Saıası sholýshy jáne ekonomıs Rahymbek Ábdirahmanov elimizdiń búdjet-salyq jáne tarıftik saıasat boıynsha júrgizilip jatqan ulttyq reformalar tıimdiligin baǵalap kórdi. Sondaı-aq ol Memleket basshysy aıtqan Qazaqstandaǵy 162 eń baı adamǵa qatysty óz oıyn keńinen tarqatty, dep jazady Dalanews.kz.
"Búdjet-salyq jáne tarıftik saıasat boıynsha júrgizilgen ulttyq reformalar tıimdiligin baǵalaý úshin sheneýnikterimiz ózi oılap tabatyn KPI-ge júginýge bolady. Biraq, bul rette mysaly, halyqtyń ortasha tabysy nemese eń tómengi zeınetaqy syndy bazalyq kórsetkishterge de súıenýge bolady. Sonymen qatar sybaılas jemqorlyqty qabyldaý ındeksi de mańyzdy krıterıı bola alady. Óıtkeni sybaılas jemqorlyq bizdegi resýrstardyń edáýir bóligin "jalmap jatqany" belgili. Mine, osy kórsetkishter boıynsha biz órkenıetti elderdiń eń sońynda kelemiz. Mysaly, biz Qazaqstanda eń tómengi tabys bir otbasy múshesi úshin shamamen 60 myń teńge ári bul úı sharýashylyqtaryndaǵylardyń shamamen 60%-yn qamtıdy dep júrmiz. Alaıda, bul Dúnıejúzilik banktiń standarttary boıynsha kedeılik sheginen de tómen", - deıdi Rahymbek Ábdirahmanov Forbes.kz-ǵa bergen suqbatynda.
Onyń aıtýynsha, eger Dúnıejúzilik bank ázirlegen KPI-ge qaraıtyn bolsaq, ol sybaılas jemqorlyqty tejeý tıimdiligi, memlekettik baǵdarlamalardy iske asyrýdyń tabystylyǵy, quqyqty qoldaný praktıkasynyń tıimdiligi, memlekettiń esep berý dárejesi sıaqty aspektilerdi qamtıtyn memlekettik basqarý sapasynyń ındeksterinen turady.
"Keshirińizder, biz naq osy ındekster boıynsha bárinen artta qalyp, eń kedeı Afrıka elderiniń deńgeıinde turmyz. Mysaly, quqyqty qoldaný praktıkasy nemese ekonomıkalyq baǵdarlamalardy oryndaý tıimdiligi sıaqty ındekster boıynsha biz damý deńgeıi tómen elderdiń jaǵdaıymen salystyrýǵa bolatyn nátıjelerge ıemiz. Reformalardyń sátti júrip jatqanyn túsiný úshin baǵdarǵa alynýy tıis ólshemder halyqtyń tabysy, sybaılas jemqorlyqqa qarsy naqty kúres, sondaı-aq baılyq bólinisindegi teńsizdikti joıý bolyp tabylady. Alaıda, ázirge, Toqaevtyń 2022 jyly mysalǵa alǵan KPMG esebine sáıkes, respýblıkamyzda 162 adam ǵana el baılyǵynyń teń jartysyna ıelik etedi", - dedi maman ashyna.
Memleket, bıznes jáne azamattardyń múddelerin qalaı teńestirýge bolady, bul - basqa másele.
"Biz árqashan tepe-teńdikti izdeımiz. Mysaly, memlekettik kapıtalızm reformasyn alalyq. Bul ulttyq kompanıalar men holdıńter sanyn aıtarlyqtaı qysqartý, beıindi emes aktıvterdi ashyq aýksıondar arqyly satýdy qarastyrýy tıis. Iaǵnı, ulttyq baılyq óz qalaýy boıynsha basqarýǵa jatatyn sheneýnikterge emes, túpkilikti tabysker – halyqqa tıesili bolýy úshin. Ásirese, bul tabıǵı resýrstardy óndirý salasynda jumys isteıtin memlekettik kompanıalar, sondaı-aq tabıǵı renta alýshy kompanıalar úshin óte mańyzdy. Sondyqtan, meniń oıymsha, bul tepe-teńdikke, eń aldymen, memlekettik kapıtalızmdi qysqartý, sheneýnikter apparatyndaǵylardy azaıtý jáne memlekettik kompanıalar men mekemelerden góri resýrstardy shaǵyn jáne orta bıznestiń, sondaı-aq úı sharýashylyqtaryndaǵylardyń paıdasyna qaraı qaıta bólý arqyly qol jetkizýge bolady", - deıdi ol.
Qazirgi ýaqytta ártúrli baǵalaýlar boıynsha, memlekettik jáne kvazımemlekettik sektorlardyń shoǵyrlandyrylǵan búdjeti shamamen 85 mlrd dollardy quraıdy.
"Ótken jyly bul soma, meniń oıymsha, odan da joǵary boldy, al satyp alýlardyń jalpy búdjeti – 15 trln teńge. Mine, bul - árdaıym ashyq túrde bóline bermeıtin úlken aqsha. Keıbir málimetter boıynsha, memlekettik búdjettiń árbir altynshy teńgesi sybaılas jemqorlyq tranzaksıalarymen baılanysty bolýy múmkin. Árıne, bul tekserilmegen derekter, naqty statısıkasy da joq. Biraq sarapshylardyń pikirinshe, memlekettik qarajatqa qatysty sybaılas jemqorlyq apatty deńgeıge jetken. Bul memlekettik resýrstardyń edáýir bóligi azamattardyń ál-aýqatyna emes, jasyryn shyǵyndarǵa jumsalatynyn bildiredi. Eger, shyn máninde, reformalarmen aınalysatyn bolsaq, memlekettik apparattaǵylar sanyn qysqartyp, ashyqtyqty arttyryp, sondaı-aq ulttyq kompanıalardy reformalap, artylǵan resýrstardy qarapaıym qazaqstandyqtardyń paıdasyna qaraı qaıta bólýge bolady", - deıdi ekonomıs.
Buǵan deıin saıtymyzda "Qazaqstandaǵy kedeılikti zerttegen Dúnıejúzilik bank ataýly kómekten jemqorlyq quram tapqan" atty maqala jarıalanǵan bolatyn. "2021 jyly mundaı sýbsıdıalar kólemi JİÓ-niń 2,8 paıyzyn qurasa, negizgi benefısıarlar aýqatty úı sharýashylyqtary bolyp shyǵýy, paradoks. Bul mundaı orasan zor búdjetter kedeılerdi is júzinde qoldamaı, tıimsiz jumsalyp jatqanyn jáne olardy joıý aqshany únemdeýge jáne ony áleýmettik teńdik pen úı sharýashylyqtaryn áleýmettik qorǵaýdy jaqsartý úshin shynymen qajet sharalarǵa baǵyttaýǵa kómektesetinin bildiredi", - deıdi Halyk Finance sarapshysy maqalada.
