim, kele-kele suranys artty. Sodan halyqtyń kondıterlik ónimderge degen suranysyn baıqap, jumysymdy odan ári jandandyryp, jergilikti kelinshekterdi jumyspen qamtý isine kóshtim. Bizdegi jumyspen qamtylǵan 25 adamnyń 8-ýi er azamattar bolsa, qalǵany qyz-kelinshekter. Men únemi jumysshylaryma kondıterlik ónimderdi daıyndaǵanda bar ynta, yqylasyńdy, mahabbatyńdy salyp iste deımin. Sonyń nátıjesi shyǵar, ónimderimizge aýyl turǵyndarynan ǵana emes, aýdan ortalyǵynan da jıi suranys túsedi», - deıdi seh basshysy.
Tilshiler aıaldaǵan kelesi nysan «Nurbolat» JK mal bordyqylaý alańy boldy. 2014 jyldan bastap jumys isteıtin sharýashylyqtyń tóraǵasy jeke kásipker Nurbolat Doshanov. Mal bordaqylaý alańynda jyldyq aınalymy 260 bas mal. Búgingi tańǵa munda 130 bas bordaqylanýda.
2016 jyly Qazyǵurt aýdanyndaǵy 569 iri qara mal bordaqylaý alańdarynda 9023 bas mal bordaqylanyp, 14590 tonna et óndirildi. «Sybaǵa», «Altyn asyq», «Qulan», «Jurtshylyq tabynǵa asyl tuqymdy buqa» baǵdarlamalarymen 2855 mal basy satyp alyndy.
Oblysymyzda mal sharýashylyǵyn damytý boıynsha Respýblıka tarapynan qabyldanǵan baǵdarlamalar nátıjeli iske asyrylýda. «Sybaǵa» baǵdarlamasymen 26,2 myń bas analyq İQM satyp alynyp jospar 2 esege oryndaldy. Búgingi kúni tuqymdyq túrlendirýge 72,3 myń bas analyq İQM qatysýda, jalpy analyq basqa shaqqandaǵy úlesi 19,8 % quraıdy. «Altyn asyq» baǵdarlamasymen 50,3 myń bas qoı satyp alynyp jospar 2,3 esege oryndaldy. Tuqymdyq túrlendirýge 186,1 myń bas qatysýda, jalpy analyq basqa shaqqandaǵy úlesi 11,5 %. «Qulan» baǵdarlamasy aıasynda 4,3 myń bas jylqy satyp alynyp, jospar 1,6 esege oryndaldy.
Munan bólek, aqparattyq týr kezinde tilshiler Jańatalap aýylyndaǵy UOS ardageri Omar Saparbekov aqsaqaldyń shańyraǵynda bolyp, aqsaqaldyń uzaq jasaý qupıasymen jáne surapyl jyldardaǵy basynan ótken qıyn kezeńderimen bólisti. Sonymen birge, Turbat aýyl okrýgi, Qyzyldıhan eldi mekenindegi gúl jylyjaıyna baryp, gúl ósirýdiń san túrli syryna qanyqty.
OQO ákiminiń baspasóz qyzmeti
