Adam bir ýaqytta eki baǵytta baılanysta bolady. Bul syrtqy jáne ishki aýmaqtar. Syrtqy aýmaqtarǵa adamnyń eńbek, úı, áleýmettik jáne otbasylyq baılanystary, onyń ishki aýmaǵy - qundylyqtar, sezimder, dúnıetanym jatady. Bul aýmaqtar psıhologıalyq qoldaý, qýatty resýrstar kózi bolyp tabylady, sonyń arqasynda siz ózińizdi jaıly sezinesiz. Karantınge baılanysty syrtqy aýmaq is júzinde ýaqytsha joǵalyp ketti. Biz áriptesterimizben jáne dostarymyzben kezdespeımiz, meıramhanalarda qýanyshtarda birge ótkizý ýaqytsha toqtatyldy. Sondyqtan kúshterdi ishinen, adamnyń ishki áleminen alýǵa týra keledi. Bul bizdiń turaqtylyǵymyzdy buzady jáne pandemıanyń stresstik jaǵdaıyna tótep berý úshin resýrsty tómendetedi. Sondyqtan da bul jerde adamnyń ishki resýrstaryna qýat beretin onyń - otbasy. Otbasylyq jylý men qarym-qatynas úılesimi kez kelgen stressti jeńýdiń qýatty quraly bolyp tabylady.
Jalpy alǵanda, ata-analardyń aldynda balasynyń emosıonaldy jaǵdaıyn túsiný, onymen birge bolmaǵan ýaqyttarynyń ornyn toltyrý jáne jaqsy qarym-qatynas ornatý mindeti tur.
Ádette, kóptegen stýdentter basqa qalada turyp, oqıtyndyqtan, ata-analar árqashan balalarǵa degen sezimderin jetkilikti túrde bildire almaıdy. Balalary qashyqtan, úıde oqıtyn jaǵdaıda, ata-analarǵa salystyrmaly túrde eresektermen, balalarmen, olardyń jańa qyzyǵýshylyqtary týraly bilýge múmkindik beriledi. Sondyqtan ortaq úı isteri, birlesken shaı ishý, fılmder men telebaǵdarlamalardy kórý, áńgimelesý óte mańyzdy. Karantın jaǵdaıynan shyqqannan keıin bala tárbıesindegi jibergen olqylyqtarynyń ornyn toltyryp, balasynyń múmkindikterin jáne odan ne talap ete alatynyn naqty biletin bolady. Balalarmen birge qarym-qatynasty qoldaý úshin óz týysqandaryna, ájelerine, atalaryna qońyraý shalyp, jaqyndaryna qamqor bolý óte mańyzdy. Ásirese, qazir osy ýaqytta jyly sezim paıda bolady. Karantın álsirep ketken otbasynyń qarym-qatynas qundylyǵyn nyǵaıta aldy.
Ókinishke oraı, keıbir otbasylarda karantın jáne táýlik boıy birge ýaqyt ótkizý múldem basqa kóriniske ákeldi: mysaly, keıbir juptar ajyrasý týraly oıǵa keldi. Bul tek jas otbasylarda ǵana emes, úlken tájirıbesi bar otbasylarda da baıqalady. Árıne, bul otbasynyń barlyq múshelerine, ásirese balalar men jasóspirimderdiń psıhıkasyna áser etedi. Munda maman asyqpaýǵa, asyǵys qadamdar jasamaýǵa keńes beredi. Aralaryńyzda bolǵan barlyq jaqsy isterdi esińizde saqtańyz.
Karantın kezeńinde adamdar úıde jumys isteýge jáne kásibı mindetterin úıden oryndaýǵa májbúr bolady. Alaıda, eger ózine nazar aýdarýdy talap etetin bala bolsa, ony júzege asyrý ońaı emes. Bul jaǵdaıda erli-zaıyptylarǵa keńes: bireýi jumys istese, ekinshisi balamen otyrý kerek jáne kerisinshe. Aýysym kestesin belgileý kerek. Jalpy, karantın - bul barlyq otbasy músheleri úshin qarym-qatynas ornatýǵa jáne bir-birin jaqsyraq bilýge qosymsha múmkindik. Olardyń arasynda empatıa qalyptasady. Bul sezimdi kúsheıtý kerek. Úı ıesiniń kim ekenin anyqtaý, kenetten úı sharýasyndaǵy minsiz tártipti talap ete bastaýy, otaǵasyn ydys-aıaqty jýýǵa úıretý, al otanasyn tamaq jasaýǵa úıretý sıaqty áreketterden aýlaq bolǵan jón. Turmystyq problemalar taraptardyń kelisimi boıynsha qysymsyz sheshilýi kerek.
Qurmetti ata-analar otbasylyq psıhologıalyq hal-ahýldaryńyz myqty bolsyn! Otbasy músheleriniń ishki resýrstarynyń tepe -teńdigin saqtaý úshin bir-birin kelesi sózdermen qoldaýǵa bolady:
- Mende A jáne B josparlary bar.Eki jospar da baqylaýda.
- Eger siz tepe-teńdikti joǵaltsańyz, ózińizdi aıyptamańyz - bul qalypty jaǵdaı. Men senimen birgemin...
- Barlyǵyn baqylaý múmkin emes, mańyzdysyna nazar aýdaryńyz.
- Meniń tarapymnan qandaı kómek kerek?
- Jaqsy bir áńgime aıtaıyqshy.
- Balalarymyz bizdiń baqytymyz.
