سوڭعى جىلدارى وتاندىق ەكونوميكانى سيفرلاندىرۋ ۇدەرىسى قارقىن الىپ كەلە جاتىر. ارينە بۇل جاقسى تەندەنسيا. سەبەبى مۇنداي قادام الەمدىك ارەنادا ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق تۇرعىدان ودان ءارى ءوسىپ، باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ال بۇل يگىلىكتى ءىستىڭ باسىندا «سيفرلىق قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى تۇر.
سيفرلاندىرۋ ۇلتتىق ەكونوميكامىزعا قوزعاۋ سالىپ، تۇراقتى جۇمىس ورىندارىنىڭ قۇرىلۋىنا سەپتىگى تيمەك. سيفرلاندىرۋ، جالپى العاندا جۇمىس ورىندارىن قۇرۋدىڭ جاڭا تولقىنىن باستاۋعا جول اشادى. جانە دە جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ وتاندىق ەكونوميكاعا بەيىمدەلۋىن قامتاماسىز ەتىپ، ولاردى ازىرلەۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە اينالىپ كەلەدى.
«سيفرلىق قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا تۇركىستان وبلىسىندا ءبىراز جۇمىس قولعا الىندى. ەندەشە، باعدارلاما اياسىنداعى باسىم باعىتتار سانالاتىن 5 سالا بويىنشا اتقارىلعان جۇمىستارعا از-كەم توقتالساق.
الدىمەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى جۇمىستاردى زەردەلەپ كورسەك. وبلىستا مەكتەپكە دەيىنگى 1385 ءبىلىم بەرۋ ۇيىمى بار، وندا 150541 بالا وقيدى. بۇگىندە «مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا جولداما بەرۋ جانە كەزەككە قويۋدى اۆتوماتتاندىرۋ» جوباسىمەن 725 (53%) مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمى قامتىلىپ وتىر.
جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەردە دە سيفرلاندىرۋ ۇدەرىسى جاقسى جولعا قويىلىپ كەلەدى.
ايماقتاعى بارلىق 902 مەكتەك jumys.sitcen.kz جۇيەسىنە قوسىلعان. بۇل جۇيە وڭىردەگى مەكتەپتەردىڭ بارىنە تولىق ەنگىزىلىپ، قازىرگى تاڭدا 1754 ادام وسى جۇيە ارقىلى جۇمىسقا ورنالاسقان. سوڭعى دەرەك بويىنشا، اتالعان جۇيەگە 69639 قولدانۋشى تىركەلىپ، تۇرعىنداردان 5874 مىڭنان اسا ءوتىنىش تۇسكەن.
وبلىستا «Bilimland» سيفرلىق ءبىلىم بەرۋ رەسۋرستارىنا مەكتەپتەر 100 پايىز قوسىلعان.
مەكتەپكە وقۋشىلاردى ەلەكتروندى نەگىزدە قابىلداۋ ءىسى دە ويداعىداي جۇرگىزىلىپ وتىر.
تۇركىستان وبلىسىندا جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن 902 مەكتەپ 2018 جىلدىڭ شىلدە ايىنان بەرى «ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا قۇجاتتاردى قابىلداۋ جانە وقۋعا قابىلداۋ» مەملەكەتتىك كورسەتىلەتىن قىزمەت mektep.sitcen.kz پورتالى ارقىلى اۆتوماتتاندىرۋ جۇيەسىنە ەنگىزىلىپ وتىر. بۇل جۇيە تۇركىستان وبلىسىنىڭ بارلىق اۋدانىندا جۇمىس ىستەپ تۇر. قازىرگى تاڭدا وسى جۇيە بويىنشا 54751 ەلەكتروندى ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن، 53049 وقۋشى ەلەكتروندى تۇردە 1-سىنىپقا قابىلداندى.
«كۇندەلىك» ەلەكتروندى جۋرنالدار جانە كۇندەلىكتەردىڭ بىرەگەي اقپاراتتىق جۇيەسى ايماقتا 2016 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن باستاپ جۇمىس ىستەپ كەلەدى. 2017 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن باستاپ وسى جۇيەگە 866 (96 پايىز) مەكتەپ قوسىلدى. الداعى ۋاقىتتا ءوڭىر مەكتەپتەرىنىڭ قوسىلۋىن 100 پايىزعا جەتكىزۋ كوزدەلىپ وتىر.
كومپيۋتەرمەن قامتاماسىز ەتۋ دە كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى.
ءبىلىم باسقارماسى تاراپىنان 561 ميلليون تەڭگەگە 1700 BilimBook كومپيۋتەر-پلانشەت الىنىپ، 235 ءبىلىم ورداسىنا «Bilim Book» كومپيۋتەر-پلانشەت ءبولىنىپ، ولار وقۋ پروسەسىنىڭ قاجەتىنە جاراپ وتىر.
قوسىمشا جابدىقتاۋ يگىلىكتەرىنىڭ ناتيجەسىندە ءار كومپيۋتەرگە كەلەتىن وقۋشى سانى 11،3-تەن 10،6-عا تومەندەگەن. بۇل يگى باستاما الداعى ۋاقىتتا دا جالعاسادى.
كەڭ جولاقتى ينتەرنەت تارتۋ ىسىندە دە جاقسى كورسەتكىش بايقالادى.
وبلىستىڭ 775 (86،1 پايىز) مەكتەبى كەڭ جولاقتى ينتەرنەت جەلىسىنە قوسىلىپ، ونىڭ ىشىندە 648ء-ى (72 پايىز) 4مبيت/سەك جانە ودان دا جوعارى جىلدامدىقتاعى كەڭجولاقتى ينتەرنەتتىڭ قىزىعىن كورىپ وتىر. بۇل كورسەتكىشتى دە 100 پايىزعا جەتكىزۋ ويدا بار.
Wi-Fi-مەن قامتاماسىز ەتۋگە دە باسىمدىق بەرىلگەن.
قازىرگى تاڭدا 735(81،4 پايىز) مەكتەپ WI-FI نۇكتەلەرىمەن قامتىلعان. سونىمەن قاتار 2018 جىلدىڭ سوڭىندا Oqylyq.kz پلاتفورماسى ىسكە قوسىلدى. اتالعان پلاتفورمانىڭ تيىمدىلىگىنە توقتالساق، بىرىنشىدەن مۇعالىمدەردىڭ سيفرلىق ساۋاتتىلىعىن ارتىرادى. ەكىنشىدەن، سيفرلىق كىتاپحانانىڭ قالىپتاسۋىن جەدەلدەتەدى، ۇشىنشىدەن، جۇمىستىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرىپ، وقۋ سەمينارلارىن دايىنداۋداعى شىعىندى ازايتپاق. تورتىنشىدەن، تەز ءارى جىلدام ينتەراكتيۆتى كۋرستاردى ۇيىمداستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
وسى اتالعان جۇيەلەردىڭ تيىمدىلىك كورسەتكىشتەرى دە اۋقىمدى. ماسەلەن:
- سىبايلاس جەمقورلىق تاۋەكەلى كاۋىپتىلىگىنىڭ 18 ءتۇرى جويىلادى؛
- وقۋشىلاردىڭ ساباقتان نەگىزسىز قالۋى دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋى – 18 پايىز؛
- وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىنىڭ ءوسۋى – 12 پايىز؛
- مەملەكەتتىك قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىنا قاتىستى ارىز-شاعىمداردىڭ ازايۋى – 50 پايىز؛
- پەداگوگتاردىڭ ساپالىق قۇرامىنىڭ ءوسۋى – 15 پايىز؛
قۇجات اينىلىمنىڭ تومەندەۋى – 60 پايىز؛
دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى سيفرلاندىرۋ جۇمىستارى ۋاقىت كۇتتىرمەيتىن ماسەلە.
بۇگىنگى كۇندە تۇركىستان وبلىسىنداعى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن سيفرلاندىرۋ ۇدەرىسى ساۋىقتىرۋ جانە الدىن الۋ، اۋرۋدى ەرتە انىقتاۋ، مەديسينالىق كومەك كورسەتۋ جانە اۋرۋدى باسقارۋ جانە وڭالتۋ سىندى 4 باعىتتا جۇزەگە اسىرىلادى.
دەنساۋلىق ساقتاۋ نىساندارىنىڭ ينفراقۇرىلىمىن قامتاماسىز ەتۋ باعىتىندا كومپيۋتەرلىك تەحنيكامەن قامتىلۋى 100 پايىزدى قۇراپ وتىر.
تۇركىستان وبلىسىندا بۇگىندە 38 مەديسينالىق ۇيىم مەديسينالىق اقپاراتتىق جۇيەگە قوسىلىپ، 100 پايىز قامتىلعان.
قاعازسىز قۇجات اينالىمى دا ءوز جولىن تاپتى.
38 مەديسينالىق ۇيىمىنان 38 (100 پايىز) مەديسينالىق ۇيىم ءىشىنارا قاعازسىز قۇجات اينالىمىنا اۋىستىرىلدى. 121 مەديسينالىق نىساننان 121 (100%) مەديسينالىق نىسان ەلەكتروندىق نۇسقاعا كوشىرىلدى.
ءار ەمحانادا ءموبيلدى قوسىمشالاردى پايدالانۋدى ءتۇسىندىرۋ ماقساتىندا ناۋقاستارعا سيفرلىق كومەك كورسەتۋ بەكەتتەرى اشىلعان. سونىڭ ارقاسىندا بەيىندى ماماندارعا 11 جولداما بويىنشا قابىلداۋ ۋاقىتى 4-5 كۇنگە دەيىن قىسقارتۋعا مۇمكىندىك تۋدى. ول بۇرىن 1-2 اپتا بولاتىن.
اۋرۋلاردى ەرتە انىقتاۋ – مەديسينا سالاسىنىڭ باستى تالاپتارىنىڭ ءبىرى.
دارىگەردىڭ قابىلداۋىنا الدىن الا جازىلۋ بارىسى 76،4 پايىز ەلەكتروندى تۇرگە جەتكىزىلدى.
وبلىس كولەمىندە 1 798 660 (100 پايىز) ەلەكتروندىق دەنساۋلىق پاسپورتى جاسالدى. 4525 دارىگەر جانە 14 695 ورتا بۋىندى قىزمەتكەرلەر تولىعىمەن مەديسينالىق اقپاراتتىق جۇيە بويىنشا كۋرستان ءوتتى.
كولىك سالاسىندا دا كوپ سيفرلىق وزگەرىس بار.
ەڭ العاش 2018 جىلى تۇركىستان قالاسىنداعى 2 جولاۋشىلار تاسىمالى باعىتىنىڭ اۆتوبۋستارىنا جول اقىسىن ەلەكتروندى تاسىلمەن تولەۋ جۇيەسى قاناتقاقتى جوبا رەتىندە ىسكە قوسىلدى.
جوبا شەڭبەرىندە 21 اۆتوبۋسقا پلانشەتتەر مەن 120 QR-كودتتارى ورناتىلىپ، بۇل يگى ءىستى جولاۋشىلارعا جارنامالاۋ ءۇشىن بانەرلەر دە كورنەكى جەرگە قويىلدى.
سالاعا جول اقىسىن ەلەكتروندى تولەۋ جۇيەسىن ەنگىزىپ قانا قويماي، باعىتتارداعى قوعامدىق كولىكتىڭ قوزعالىسىن (اۆتوكولىكتەر GPS ترەكەرمەن قامتاماسىز ەتىلگەن) باقىلاپ وتىرۋ ءۇشىن ديسپەچەرلىك ورتالىق ىسكە قوسىلعان.
ودان بولەك، نەگىزگى قۇرامداعى اۋدانارالىق جانە وبلىسارالىق تۇراقتى باعىتتارداعى 594 جولاۋشى تاسىمالدايتىن كولىك قۇرالىنىڭ بارىنە GPS قۇرىلعىسى ورناتىلدى.
وبلىستاعى تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى دا سيفرلىق تەحنولوگيالاردىڭ يگىلىگىن كورە باستادى.
«سيفرلىق قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق سالاسىندا «SmartCity» تۇجىرىمداماسىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن وتىرار شاعىن اۋدانىنان تاڭداپ الىنعان 10 كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇي E-SHANYRAQ جۇيەسىنە ينتەگراسيالاندى.
بۇل جۇيەنىڭ باستى ماقساتى – شىعىنداردى بەكىتۋ، قارجاتتى جۇمساۋ ماسەلەلەرىندە پيك قىزمەتىنىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ، وسى جۇيەنىڭ ارقاسىندا تۇرعىندار ينتەرنەت ارقىلى ەسەپتەۋلەر مەن ەسەپ ايىرىسۋلاردىڭ دۇرىستىعىن تەكسەرە الادى جانە ءۇي شىعىندارى مەن تابىستارىن باقىلاي الادى. سونداي-اق تكش ماسەلەلەرىن كوتەرىپ، ءتيىستى مەكەمەلەرگە ونلاين ۇلگىدە وتىنىشتەر دە بەرە الادى.
وبلىستا دەرەكتەردى قاشىقتان تاراتۋ مۇمكىندىگى بار ەلەكترمەن جابدىقتاۋدىڭ 17854 جەكە ەسەپتەگىشى ورناتىلعان جانە 291 جالپىۇيلىك جىلۋ ەسەپتەگىشتەرى قولدانىلىپ وتىر.
تۇركىستان وبلىسى تقش ەجكش باسقارماسىندا اتالعان ەسەپتەگىشتەردىڭ كورسەتكىشتەرىن E-SHANYRAQ جۇيەسىنە قوسۋ جانە بەرۋ باعىتىنداعى جۇمىستاردىڭ بەلسەندىلىگى ارتقان. بۇگىنگى تاڭدا جۇيەگە 216 ءۇي قوسىلىپ، ونىڭ ىشىندە 79 كپتۇ ەسەپتەۋىشتەرىنىڭ مالىمەتتەرى جۇيەگە قوسىلعان. ناقتى ايتساق، 1495 ەلەكترمەن جابدىقتاۋ ەسەپتەگىشتەرى كادەگە جاراپ تۇر. سونداي-اق دەرەكتەردى قوسۋ بويىنشا ءىس-شارا كەنتاۋ قالاسىندا جانە تۇركىستان قالاسىندا قولعا الىنعان.
«اقىلدى كۆارتالدىڭ» قۇرامداس بولىگى رەتىندە بۇگىنگى تاڭدا تۇركىستان قالاسىنىڭ وتىرار شاعىن اۋدانىندا 8 بەينەباقىلاۋ كامەراسى ورناتىلىپ، ازاماتتاردىڭ قاۋىپسىزدىگىنە قىزمەت ەتىپ تۇر.
سونداي-اق كۇن قۋات الاتىن پانەلدەرى مەن فوتورەلە ارقىلى قوسىپ-وشىرەتىن داچيكتەرى بار 76 كوشە شامى، ياعني «اقىلدى جارىقتاندىرۋ» كومپونەنتتەرى ورناتىلدى. ولار ەنەرگيا شىعىندارىن 30 پايىزعا دەيىن ۇنەمدەيتىن تەحنولوگيالىق مۇمكىندىككە يە.
وبلىستا كۇن پانەلدەرى جۇيەسى مەن فوتورەلە داچيكتەرى بار 700 كوشە جارىق شامى ورناتىلدى. اتاپ ايتساق، كەنتاۋ قالاسى – 62، تۇركىستان قالاسى – 76، تۇلكىباس اۋدانى – 37، شاردارا اۋدانى – 6، وتىرار اۋدانى – 126 جانە سارىاعاش اۋدانى 399 «اقىلدى» شاممەن قامتىلدى.
وبلىس بويىنشا مەحانيكالىق تايمەر جۇيەسى نەگىزىندە 1294 اقىلدى كوشە ىلگىشتەرى بار.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەرى دە كوڭىلدەن شىعادى. اتاپ ايتساق، تۇرعىن ۇيلەردە تۇتىنىلاتىن ەنەرگيا، جىلۋ، سۋدى جانە گازدى پايدالانۋ تيىمدىلىگىن 20-30 پايىزعا ارتتىرىلماق. كومممۋنالدىق تۇتىنۋلاردى ۇرلاۋ فاكتىلەرىن بولدىرماي، ونى اپاتتىق جاعدايلاردى دەر كەزىندە انىقتاۋ ەسەبىنەن تومەندەتەدى. سونداي-اق ماماندار نىسانداردا ورنالاسقان بارلىق جىلۋ ەسەپتەگىشتەر مەن باقىلاۋشىلاردان دەرەكتەردى اۆتوماتتى تۇردە جيناۋعا بولاتىنىن العا تارتىپ وتىر. سونىمەن قاتار جىلۋ ەنەرگياسىن پايدالانۋدى ءتيىمدى باقىلاۋ جانە جىلۋ جەلىلەرىندەگى شىعىنداردى انىقتاۋ مۇمكىندىگى ارتا تۇسپەك.
قاۋىپسىزدىك سالاسىنا كەلەر بولساق، بۇگىندە تۇركىستان قالاسىندا پيلوتتىق جوبا رەتىندە تومەندەگىدەي جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر.
ماسەلەن، «ترافيك-سكانەر م» 2 فوتو-ۆيدەو كومپلەكسى ورناتىلدى. ۆيدەو مالىمەتتەردى جەرگىلىكتى كەزەكشىلىكتەگى پوليسيا بولىمشەسىنە شىعاراتىن ءبىر «اقىلدى جول قيىلىس» 1 كەشەنى ىسكە قوسىلدى. سونىمەن قاتار اقىلدى قالا جوباسىمەن تۇرعىن ۇيلەرگە 8 بەينەباقىلاۋ كامەراسى ورناتىلدى جانە پيلوتتىق جوبا رەتىندە جول ەرەجەلەرىن باقىلاۋعا ارنالعان 6 بەينەكامەرا قۇرىلعىسى ورناتىلدى.
سونداي-اق 2016 جىلى ورناتىلعان بارلىق 41 كامەرانى تولىقتاي قالپىنا كەلتىرىلۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ەندىگى كەزەكتە ورتالىقتان جەدەل باسقارۋ جانە وڭدەۋ ورتالىعىن اشىپ، وعان قوسا جول قوزعالىسىن باقىلايتىن 25 فوتو-بەينە كامەرا جانە قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردى انىقتايتىن 3 كامەرا ورناتىلماق.
«112» ديسپەچەرلىك ورتالىق نەگىزىندە جۇمىس ىستەيتىن پيلوتتىق جوبا سىناقتان ءوتتى. جوعارىدا كورسەتىلگەن قۇرىلعىلار مەملەكەتتىك-جەكەشەلىك سەرىكتەستىك ەسەبىنەن شىمكەنت قالاسىنداعى بەينە باقىلاۋ جۇيەسىمەن جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىگى جۇيەسىمەن قوسىلماق.
ورتا ەسەپپەن اي سايىن بيۋدجەتكە 1 ملن 400 تەڭگە تۇسەتىنى دە ناقتىلاندى.
