ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى تيمۋر سۇلەيمەنوۆ ۇكىمەت وتىرىسىندا تەڭگەنىڭ ايىرباستاۋ باعامىنىڭ ديناميكاسى تۋرالى باياندادى. ول جىل باسىنان بەرى تەڭگەنىڭ باعامى ءبىر دوللار ءۇشىن 519،73 تەڭگەگە دەيىن، ياعني 1%-عا نىعايعانىن جەتكىزدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
سىرتقى فاكتورلار بويىنشا الەمدىك ساۋدا سوعىستارىنا بايلانىستى نارىقتاعى قۇبىلمالىلىق جانە رەسەي ءرۋبلىنىڭ نىعايۋى بايقالادى. سونىمەن قاتار، مۇناي باعاسى شامامەن ءبىر باررەل ءۇشىن 70 دوللار دەڭگەيىندە قالىپتاستى.
ىشكى فاكتورلار بويىنشا جىلدىڭ العاشقى ايلارىندا ۇلتتىق ۆاليۋتانى قولداۋعا يمپورتتىق ساتىپ الۋدىڭ قىسقارۋى مەن ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ سالىق تولەمدەرى ەسەبىنەن ۆاليۋتا ۇسىنىسىنىڭ ۇلعايۋى اسەر ەتتى.
سونىمەن بىرگە، وتكەن ايدىڭ ەكىنشى جارتىسىنان بەرى ۆاليۋتا نارىعىندا سۇرانىستىڭ ارتۋىنا بايلانىستى تەڭگەنىڭ ايىرباستاۋ باعامىنىڭ ماۋسىمدىق وزگەرىسى بايقالادى. وعان حالىق اراسىندا دەمالىس كەزەڭىنىڭ باستالۋى، بيۋدجەتتىك باعدارلامالار مەن مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدى بەلسەندى ىسكە اسىرۋعا بايلانىستى زاڭدى تۇلعالار جاعىنان دوللارعا دەگەن سۇرانىسىنىڭ ءوسۋى نەگىزگى فاكتورى بولدى. دەسە دە، بۇل وزگەرىستەر قىسقا مەرزىمدى جانە ءبىرقالىپتى سيپاتقا يە.
«جالپى سىرتقى ورتا قالىپتى. ال ىشكى فاكتورلار ماۋسىمدىق سيپاتقا يە. بۇل جاعدايدا ايىرباستاۋ باعامىنىڭ ايتارلىقتاي وزگەرۋى ءۇشىن نەگىز جوق. ۇلتتىق بانك تەڭگەرىمسىزدىكتىڭ جيناقتالۋىن بولدىرمايتىن يكەمدى باعام بەلگىلەۋ رەجيمىن ۇستانۋدى جالعاستىرادى»،
— دەدى تيمۋر سۇلەيمەنوۆ.
جالپى حالىقارالىق رەزەرۆتەر جىل باسىنان بەرى 7،4%-عا ءوستى - ق ر ۇب
جالپى حالىقارالىق رەزەرۆتەر جىل باسىنان بەرى 7،4%-كە ءوسىپ، ماۋسىم ايىنىڭ سوڭىندا 112،3 ملرد دوللار بولدى. بۇل تۋرالى ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى تيمۋر سۇلەيمەنوۆ ۇكىمەت وتىرىسىندا حابارلادى.
ول ۇلتتىق بانكتىڭ التىن-ۆاليۋتا رەزەرۆتەرى جىل باسىنان بەرى 52 ملرد دوللارعا دەيىن ياعني 13،5%-كە ۇلعايعانىن اتاپ ءوتتى.
ۇلتتىق قوردىڭ اكتيۆتەرى جىل باسىنان 2،6%-كە ۇلعايىپ، 60،3 ملرد دوللاردى قۇرادى.
«ۇلتتىق قورعا تۇسەتىن تۇسىمدەر جىل باسىنان 1،8 ترلن تەڭگە، ال ۇلتتىق قوردان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە ترانسفەرت كولەمى 3،1 ترلن تەڭگە بولدى. ۇلتتىق قوردىڭ 6 ايداعى ينۆەستيسيالىق تابىسى 7،8% نەمەسە 4،7 ملرد دوللار قۇراعانىن اتاپ ءوتۋ قاجەت»،— دەدى تيمۋر سۇلەيمەنوۆ.
قازاقستاندا قارجى زاڭناماسىنا رەفورما جاسالماق
مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس بيىل قازاقستاندا قارجى زاڭناماسىن رەفورمالاۋدىڭ ۇلكەن پاكەتى دايىندالۋدا. بۇل تۋرالى ق ر ۇلتتىق بانكىنىڭ ءتوراعاسى تيمۋر سۇلەيمەنوۆ ۇكىمەت وتىرىسىندا مالىمدەدى.
ول ۇلتتىق بانك ماكروەكونوميكالىق جانە قارجىلىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا جۇمىستاردى جالعاستىرا بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى.
ينفلياسيانىڭ ءوسۋ تاۋەكەلىن ازايتۋ ءۇشىن رەسپۋبليكادا دەزينفلياسيالىق ساياسات جۇرگىزىلمەك. اقشا-كرەديت ساياساتى قۇرالدارىنان بولەك قوسىمشا شارالار قابىلدانادى.
- التىن ساتىپ الۋ شەڭبەرىندە ۆاليۋتالىق وپەراسيالاردى تەڭدەستىرۋ جالعاسپاق.
- جەكە تۇلعالاردىڭ نەسيەلەرى بويىنشا كونترسيكلدىك كاپيتال بۋفەرىن ەنگىزۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى.
- بانكتەر ءۇشىن مىندەتتى رەزەرۆتەردىڭ ەڭ تومەنگى تالاپتارىن ارتتىرۋ جۇمىسى پىسىقتالۋدا.
- اكتيۆتەردى باسقارۋ اياسىندا ۇلتتىق قور مەن ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنىڭ پورتفەلىندە جوعارى كىرىستىلىككە يە اكتيۆتەردىڭ ۇلەسىن ۇلعايتۋ كوزدەلىپ وتىر.
- قارجى سەكتورىنىڭ سيفرلىق ترانسفورماسياسى جالعاسادى. سيفرلىق تەڭگەنى ماسشتابتاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. بۇل سيفرلىق تەڭگەنى مەملەكەتتىك قارجىنىڭ جاڭا باعىتتارىندا ەنگىزۋ مۇمكىندىكتەرىن پىسىقتاۋدى قامتيتىن بولادى.
- بيىل مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس ەلىمىزدىڭ قارجى زاڭناماسى بويىنشا اۋقىمدى رەفورمالار توپتاماسى ازىرلەنۋدە. بۇل توپتامادا بانكتەر، تولەمدەر، باعالى قاعازدار نارىعىن دامىتۋ جانە باسقا دا ماسەلەلەر قامتىلعان. وعان قوسا سيفرلىق قارجى اكتيۆتەرىن رەتتەۋدى جانە ۇلتتىق سيفرلىق قارجى ينفراقۇرىلىمىن ەنگىزۋ جوسپارلانۋدا. تولەم نارىعىن ودان ءارى دامىتۋدى جالعاستىرامىز. اتالعان شارالار قارجى سەكتورىنىڭ ەكونوميكانى دامىتۋعا جانە ازاماتتاردىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋعا قوسىپ جاتقان ۇلەسىن ارتتىرادى، ونىڭ ءداستۇرلى سەكتورلارىنا دا، جاڭا سالالارعا دا سەرپىن بەرەدى.