قازاق ۇلتتىق اگارلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ن.ش. سۇلەيمەنوۆ باستاعان عالىمدارى قازاقستاننىڭ وڭتۇستىك شىعىسى اۋماعىنداعى تاۋ بوكتەرىندە رەسۋرس ۇنەمدەۋ تەحنولوگياسى بويىنشا راپس ءوسىرۋدىڭ راسيونالدى جۇيەسىن ويلاپ تاپتى، – دەپ حابارلايدى «ۇلتتىق مەملەكەتتىك عىلىمي-تەحنيكالىق ساراپتاما ورتالىعى» اق-نىڭ قوعاممەن بايلانىس ءبولىمى.

عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىسى بارىسىندا ىزدەنۋشى-عالىمدار ايماقتاعى توپىراقتىڭ مينيمالدى قاباتىن وڭدەپ، راپس داقىلىن وسىرەتىن القاپتارداعى توپىراقتىڭ قۇرامىن بايىتۋ جانە توپىراق قۇنارلىلىعىن ارتتىرۋ باعىتتا جۇمىس ىستەگەن. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، زەرتتەۋ ادىستەرى تاناپتىق تاجىريبە جانە ەكسپەريمەنتالدى زەرتتەۋلەر مەن باقىلاۋ تاسىلدەرى كلاسسيكالىق تاسىلدەرگە سۇيەنىپ جۇرىگىزىلگەن.

وسىلايشا قازۇاۋ عالىمدارى قىسقا ۋاقىت ارالىعىندا ەلىمىزدىڭ وڭتسۇتىك شىعىس ايماعىنداعى تاۋ بوكتەرلەرىندە اۋىسپالى ەگىس، ياعني، قىسقا مەرزىم ارالىعىندا راپستان ءتيىمدى ءونىم الۋدىڭ تىڭ جولىن دايىندادى. زەرتتەۋ بارىسىندا راسيونالدى رەسۋرسۇنەمدەۋ تەحنولوگياسى بويىنشا ىزدەنۋشى-عالىمدار  راپس ەگەتىن القاپتارداعى توپىراق قاباتىن مينيمالدى وڭدەۋدىڭ مولشەرىن جانە راپستى سەبۋ مەرزىمىنىڭ ءدال انىقتاعانىن ايتا كەتۋىمىز كەرەك.

بۇل باعىتتا جۇمىستاردى ءمانى مەن مازمۇنى كوپشىلىككە تۇسىنىكتى بولۋى ءۇشىن قاراپايىم تىلمەن ايتساق، عالىمدار Mini-till تەحنولوگياسىنا سۇيەنىپ، توپىراقتىڭ جىرتىلاتىن كۇلگىن قاباتىنىڭ قۇنارلىلىعىن ساقتاي وتىرىپ، توپىراق تىعىزدىعىن 1،21-1،23 گ/سم3 دەڭگەيىندە ساقتاۋدى ۇسىنادى.  بۇل ءداستۇرلى تەحنولوگياعا قاراعاندا توپىراق قاباتىن مينيمالدى دەڭگەيدە وڭدەپ، توپىراق رەسۋرسىنىڭ پوتەنسيالدى، قۇنارلى قاباتىن جوعارلاتۋعا كەڭىنەن جول اشاتىنىن ىزدەنۋشىلەر عىلىمي تۇرعىدان دالەلدەدى.

سول سياقتى رەسۋرسۇنەمدەۋ تەحنولوگياسى اۋىسپالى ەگىستىڭ بيولوگيالىق فۋنكسياسى مەن فيتوسانيتارلىق جاعدايىنىڭ كۇرت وسۋىنە ىقپال ەتكەنىن ايتۋعا ءتيىسپىز. ادەتتە توپىراقتى 16-18 سم تەرەڭدىككە وڭدەگەندە رەسۋرسۇنەمدەۋ تەحنولوگياسى بويىنشا ارامشوپتەرمەن كۇرەستىڭ تيىمدىلىگى جۇگەرىدەن كەيىن 57،8%-دى، كۇزدىك بيدايدان سوڭ 57،8%-دى قۇرايتىن-دى. ال توپىراقتى 12-14 سم  تەرەڭدىككە سىدىرا جارتقاندا ارامشوپپەن كۇرەستىڭ تيىمدىلىگى جۇگەرىدەن كەيىن – 52،7%-عا،  كۇزدىك بيدايدان كەيىن 64،4%-عا جوعارلاعان.

ارامشوپتەرمەن كۇرەسۋدە داقىلداردىڭ ورنىن الماستىرۋىنىڭ تيىمدىلىگى توپىراق رەسۋرستارىن توپىراق قۇنارلىعىنىڭ جاقسى اگروفيزيكالىق فاكتورلارىن ءتيىستى دەڭگەيدە ۇستاۋىنا، اگروەكوجۇيەنىڭ سۋىنا، قورەكتىك زاتتاردى راسيونالدى پايدالانۋعا تىكەلەي اسەر ەتەتىنىن ايتا كەتۋىمىز كەرەك.

عالىمدار راپستىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن شارۋالار توپىراقتى مينيمالدى وڭدەۋ تەحنولوگياسىن ساقتاۋدى جانە ەكولوگيالىق ءقاۋىپسىز گەربيسيدتى ءيمپۋلستىڭ مولشەرى ءار گەكتارىنا 0،7 ل مولشەرىندە بولۋى كەرەكتىگىن ەسكەرەتىدى. وسى اتالعان تالاپتاردى ساقتالعاندا راپستىڭ فيتوسانيتارلىق جاعدايى جاقسارىپ، ونىڭ ونىمدىلىگى ءار گەكتارىنا 18،4-20،4 سەنتنەرگە دەيىن جوعارلايتىنىن قازۇاۋ عالىمدارى عىلىمي تۇرعىدان دالەلدەدى.