تەاتر ديرەكتورى ياكوۆ گورەلنيكوۆ جوندەۋ جۇمىستارىنا قارجى بىلتىر قىركۇيەكتە ءبولىنىپ قويعانىن ايتادى. ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە تەاتردىڭ ءبىرىنشى قاباتى وزگەرىسكە ۇشىراۋدا.
تەاتر ارتىستەرىنىڭ فوتوسۋرەتتەرى قويىلاتىن قابىرعا ستەندتەرى جاڭارتىلىپ، عيمارات اعارتىلىپ، سىرلانعان، سونداي-اق ءورت قاۋىپسىزدىگى شارالارى كۇشەيتىلىپتى. تەاتر بۇگىنگى كۇننىڭ تالابىنا ساي قىزمەت ەتۋى ءۇشىن زاماناۋي دىبىستىق جانە جارىق جابدىقتارى ساتىپ الىنىپتى.
- شىنىن ايتايىن، ءبىزدىڭ تەاتردا مۇنداي اۋقىمدى جوندەۋ جۇمىستارى بۇرىن-سوڭدى بولعان ەمەس. ادەتتە اعىمداعى جانە كوسمەتيكالىق جوندەۋ جۇمىستارىنا اقشا بولىنەدى. ەندى ۇلكەن وزگەرىستەر بولايىن دەپ جاتىر. بيىل تەاتردىڭ كۇردەلى جوندەۋ جۇمىسىنا وبلىستىق بيۋدجەتتەن قاجەتتى قاراجات ءبولىندى. شاتىردىڭ جۇمساق جابىندىسى، قاسبەت، باسپالداقتاردى جاڭالاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى، سونداي-اق تەاتر الدىنداعى اۋماق اباتتاندىرىلادى، - دەدى ياكوۆ گورەلنيكوۆ.
ول جوندەۋ جۇمىستارى وبلىس اكىمى، قالا اكىمى جانە وبلىستىق مادەنيەت باسقارماسى تاراپىنان قاتاڭ باقىلاۋعا الىنعانىن دا جەتكىزدى.
تەاترداعى كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى جايلى
ابايدىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي ەڭ ماڭىزدى دەگەن شارالار وسى تەاتردا وتەدى ەكەن. قوناق سىناي كەلەدى دەمەكشى، تەاتر باسشىسى، بۇل مىندەتتى ابىرويمەن اتقارۋى ءۇشىن ءقازىر جان-جاقتى دايىندالىپ، مۇرىنعا سۋ جەتپەي جاتقانىن دا ايتادى.
- تەاتردىڭ ءىشى دە مۇلدەم وزگەرەدى. ەكىنشى قاباتتىڭ فويەسىن باسقاشا جاساماقشىمىز. كورەرمەندەر وتىراتىن زال دا قايتادان جاسالادى. ۇلى ابايدىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان شارادا تەاتر ارتىستەرى سۋ جاڭا ساحناعا شىعادى، قازىرگى ۋاقىتتا جۇمىسشىلار ساحناعا جاڭا ەدەن توسەپ جاتىر. ساحنا سىرتى دا جوندەۋ جۇمىستارىنان تىس قالمايدى: كيىم اۋىستىراتىن، دايىندىق بولمەلەرى، عيماراتتىڭ اكىمشىلىك قاباتى دا – ءبارى-بارى جاڭالانادى. وبلىس اكىمى دانيال احمەتوۆ بەرتىندە سەمەيگە جاساعان ساپارىندا ءبىزدىڭ شاڭىراققا دا ات باسىن بۇرىپ، تەاتر ىشىندەگى ءتۇس پەن بوياۋعا وتە مۇقيات بولۋعا كەڭەس بەردى، - دەيدى تەاتر باسشىسى.
«شۇبار الا بولىپ جۇرمەسىن. تەك بايىپتى، قانىق تۇستەر بولسىن، بوياۋ ۇيلەسىمدىلىگىن ساقتاڭىز. باسپالداقتىڭ ۇستاعىشى، مەتالل قورشاۋدىڭ كەسكىنى سەكىلدى ۇساق-تۇيەككە دەيىن ءمان بەرىڭىز. ءبىز بۇل جەردە حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسيا وتكىزەمىز، سوندىقتان ديزاين ماسەلەسى جاقىن ارادا شەشىلەدى دەپ سەنەمىن»، - دەپ كەتىپتى وبلىس باسشىسى.
قازىرگى ۋاقىتتا بولىپ جاتقان بارلىق قيىندىقتارعا قاراماستان، تەاتر ۇجىمى شىعارماشالىق جانە كاسىبي شارىقتاۋ شىڭىندا، تەك كلاسسيكتەردىڭ عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە قازىرگى ۋاقىتتاعى وتاندىق اۆتورلاردىڭ شىعارمالارى دا ولاردىڭ رەپەرتۋارىنىڭ اجىراماس ءبىر بولىگىنە اينالعان.
تەاتر تاريحىنا ۇڭىلسەك
بۇگىنگى تاڭدا ءۇش تەاتر ءبىر شاڭىراق استىنا بىرىكتىرىلگەن:
اباي اتىنداعى قازاق دراما تەاترى، ف.م. دوستويەۆسكيي اتىنداعى ورىس دراما تەاترى جانە «داريعا-اي» جاستار تەاترى.
1937 جىلدىڭ 27 ماۋسىمى - سەمەي ورىس دراما تەاترىنىڭ رەسمي تۋعان كۇنى، وسى كەزدە قالالىق كەڭەس پرەزيديۋمى جۇمىسشى جاستار تەاترىن ا.لۋناچارسكيي اتىنداعى قالالىق تەاتر رەتىندە قايتا قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.
مەلپومەنا عيباداتحاناسىنىڭ ەسىگى ايقارا اشىلىپ، كورەرمەندەردى «بوريس گودۋنوۆ»، «جارتاس»، «نايزاعاي»، «ايلا مەن ماحاببات»، «سكاپەننىڭ قىلىقتارى» سياقتى تانىمال كلاسسيكادان باستاپ، سونىمەن قاتار «داڭق»، «ءبىزدىڭ جاستار»، «قۇرىش وسىلاي شىنىقتى» سىندى سول كەزدەگى سوسياليستىك الەۋمەتتىك پەسالارعا شاقىردى.
ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ العاشقى كۇندەرىنەن باستاپ تەاتر رەپەرتۋارىن كىلت وزگەرتىپ، پاتريوتتىق سيپاتتاعى سپەكتاكلدەرگە دەن قويدى.
«جالعاسى بار»، «مايدان» - سول ۋاقىتتاعى داڭق پەن داقپىرتتى بەينەلەيتىن قويىلىمدار. تەاتر عيماراتىن تاستاپ، قان مايدان الاڭىنا بەت العان تەاتر ۇجىمى گوسپيتالدارداعى جارالى سولداتتار مەن شالعاي وڭىرلەردەگى تىل جۇمىسشىلارى الدىندا ونەر كورسەتىپ، قيىن-قىستاۋ كەزدە ولاردىڭ كوڭىلىن دەمەپ، رۋحىن جانۋعا بارىن سالدى.
ونەر شىنىمەن دە بۇتىندەي حالىققا قىزمەت ەتتى. «مەنى كۇت»، «قاناتتى ۋاقىت»، «ماحاببات حيكاياسى»، «مەنىڭ ۇلىم» - سول الاساپىران كەزدەگى كورەرمەندەردىڭ كوڭىلىنە مەدەت، قايعىسىنا جۇبانىش بولدى.
سوعىستان كەيىنگى جىلدارى ەل كوردەن ءتىرىلىپ شىققانداي بۇرىنعى قالىپتى ومىرگە ورالا باستاعاندا تەاتر ونەرى دە بارلىق وڭىردەگىدەي سەمەيدە دە بۇرشىك جارىپ، وركەندەۋ جولىنا ءتۇستى.
بەيبىت ءومىر، عاسىردىڭ قۇرىلىس جوبالارى، بولاشاق تۋرالى ۇلى ارماندار - وسىنىڭ ءبارى شىعارماشىلىق ىزدەنىستى شابىتتاندىرىپ، ونەر ۇجىمىنا قانات ءبىتىردى. تەاتر ءومىرى قىج-قىج قايناپ جاتتى، ءار قويىلىم كورەرمەنىن تاۋىپ، ءار جەردە تالقىلانىپ ءجۇردى. ورىس دراماتۋرگياسى ساحناسىندا قويىلعان «بارابانشى قىز»، «ەگور بۋلىچيەۆ»، «وتباسى»، «شەڭگەل توعاي»، «توم اعايدىڭ لاشىعى»، «قالىڭمالمەن ۇزاتىلۋ»، «ريەۆيزور»، «جەردەگى جۇماق»، «ماشا قىز» سىندى سپەكتاكلدەر كورەرمەندەردىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ، زور قوشەمەتكە يە بولدى.
1945 جىلى ۇلى ابايدىڭ 100 جىلدىعى مەرەيتويىن تويلاۋ كەزىندە ەكى قالالىق تەاتر - قازاق جانە ورىس تەاترلارى بىرىكتىرىلىپ، وعان اباي ەسىمى بەرىلدى.
ناقتىراق ايتقاندا، 1945 - 1968 جىلدارى تەاتر اباي اتىنداعى سەمەي قازاق-ورىس دراما تەاترى دەپ اتالدى. 1969 جىلى ول قايتادان ەكىگە ءبولىندى. 1975 جىلى ورىس دراما تەاترىنا فەدور دوستويەۆسكييدىڭ ەسىمى بەرىلدى، وسى كەزدەگى ۇجىم بىرنەشە رەت حالىقارالىق، بۇكىلوداقتىق جانە رەسپۋبليكالىق فەستيۆالدەردىڭ لاۋرەاتى بولدى.
تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن جاڭعىرعان تەاتردىڭ جاڭا تۋىندىلارى
- ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن تەاتر ونەرى جاڭا جانە عالامات شابىت كوزىنە اينالدى، ويتكەنى وسى كۇنگە دەيىن ايتىلماعان شيرەك عاسىردىڭ قازاقستان تاريحى ءبىزدىڭ كوز الدىمىزعا قاز-قالپىندا كەلە باستادى! - دەيدى تەاتر ديرەكتورى ياكوۆ گورەلنيكوۆ.
«وتىراردىڭ كۇيرەۋى»، «باقىت قۇسى» مەن «تۇمار پاتشايىم» ءقازىردىڭ وزىندە تەاتر ومىرىندەگى ايتۋلى وقيعالارى رەتىندە سانالىپ، كورەرمەندەردىڭ سۇيىكتى قويىلىمىنا اينالىپ ۇلگەردى.
ساق جاۋىنگەر قىزدىڭ تاعدىرى تۋرالى تاڭعاجايىپ اڭگىمە جەلىسى - سەمەي تەاترى ساحناسىنداعى ەڭ مىقتى قويىلىم. ادەمى ءارى ۋىلجىعان جاس بويجەتكەن نەنى ارماندايدى؟ ماحاببات، وتباسى، جايلى ءۇي دەيسىز بە؟ بۇل تۇماردىڭ كىشكەنتاي كۇنىندەگى ارمانى شىعار، ءبىراق بويجەتكەن ساق سۇلۋىنىڭ مۇنى ويلاۋعا شاماسى بولمادى. كەڭ دالا قان ساسىدى، جاۋ جاعادان الدى. حالقىنىڭ تاعدىرى ءۇشىن الاڭداپ، اتقا ءمىنىپ، جىلدار بويعى جاۋمەن كۇرەس ونى شىڭداپ، مىقتى جاۋىنگەرگە اينالدىردى.
وسىلايشا تۇمار جاس قىزدان ۇلى پاتشايىمعا اينالا باستايدى. وسىلايشا ونىڭ تراگەدياسى دا توبە كورسەتەدى. بولات جانداربەكوۆتىڭ «ساقتار» رومانىنىڭ نەگىزىندە جازىلعان تاريحي درامانى ساحنادا رەجيسسەر دينا قۇنانباي ساحنالادى. ول جەكە باسىنىڭ باقىتىنان باس تارتىپ، سىندارلى ساتتە ەلى مەن جەرى ءۇشىن قيان-كەسكى كۇرەسكە ويلانباستان قويىپ كەتكەن جانى نازىك، ءبىراق رۋحى بيىك مىقتى پاتشايىم تۋرالى.
ۇلى جاۋىنگەر، سايىن دالانىڭ باتىرى، كوشپەندىلەردىڭ كوسەمى - سەزىمتال ايەل ءارى مەيىرباندى انا. ءبىراق تۋرا وسى تۇمار ەجەلگى الەمنىڭ ۇلى دەگەن دەرجاۆالارىن تابان استىنا ەزگىگە سالعان پارسى پاتشاسى كيردى جەڭەدى. تۇماردىڭ بويىندا بىر-بىرىنە قاراما-قايشى ەكى وبراز قاتار جۇرەدى: ول سەزىمتال، الىپ-ۇشپا، ءبىراق سونىمەن بىرگە تاككاپار ءارى سالقىنقاندى.
«ەسكى زامان اڭىزى» تۋرالى سپەكتاكل زاماناۋي، جارقىن، ديناميكاعا تولى بولىپ شىقتى. مۇنداعى ەڭ ۇتىمدى قۇرال - ىم-يشارات بەلگىلەرى. بۇل قويىلىمدى كەز-كەلگەن كورەرمەنگە تۇسىنىكتى ەتەدى ءارى ونى وزىنشە تۇسىنۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى، ياعني بەلگىلى ءبىر بايانداۋ تىلىنە بايلامايدى.
سوڭعى جىلدارداعى ۇجىمنىڭ تاعى ءبىر جارق ەتكەن شىعارماشىلىق جەتىستىگىنىڭ ءبىرى - مۇحتار شاحانوۆتىڭ «وتىراردىڭ كۇيرەۋى» پوەتيكالىق قويىلىمى. الماتىدا وتكەن رەسپۋبليكالىق تەاترلار فەستيۆالىندە وسى قويىلىمدا قاريانى ويناعان فەدور ليۋبەسكيي ۇزدىك ەر ادام ءرولى ديپلومىمەن ماراپاتتالدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى ەرسايىن تاپەنوۆتىڭ بۇل كەرەمەت قويىلىمى ەشكىمدى بەي-جاي قالدىرا المايدى. ديميتروۆگرادتا (رف) وتكەن «تەاترالدى اتومگراد» حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالىندەگى جەتىستىك - بۇنىڭ دالەلى. اكتەرلەر ساربازداردىڭ ىشكى الەمىن، قورشالعان قالانى قورعاۋ كەزىندەگى ولاردىڭ قيان-كەسكى ۇرىسى مەن ەرلىگىن دالمە-دال جەتكىزە العانى سونشا كورەرمەندەر عانا ەمەس، قازىلار القاسى دا تاڭ قالىسىن جاسىرا المادى.
2017 جىلى تەاتر ۇجىمى رەسەي فەدەراسياسىنىڭ مادەنيەت مينيسترلىگى جانە رەسەي فەدەراسياسىنىڭ تەاتر قايراتكەرلەرى وداعى جانە روسكوسموس كورپوراسياسى تاراپىنان «تەاترالدى اتومگراد» فەستيۆالىنە قاتىسۋعا قايتادان شاقىرتۋ الدى. بۇل جولى سەمەيلىكتەر ۇلى جەڭىستىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان «مايدانگەر قىز» قويىلىمىن قويدى.
اتاقتى قازىلار القاسى ترۋپپا جۇمىسىن جوعارى باعالاپ، بىردەن ءۇش نوميناسيا بويىنشا جەڭىسكە قول جەتكىزىلدى: ەلەنا درۋچينينا - ەڭ ۇزدىك ايەل ءرولى ءۇشىن، الەكساندر سۋحوۆ – ەكىنشى قاتارداعى ەڭ ۇزدىك ءرول ءۇشىن جانە يۋليا اۋگ (ماسكەۋ) - ۇزدىك رەجيسسۋرا ءۇشىن. ال بۇكىل ۇجىمعا «ادامزات بەينەسىندەگى تەاتر» دەگەن مىنەزدەمە بەرىلدى.
تۋرا وسى اراسى، ياعني ساحنادا بولىپ جاتقان ىس-ارەكەتكە كورەرمەندى بارىنشا تارتىپ، ءبارىن ەموسيونالدى تۇردە جەتكىزۋ ف. دوستويەۆسكيي اتىنداعى ورىس دراما تەاترىنىڭ رەپەرتۋارلىق ساياساتىنىڭ نەگىزىن قۇرايدى. ءبىراق بۇل بۇقارالىق مادەنيەتتىڭ جەتەگىندە كەتۋ ەمەس، كەرىسىنشە، كورەرمەنگە، اسىرەسە سانانى بولمىس بيلەيدى دەپ سانايتىن جاستاردىڭ ومىرگە دەگەن وڭ كوزقاراسىن قالىپتاستىرۋعا، وسىلايشا ىشكى الەمىن بايىتۋعا تاپتىرماس ماتەريال بۇل دەپ بىلەمىز.
دۋلات يسابەكوۆتىڭ اباي اتىنداعى قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترىمەن بىرلەسىپ ساحنالاعان «باقىت قۇسى» ليريكالىق دراماسى سونىڭ جارقىن مىسالدارىنىڭ ءبىرى بولا الادى.
تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا بۇل ەكى تەاتردىڭ العاشقى بىرلەسكەن قويىلىمى بولدى. ءبىراق ەسكى كوز – تاجىريبەلى ۇجىم مۇشەسى مەن كوپتەن كەلە جاتقان كورەرمەندەر وتكەن عاسىردىڭ 70-جىلدارىنداعى «ۆولوكولامسك تاس جولى» جانە «ارنايى تاپسىرما» قويىلىمدارىن قازاق جانە ورىس تاترىنىڭ ىنتىماقتاستىعىنىڭ جەمىسى ەكەنىن ءالى ۇمىتا قويماعان بولار.
ياكوۆ گورەلنيكوۆتىڭ ەكسپەريمەنتتىك يدەياسىن ساحنالاۋعا تاعى دا ەرسايىن تاپەنوۆ قولعا الدى. ەكى تىلدە قويىلعان قويىلىمدا كسرو قۇلاپ، تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا كوپتەگەن ازشىل ۇلت وكىلدەرى وزدەرىنىڭ تاريحي وتاندارىنا «باقىت قۇسىن» ىزدەپ، اتتانعان كەزدەگى قازاقستان ءۇشىن وڭاي بولماعان كەزەڭ باياندالادى. ءبىراق ولاردىڭ بارلىعى بىردەي قازاقستاننان تىس جەردە - ءوز وتانىندا ءوز ورنىن تابا المادى.
كورەرمەندەر ءار ءتۇرلى تاعدىرلاردىڭ، سيۋجەتتىك جەلىلەر مەن وقيعالاردىڭ، ءار ۇلتتىڭ وكىلدەرى بولىپ تابىلاتىن پەسا كەيىپكەرلەرىنىڭ كەڭ بايتاق قازاقستان جەرىنە دەگەن شەكسىز ريزاشىلىق سەزىمدەرىنىڭ ءبىر جەردەن شىعۋىنىڭ كۋاسى بولادى. سپەكتاكل ءوز جەرىندە دە، استانا مەن وسكەمەندەگى گاسترولدەر دە كورەرمەندەردىڭ زور قوشەمەتىنە بولەندى.
كەلەسى تەاتر ماۋسىمىندا دا قوس تەاتردىڭ ىنتىماقتاستىعى جالعاسىپ، ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتۋى تاڭقالارلىق جاعداي ەمەس. شوقان ءۋاليحانوۆ ءومىرىنىڭ سوڭعى كۇندەرى تۋرالى «مونولوگ شەپوتوم» اتتى سپەكتاكلىنىڭ پرەمەراسى سەمەيدىڭ عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە رەسپۋبليكانىڭ مادەني ومىرىندەگى ايتۋلى وقيعا بولدى. تەاتر ۇجىمى مەن ونىڭ باسشىلىعىنا قىزىقتى جانە وزەكتى قويىلىم قويعانى ءۇشىن مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى، سول سەكىلدى ل.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۇۋ رەكتورى ەرلان سىدىقوۆتىڭ اتىنان العىس حاتتار كەلدى.
تەاتر جانە جاڭا باسشى
تاعى ءبىر ەرەكشە مەرەيتويدى اتاي كەتسەك. اكتەر جانە رەجيسسەر رەتىندە ياكوۆ گورەلنيكوۆ، ۇجىمنىڭ پىكىرىنشە، تەاتردىڭ ديرەكتورى بولۋعا لايىق دەپ تانىلىپ، 40 جاسىندا ول ف.دوستويەۆسكيي اتىنداعى تەاتردىڭ تىزگىنىن ۇستاپ، رەسپۋبليكامىزداعى ەڭ جاس كوشباسشىسى رەتىندە كوزگە ءتۇستى. ياكوۆ ۆەنيامين ۇلى - ءنوۆوسىبىر تەاتر ۋچيليششەسىنىڭ، ن.كرۋپسكايا اتىنداعى سەمەي پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ، ماسكەۋدەگى جوعارى رەجيسسەرلىك كۋرستاردىڭ تۇلەگى. ماسكەۋ قالالىق كەڭەسى تەاترىندا تاجىريبەدەن وتكەن.
ماماندار مەن كورەرمەندەر ياكوۆ ۆەنيامين ۇلىنىڭ باسشىلىققا كەلۋىمەن تەاتردىڭ تىنىسى اشىلىپ، ول قالانىڭ مادەني ورتاسىنا جاڭاشا لەپ بەردى دەپ سانايدى.
تەاتر ۇجىمى قويعان سپەكتاكلدەرگە كەزىندە كەڭەس وداعىنىڭ ءار تۇكپىرىنەن جوعارى باعا بەرىلىپ جاتتى: فرۋنزەدەن كيشينيەۆكە دەيىن. ايتقانداي، گاسترولدەرى كورەرمەندەرگە قاتتى ۇناعانى ءۇشىن ۇجىم مولدوۆا ۇكىمەتىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالدى. بۇگىندەرى تەاتر حالىقارالىق فەستيۆالدەردىڭ لاۋرەاتى، جەزقازعان، پاۆلودار، قوستاناي، نۇر-سۇلتانداعى رەسپۋبليكالىق فەستيۆالدەردىڭ جۇلدەگەرى.
ياكوۆ گورەلنيكوۆتىڭ كۇش-جىگەرىنىڭ ارقاسىندا تەاتر سىرتتاعى رەجيسسەرلەرمەن ىنتىماقتاستىق ءداستۇرىن نىعايتتى، ولاردىڭ كوپشىلىگى - ورىس ساحناسىنىڭ مايتالماندارى جانە تەاترالدى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ وقىتۋشىلارى. ولارمەن تىعىز قارىم-قاتىناس، ارينە اكتەرلەردىڭ شىعارماشىلىق وسۋىنە زور ىقپالى بار.
ال بۇل - ياكوۆ ۆەنيامين ۇلى ءۇشىن ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتەگى مىندەت، ويتكەنى قويىلىمداردىڭ ساپاسى، كورەرمەندەردىڭ رياسىز ىقىلاسىنا بولەنۋى، ساحناداعى كاسىبي بىلىكتىلىكتىڭ سالتانات قۇرۋى اكتەرلەردىڭ شەبەرلىك دەڭگەيىنە بايلانىستى ەكەنى بەلگىلى.
تەاتر جانىنداعى جاستار ستۋدياسى
ۇجىم تەاتر ستۋدياسىنا جانە ودان تۇلەپ شىققان تۇلەكتەرگە دە ەرەكشە كوڭىل بولەدى، ولاردىڭ ەڭ دارىندىلارى ۇجىم قاتارىنا كەلىپ قوسىلادى، كەيبىرى ودان ءارى ءبىلىمى مەن بىلىگىن قازاقستان مەن رەسەي ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە شىڭدايدى. مىنە، وسى جاعىنان العاندا تەاتر - ۇلكەن مەكتەپ.
تەاتر ۇجىمى جاس، كرەاتيۆتى، كەرەمەت شىعارماشىلىق جوسپارلارعا تولى. ءبىراق ءوزىنىڭ باستى مىندەتى ءباز-باياعىشا وزگەرىسسىز قالۋدا. وتاندىق جانە شەتەلدىك دراماتۋرگيانىڭ ۇزدىك تۋىندىلارىن كورەرمەندەرىنە تارتۋ ەتۋ، سونداي-اق جوعارى شەبەرلىكتە ورىنداۋ جانە رەجيسسۋرا تالانتى - ءاردايىم باستى نازاردا.
- اينالاداعى قيىندىقتارعا قاراماستان تەاتر ءومىر ءسۇرىپ، تىڭ تۋىندىلار تۋدىرىپ، جۇمىسىن جالعاستىرىپ كەلەدى. وبەكتيۆتى سەبەپتەرگە بايلانىستى كەي نارسەنى كەيىنگە قالدىرۋعا ءماجبۇر بولدىق، ءبىراق ءبىزدىڭ ۇجىم ءوز اۋديتورياسىمەن كەزدەسۋدى اسىعا كۇتىپ، جاقسى جاڭالىعىمەن قۋانتۋعا دايىندالىپ ءجۇر، - دەدى ياكوۆ گورەلنيكوۆ.
الدا جوسپاردا «برازيليا قازىناسى» شىم-شىتىرمان ەرتەگىسى جانە كوكتەمگى تەاترلاندىرىلعان قويىلىمى بار. وعان كاسىبي ارتيستەرمەن بىرگە گلۋشكوۆ اتىنداعى تەاتر ستۋدياسىنىڭ جىگىتتەرى دە باس قوسىپ، دايىندىق جاساپ جاتىر ەكەن.
«ابايدىڭ قارا سوزدەرى»
- ناۋرىز ايىنىڭ ورتاسىندا ابايدىڭ 175 جىلدىعىنا ارنالعان «ابايدىڭ قارا سوزدەرى» سپەكتاكلىنىڭ شىمىلدىعى ءتۇرىلدى.
وعان مۇلدە بولەك، زاماناۋي جانە پوەتيكالىق رەڭك بەرىلگەن. قويىلىم پلاستيكاعا، مۋزىكاعا، ۆوكالعا تولى. اكتەرلەردىڭ بۇل جۇمىسقا اسا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراعانى قۋانتادى. ولاردىڭ جاس رەجيسسەر ايدىن سالبانمەن بىرلەسكەن جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز بەن سەمەي قوناقتارى اراسىندا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىنىنا سەنىمدىمىن.
ءقازىر الەمدە، اينالادا بولىپ جاتقاننىڭ ءبارى: سوعىس پەن بەيبىتشىلىك، قۋانىش پەن قايعى، ادامگەرشىلىك پەن وشپەندىلىك - مۇنىڭ ءبارىن اباي ءوز ەڭبەكتەرىندە سيپاتتاپ كەتكەن. اباي قازىرگى ءححى عاسىردا دا الەمگە قىزىقتى، ونىڭ وسى ادامدارعا ايتار ءسوزى، وزىندىك ويى بار. ونىڭ ۇستىنە بۇل سپەكتاكل گاسترولدەر مەن فەستيۆالدەرگە ارنالعان.جاقىندا مۇنى تەكسەرۋگە مۇمكىندىك تۋادى دەپ ۇمىتتەنەمىز. بۇل - ءبىزدىڭ ۇلى جەرلەسىمىزدىڭ مەرەيتويىن لايىقتى اتاپ وتۋگە قوسقان ۇلەسىمىز، - دەيدى ياكوۆ ۆەنيامين ۇلى.
سول سەكىلدى بيىلعى ۇلى جەڭىس كۇنى دە تەاتردىڭ نازارىنان تىس قالا الماپتى.
- «ريەۆيزور» جانە «جەتىمسىرەگەن باتىسقا» دەگەن قويىلىمدارىمەن ۇناپ قالعان رەجيسسەر راچا ماحتايەۆ بىزگە تاعى كەلدى. ونىڭ جانىندا پروديۋسەر يلشات ۆيلدانوۆ بار. ولار بوريس ۆاسيليەۆتىڭ «ەرتەڭ سوعىس بولدى» اڭگىمەسىنىڭ جەلىسى بويىنشا ۇلى جەڭىستىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان كەرەمەت قويىلىمدى ويلاستىرىپ كەلىپتى. بۇل قويىلىم جاس كورەرمەندەردىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ، 80 جىل بۇرىنعى قۇرداستارى قانداي سىناقتارعا توتەپ بەرگەنىن كوز الدارىنا ەلەستەتۋگە كومەكتەسەدى دەپ سەنەمىن. جاقىندا سەمەيدىڭ ارتيستەرى كورەرمەندەرىمەن سۋ جاڭا ساحانا ارقىلى قاۋىشادى. سول كۇنگە ءبىزدى امان جەتكىزسىن، - دەيدى ول.
كامشات ساتييەۆا
