مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ وتكەنجىلعى رەسپۋبليكالىق پەداگوگتەر سەزىندە مەكتەپتەگى ورىن تاپشىلىعىنا ايرىقشا توقتالعان ەدى. «تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ەلىمىزدە 2300-گە جۋىق مەكتەپ سالىندى. سونىڭ ناتيجەسىندە ءتورت اۋىسىممەن وقىتۋدان ارىلدىق. دەگەنمەن «ءۇش اۋىسىممەن» وقۋ جۇيەسى ءالى كۇنگە دەيىن بار. كوپتەگەن مەكتەپتىڭ تەحنيكالىق جابدىعى ەسكىرگەن. وسى ماسەلەنىڭ ءبارىن جوسپارلى تۇردە شەشۋىمىز قاجەت. مەنىڭ باستاماممەن ەلىمىزدە «جايلى مەكتەپ» جوباسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. ەكى جىلدىڭ ىشىندە بارلىق ايماقتا، سونىڭ ىشىندە اۋىلدىق جەرلەردە جۇزدەگەن ءبىلىم ورداسى سالىنادى. سونىڭ ارقاسىندا ءۇش اۋىسىممەن وقىتۋدان ءبىرجولا قۇتىلامىز» دەگەن بولاتىن. ال بۇل باعىتتا تۇركىستان وبلىسىندا قاندايجۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر؟
تۇركىستان ءوڭىرىنىڭ ۇستازدارى جاپونياعا بارىپ، تاجىريبە جيناۋدا
قازىرگى تاڭدا وڭىردە جالپى 1032 مەكتەپتە 520 مىڭعا جۋىق وقۋشى ءبىلىم الىپ جاتىر. ال وبلىستاعى 1409 بالاباقشادا 157 مىڭعا جۋىق بالا تاربيەلەنۋدە. بۇدان بولەك وبلىستاعى 52 كوللەدجدە 40 مىڭنان استام ستۋدەنت وقيدى. وبلىس حالقىنىڭ 38%-ى بالالار مەن كامەلەتكە تولماعان ءجاسوسپىرىمدەر بولسا، ەلىمىزدەگى ءاربىر 7ء-شى وقۋشى وسى وڭىرگە تيەسىلى.
ءبىلىمدى ۇرپاقتىڭ باسپالداعى بالاباقشادان باستالاتىنى بەلگىلى. ەگەر العاشقى ساتىداعى ءبىلىم مەن تاربيە ساپاسى ارتپاسا، جاڭا زامانعا لايىقتى ۇرپاق نەگىزى دە قالانبايدى دەيدى ماماندار. تۇركىستان وبلىسىندا «ءبىلىمدى ۇلت» ۇلتتىق جوباسىمەن 2-6 جاستاعى بالالاردى بالاباقشامەن قامتۋدى 100 پايىزعا جەتكىزۋ مىندەتى تۇر. قازىرگىتاڭدا قامتۋ كورسەتكىشى 98،9%-دى قۇراعان.مەملەكەت تاراپىنان ءار بالاعا تولەنەتىن قارجى كولەمى دە ارتتى. مۇنىڭ باعىتتالعان جەرىنە جەتۋىن ارنايى مونيتورينگ توبى قاداعالاپ وتىر. بۇل زاڭسىزدىقتىڭ الدىن الۋعا وڭ ىقپالىن تيگىزەرى ءسوزسىز.
تۇركىستان ءوءڭىرءىندە 83 مىڭ پەداگوگ ەڭبەك ەتەدى. ۇستازداردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا بيىل 100-گە جۋىق تۇركىستاندىق ءمۇعالىم جاپونيا، وڭتۇستىك كورەيا ەلدەرىنە ءوقۋ-تاجىريبەلىك سەمينارعا جىبەرىلۋدە. اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى مەن وبلىس اكىمدىگى اراسىندا مەموراندۋم قابىلداندى. مەموراندۋم اياسىندا 5 مىڭداي پەداگوگ ۋنيۆەرسيتەتتىڭ اكادەميالىق ساعاتتارىنا قاتىسادى. ودان بولەك 60-تان استام مەكتەپ ديرەكتورى مەن 200-دەي ديرەكتور ورىنباسارى مەنەدجمەنت بويىنشا شەبەرلىگىن شىڭدايدى.
ءۇش جىلدا 100-گە جۋىق مەكتەپ سالىنادى. تۇركىستان وبلىسىندا ءبىلىم سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەر شەشىلىپ جاتىر. وبلىس اكىمى دارحان ساتىبالدىنىڭ تاپسىرماسىمەن، وڭىردەگى ءبىلىم سالاسىنا باسا كوڭىل بولىنگەن. وبلىس ورتالىعىنا اينالعان 5 جىل ىشىندە 100-دەن استام جاڭا مەكتەپ سالىندى. ءالى دە ورىنعا تاپشىلىق بار. اتالعانماسەلەنى شەشۋ ماقساتىندا ءقازىر دە مەكتەپتەرسالىنىپ جاتىر. ءبىلىم بەرۋ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ ماقساتىندا وبلىستا 2023-2025 جىلدار ارالىعىندا 100-گە جۋىق مەكتەپ سالىنادى. ونىڭ ىشىندە «ءبىلىم ينفراقۇرىلىمىن قولداۋ قورى»ارقىلى، پرەزيدەنت تاپسىرماسىمەن جۇزەگە اسىپ جاتقان «جايلى مەكتەپ» پيلوتتىق جوباسىمەن، «اۋىل – ەل بەسىگى» باعدارلاماسىمەن، جالپى سيپاتتاعى ترانسفەرتتەر ەسەبىنەن ءبىلىم وشاقتارى ەل يگىلىگىنە بەرىلەدى. جيىرمادان استامى بەرىلىپ ۇلگەردى.
ءبىلىم الۋعا بارىنشا جاعداي جاسالىپ جاتقان جەردە جەتىستىكتىڭ دە بولۋى زاڭدىلىق. وتكەن وقۋ جىلىندا ءبىزدىڭ وبلىس شاكىرتتەرى جوعارى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. رەسپۋبليكالىق، حالىقارالىق عىلىمي جوبا بايقاۋلارى مەن ءپانوليمپيادالارىندا وقۋشىلار 9 التىن، 18 كۇمىس، 20 قولا مەدال يەلەندى. جالپى رەسپۋبليكالىق «ۇلتتىق مەكتەپ ليگاسى» جارىسىندا وبلىس وقۋشىلارى 13 التىن، 4 كۇمىس، 8 قولا مەدال ەنشىلەپ، جالپىكوماندالىق ەسەپتە ءۇش جىل قاتارىنان 1-ورىنان كورىندى. سوڭعى ءۇش جىلدا جاس ۇلاندارىمىز رەسپۋبليكالىق «ايبىن» اسكەري-پاتريوتتىق جيىنىندا جۇلدەلى ءبىرىنشى، ەكىنشى، ال«جاس قۇتقارۋشى» سايىسىندا ەكى جىل قاتارىنان 1-ورىندى يەلەنءىپ كەلەدى.
"قازاق دالاسىنىڭ ۇلى ويشىلى ءال-فارابيدىڭ «تاربيەسىز بەرىلگەن ءبىلىم – ادامزاتتىڭ قاس جاۋى" – دەگەن ءسوزى بار. وقۋشىلاردىڭ بوس ۋاقىتتارىن ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋ ماقساتىندا 2024-2027 جىلدارى حالقى تىعىز ورنالاسقان اۋدان، قالالاردان 2 وقۋشىلار سارايى مەن 7 «ونەر» مەكتەبىن سالۋ جوسپارلانۋدا.
بىلتىر وبلىستا جاز ماۋسىمىندا 17 جازعى ساۋىقتىرۋ لاگەرلەرىندە 23 207 بالا بيۋدجەت ەسەبىنەن تەگىن دەمالدى. 1050 بالا رەسپۋبليكالىق «بالداۋرەن» جانە «بوبەك» وقۋ-ساۋىقتىرۋ ورتالىقتارىنا جىبەرىلدءى. «قازاقستان حالقىنا» قورى ەسەبىنەن وبلىستا 3 390 بالا جازعى ساۋىقتىرۋ لاگەرلەرىمەن (تولەبي اۋدانىندا ورنالاسقان «قۋانىش»، «كوكتوبە» لاگەرلەرىندە) تەگىن قامتىلدى. قوعام تالابىن ەسكەرە كەلە وبلىس باسشىسى بالالاردىڭ جازعى ساۋىقتىرۋىن ساپالى ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن وبلىستىق بيۋدجەتتەن ءار بالاعا بولىنەتىن قارجىنى ەكى ەسەگە، ياعني، 30 مىڭ تەڭگەدەن 60 مىڭ تەڭگەگە كوتەرۋدى، جالپى 1،4 ملرد. تەڭگە قارجى ءبولۋدى تاپسىردى. سونىمەن قاتار وبلىستاعى لاگەرلەر جەلىسىن ارتتىرۋ بويىنشا ءتيىستى جۇمىستار قولعا الىنىپ، قوسىمشا 1 720 ورىنعا ارنالعان جاڭادان 5 لاگەردى قايتا قۇرۋ جانە 4 لاگەردى كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزۋ جۇمىستارى قولعا الىنۋدا.
وبلىستا بالالاردى قورعاۋ، الەۋمەتتىك قولداۋ ماقساتىندا ناقتى شارالار قابىلداندى. بالالار قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە 5،9 ملرد. تەڭگە قارجى ءبولىندى. مەكتەپتەرگە 7 مىڭنان استام بەينەكامەرا ورناتىلىپ، پوليسيا دەپارتامەنتىنىڭ جەدەل باسقارۋ ورتالىعىنا قوسىلدى. مەملەكەتتىك 938 ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرى 100% دابىل باتىرماسىمەن قامتىلىپ، جەدەل باسقارۋ ورتالىعىنا قوسىلدى. بالا سانى 300-دەن جوعارى 573 ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى تولىق ليسەنزيالانعان كۇزەت قىزمەتىنە ءوتتى. وبلىستاعى 179 ءبىلىم بەرۋ ۇيىمىنىڭ 102 شاقىرىم قورشاۋى جاڭعىرتىلدى. مەكتەپالدى كوشەلەردە جارىقتاندىرۋ جۇيەلەرى مەن ارنايى جول بەلگىلەرى ورناتىلۋدا.
وبلىستاعى باستاۋىش سىنىپتا وقيتىن 200 مىڭعا جۋىق بالا ءبىر رەتتىك ىستىق تاماقپەن قامتاماسىز ەتىلۋدە. وعان ءتيىستى قارجى ءبولىندى. قازىرگى تاڭداوبلىستا 20 مەكتەپ-ينتەرناتتاعى تاماقتاندىرۋ ماسەلەسى مەملەكەتتىك-جەكەشىلىك ارىپتەسىك شەڭبەرىندە وڭ جولعا قويىلىپ، اسحانالاردىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسى نىعايدى.
«بالالار جىلى» اياسىندا مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن وبلىس مەكتەپتەرىنە ليزينگ تاسىلىمەن «ونەركاسىپتى دامىتۋ قورى» اق-ى ارقىلى 101 زاماناۋي اۆتوبۋس الىندى.
اۋىلدارعا ۇگىت-ناسيحات جۇرگىزىلىپ، 15 مىڭنان استام بالا تەگىن وقۋعا ءتۇستى
وبلىستاعى كوللەدجدەر وسى وقۋ جىلىنا بولىنگەن15 344 ورىن مەملەكەتتىك تاپسىرىستى تولىق يگەردى (مەملەكەتتىكتە – 11 514، جەكەمەنشىكتە – 3 830). وتكەن وقۋ جىلىندا كوللەدجدەردە 5890 مەملەكەتتىك تاپسىرىس يگەرىلمەي قالعان بولاتىن. بۇل رەتتە وڭىردەگى «جاستار رەسۋرستىق ورتالىقتارى»، كوللەدج ۇجىمدارى، ءبىلىم بولىمدەرى ەلدى مەكەندەردى ارالاپ، ءتيىستى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى. ناتيجەسىندە وقۋشىلار تەگىن گرانتپەن قامتىلدى.
اكىمدىك تاراپىنان كوللەدج ستۋدەنتتەرىنىڭ ساباققا قاتىسۋىنا تۇراقتى مونيتورينگ جۇرگىزىلۋدە. وسى رەتتە، مونيتورينگ جۇمىسىن اۆتوماتتاندىرۋ ماقساتىندا مەملەكەتتىك 25 كوللەدجگە ءبىلىم الۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسۋلارىن قاشىقتان قاداعالاۋ ءۇشىن FACE ID اقپاراتتىق جۇيەسى ورناتىلدى. 2023 جىلى 8ء-شى ۇلتتىق WorldSkills Kazakhstan چەمپيوناتىنا كوللەدج ستۋدەنتتەرى 29 ماماندىق بويىنشا قاتىسىپ، 2 التىن، 3 كۇمىس، 1 قولا، 9 ارنايى مەدالون جەڭىپ الدى.
