– اكە، – دەيدى ول سىرتقى كيىمدەرىن شەشە باستاعان ونىڭ اياعىنا ورالىپ، – مەن كىتاپ وقي الامىن.
جاقسى، جاقسى، – دەي سالدى اكەسى بۇعان بەي-جاي عانا. – ساعان كىتاپ وقۋدى ۇيرەتىپ جۇرگەن اناۋ اعاڭ شىعار؟
– جوق، جوق، اكە. بولات ساباعىن قاراعاندا مەنى قاسىنا دا جولاتپايدى. ول مەنىڭ ءمۇعالىمىم ەمەس.
– ە... ە... سولاي دە، اينام، – دەپ سۇيىكتى قىزىنىڭ جاندۇنيەسىندەگى جاڭالىققا دەن قويعان ەسەن قولىنا گازەتتى الىپ، قوناق بولمەدەگى مامىق ديۆانعا كومىلىپ وتىرا كەتتى.
بۇل ارالىقتا كىشكەنتاي ساۋلە قولىنا قالام الىپ، ءبىر پاراق اق قاعازعا جەكە ارىپتەردى كەز كەلگەن جەرىنەن ايقۇش-ۇيقىش قىلىپ جازا باستادى. «س» ءارىپىن جازىپ، «بۇل – مەن» دەيدى. «ش» ءارىپىن سىزدى دا، نازىك ساۋساقتارىمەن شەشەسىن كورسەتتى. «مىنە – اكەم، ال مىناۋ – اجە» دەپ «ءا» ءارىپىنىڭ نوبايىن كەلتىردى.
وزىمەن-وزى. ونىڭ ارەكەتىنە ەشكىم كوڭىل بولەر ەمەس. تەك اجەسى عانا بۇعان اندا-ساندا كوز قيىعىن تاستاپ، جىلى شىراي بىلدىرەدى. ال شەشەسى اس ۇيدە كەشكى استىڭ قامىمەن ءجۇر.
– مۇنى مۇندايى جوق ەدى، – دەيدى اناسى قوناق ۇيگە ارا-كىدىك كىرىپ، شىققاندا. – قىزىمىز بۇگىن قاعازدى شاتپاقتاۋعا كوشكەن ەكەن...
ەكىنشى سىنىپتا وقىسا دا قارىنداسىنا مۇنداي ارىپتەردى جازۋدى ۇيرەتپەك تۇگىلى، ساباعىن قاراردا قاسىنا جۋىتپايتىن بولات ساۋلەنى بۇگىنگى ارەكەتىنە تاڭىرقاپ وتىر.
ءبىر كەزدە ساۋلە ءارىپ جازۋدى دوعارىپ، گازەت وقىپ وتىرعان اكەسىنىڭ قاسىنا كەلدى. مۇندا كەلە سالا ول گازەتتىڭ تۋ سىرتىنداعى ءبىر ارىپتەن كوز الماي قاراپ قالماسى بار ما. ءبىر كەزدە جەردەن جەتى قويان تاپقانداي:
– اكە، اكە، مىناعان قارا. مۇندا سەن ءجۇرسىڭ، – دەپ بار داۋسىمەن ايقايلاپ جىبەردى.
شوشىپ كەتكەن ەسەن اڭ-تاڭ. گازەت بەتىنەن ساۋلە «مىناۋ سەنسىڭ» دەپ كورسەتىپ تۇرعان كادىمگى اكە دەگەندەگى كەلەتىن «ءا» ءارپى.
– ساۋلە، بۇل ارىپپەن مەنىڭ ارامدا قانداي ۇقساستىق بار، – دەپ ەسەن اۋەل باستا قىزىنىڭ نە ايتىپ تۇرعانىن تۇسىنبەي قالدى. سالدەن كەيىن ءمان-جايدى تۇسىنگەننەن كەيىن ەسەن ىشەك-سىلەسى قاتقانشا كۇلدى.
– اينالايىن اقىلىڭنان، – دەيدى ول كۇلكىسىن تيا الماي. ساۋلەنى بەتى مەن ماڭدايىنان ءشولپ-شولپ ءسۇيىپ. – مۇنداي عاجاپ وقۋدى ساعان كىم ۇيرەتتى؟
– اجەم ۇيرەتتى.
ەسەن ويلانىپ قالدى. ساۋلە بەسكە قاراي كەتتى. بالانىڭ ءوز اينالاسىنداعى قۇبىلىستاردى ءىلىپ الۋعا قۇمارلىعى بارىنشا ارتا باسايتىن شىعى بۇل. وسى كەزدە كورىپ-بىلگەنى، جادىنا تۇيگەنى ونىڭ الداعى ومىرىنە ازىق بولماق.
ال ەسەن وسى ۋاقىتقا دەيىن سۇيىكتى قىزىنىڭ دۇنيەتنىمىن ەشقانداي قامقورلىق جاساماپتى. ەس ءبىلىپ قالعان بولاتىنىڭ دا ءوز قارىنداسىنا اعالىق قول ۇشىن بەرىپ وتىرۋىنا دا ويلاستىرماپتى. قانداي اعاتتىق جىبەرگەن!
وسى ويدىڭ ۇستىندە ول وزىنەن گورى كورەگەندىڭ جاساعان جان اناسىنىڭ پاراستاتتىلىعىنا تاعى دا شەكسىز ريزا بولدى. سونىڭ وزىندە:
– اتتەڭ، ارىپتەرىن تۇگەل جازباي، تەك باسقى ارپىمەن بۇتىندەي ءبىر ءسوزدى تاڭبالاپ ۇيرەتكەنىڭىز ءسال كەلىسپەگەن ەكەن، – دەپ قالدى.
– ءبىر ۇيدە ەكى بىردەي ءمۇعالىم وتىرسىڭدار. مەكتەپتە وقىپ جۇرگەن بولاتىڭ تاعى بار. دۇرىستاپ، جۇيەلەپ ۇيرەتسەڭدەر قايدا جۇرسىڭدەر، تۇگە! – دەپ اناسى زىلدەنە سويلەدى. ەسەندە ءوزىنىڭ ايىبىن ءبىلىپ، ارى قاراي ءسوزدى وربىتكەن جوق. ەسەن وزىنە جۇمىستان كەلگەن بەتتە قىزىنا ءبىر ساعات ۋاقىت ءبولىپ ارىپتەردىڭ باسىن قۇراپ، وقۋدى ۇيرەتۋگە ءسوز بەردى.
تەك اعاسى بولات قانا قارىنداسىنىڭ مەكتەپ بارماي جاتىپ، العىرلىق تانىتقانىنا ازداپ ءىشتارلىق جاسايتىن سياقتى. ارينە، مۇنىسى جاقسى قاسيەت ەمەس. ەگەر مەكتەپتە وقىپ، بىلگەنىن قارىنداسىنا ايتىپ، ارىپتەردى ءوزى ۇيرەتىپ جۇرگەندە عوي، ءۇي ىشىندەگىلەر ونى «ساۋلەنىڭ العاشقى ءمۇعالىمى» دەپ ماقتار ەدى.
ءيا، ءسوياتىپ، ساۋلەنىڭ العاشقى ءمۇعالىمى مەكتەپتە وقىپ جۇرگەن اعاسى بولات ەمەس، ۇيدە وتىرعان قارت اجەسى بولىپ شىقتى.
