الماتى وبلىسى قالدىقتاردى كادەگە جاراتۋ سالاسىندا اۋقىمدى وزگەرىستەرگە دايىندالۋدا. جاقىندا ىلە اۋدانىندا تۇرمىستىق قاتتى قالدىقتاردى قايتا وڭدەيتىن زاماناۋي زاۋىتتىڭ قۇرىلىسى باستالادى، بۇل ءوڭىردىڭ ەكولوگيالىق جاعدايىن جاقسارتۋعا جاسالعان ماڭىزدى قادام بولماق، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
زاۋىت قوقىس الاڭدارىنىڭ قورشاعان ورتاعا تيگىزەتىن كەرى اسەرىن ايتارلىقتاي ازايتۋىمەن قاتار، ەلەكتر قۋاتىن دا وندىرەتىن بولادى. جوبا جىلىنا 350 مىڭ تونناعا دەيىن قالدىقتى وڭدەۋدى جانە 16 مەگاۆاتت ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋدى كوزدەيدى.
جوبا تۇرىكتىڭ «ينيەۆا» كومپانياسى مەن «ADC Taza Alem» جشس-مەن بىرلەسىپ جۇزەگە اسىرىلماق. زاۋىتتىڭ سۇرىپتاۋ جەلىسى ءىرى قۇرىلىس قالدىقتارى مەن قايتا وڭدەۋگە جارامدى قالدىقتاردى قوسقاندا 240 مىڭ توننا قالدىققا ەسەپتەلگەن.
بۇگىندە جوبا 60 پايىزعا دايىن. سۇرىپتاۋعا قاجەتتى قۇرال-جابدىقتار ساتىپ الىنىپ، ينفراقۇرىلىم ماسەلەلەرى، ونىڭ ىشىندە گاز جانە سۋمەن قامتۋ ماسەلەلەرى شەشىلدى.
الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى مارات سۇلتانعازييەۆ ەكى كومپانيا وكىلدەرىمەن كەزدەسۋ بارىسىندا، جوبانىڭ ءوڭىر ءۇشىن ماڭىزدىلىعىنا ەرەكشە توقتالدى:
– ءبىز سىزدەرمەن ىنتىماقتاستىقتىڭ بىرنەشە ماڭىزدى ارتىقشىلىقتارى بار دەپ ەسەپتەيمىز. بىرىنشىدەن، جوبا ءوڭىرىمىزدىڭ ەكولوگيالىق جاعدايىن جاقسارتۋعا زور ۇلەس قوسادى. ەكىنشىدەن، ءىرى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ تاجىريبەسى ايماقتاعى جاسىل ەكونوميكانى دامىتۋعا وڭ اسەر ەتەدى، – دەدى ءوڭىر باسشىسى.
جوبالىق قۋاتتىلىق ىلە اۋدانىنداعى پوليگوندا قازىرگى جانە جيناقتالعان قالدىقتاردى قايتا وڭدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. جاڭا ونىدىرىستىك نىسان جايىندا «ADC Taza Alem» ج ش س باس ديرەكتورى ەرلان دۇيسەبايەۆ ءوز ويىن بىلايشا ساباقتادى:
– ءبىز قۇرىلىس جۇمىستارىن بيىلعى جىلدىڭ اياعىندا نەمەسە كەلەسى جىلدىڭ باسىندا باستاۋعا دايىنبىز. جوبا ەكولوگيالىق جاعىنان تازا جانە بۇل تۇركيادان كەلگەن يننوۆاسيالىق كومپانيانىڭ قولداۋىمەن جۇزەگە اسىرىلادى. كۇن سايىن ءبىز شامامەن 700 توننا قالدىقتى وڭدەي الامىز، بۇل بىزدە جينالعان نەمەسە كەلەتىن قالدىق كولەمدەرىمەن كۇرەسۋگە مۇمكىندىك بەرەدى، – دەدى ەرلان دۇيسەبايەۆ.
جوبانى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قارجىلاندىرۋ ەكى كەزەڭگە بولىنەدى. يندۋستريانى دامىتۋ قورى ارقىلى قارجى ءبولىنىپ ءبىرىنشى كەزەڭى اياقتالدى. قازىرگى ۋاقىتتا ەلەكترمەن جابدىقتاۋدىڭ تەحنيكالىق شارتتارىن الۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە، ودان كەيىن جوبا كەلەسى كەزەڭگە وتەدى. زاۋىتتىڭ وندىرىستىك قۋاتى16 مۆت قۇرايدى، ال الىنعان ەلەكتر ەنەرگياسى كاسىپورىننىڭ قاجەتتىلىگىنە جۇمسالىپ، ارتىلعانى وبلىستىق ەنەرگەتيكا جۇيەسىنە جەتكىزىلەدى.
– الماتى وبلىسىندا جىل سايىن 450 مىڭ توننادان استام تۇرمىستىق قالدىق جينالادى، زاۋىتتىڭ سالىنۋى جاسىل ەكونوميكاعا ماڭىزدى قادام بولماق، – دەيدى الماتى وبلىسى ەنەرگەتيكا جانە تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق باسقارماسىنىڭ باسشىسى ايدىن بەگىمبەكوۆ. بۇل الداعى ون جىلدا ايماقتاعى تۇرمىستىق قالدىقتار ماسەلەسىن جويادى.
جوبا جىلىنا 120 مىڭ توننا ءىرى قۇرىلىس قالدىقتارىن جانە 80 مىڭ توننا قايتالاما شيكىزاتتى سۇرىپتاۋدى قامتيدى. قازىرگى ۋاقىتتا ەلەكترمەن جابدىقتاۋدىڭ تەحنيكالىق شارتتارىن الۋ ساتىسىندا، ودان كەيىن نەگىزگى نىسانداردىڭ قۇرىلىسى باستالادى.
جيىندا زاۋىتتىڭ ءتيىمدى تۇستارىنىڭ قاتارىندا ەكولوگيالىق جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق اسپەكتىلەرى دە اتاپ ءوتىلدى. كاسىپورىننىڭ قۇرىلىسى مەن جۇمىس ىستەۋى وتاندىق جانە شەتەلدىك ەلەۋلى ينۆەستيسيالاردى تارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. الماتى وبلىسى قالدىقتار ماسەلەسىن مويىنداپ، ونى شەشۋ جولدارىن بەلسەندى ىزدەستىرەتىن ءوڭىردىڭ ۇلگىسىنە اينالۋدا.
سونداي-اق، زاۋىت ىلە وڭىرىندە جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشىپ، ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتىپ، ستيحيالىق پوليگوندار مەن توپىراقتىڭ لاستانۋىن ازايتادى.
جينالعانداردىڭ ءبارى جوبانىڭ تابىستى بولۋى مەملەكەت پەن بيزنەس وكىلدەرىنىڭ تىعىز ىنتىماقتاستىعىنا بايلانىستى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى ايتقانداي، وبلىس جوبانى تابىستى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن بارلىق ينفراقۇرىلىمدىق جانە لوگيستيكالىق ماسەلەلەردى شەشىپ، ينۆەستيسيا ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋعا قاجەتتى بارلىق قولداۋدى كورسەتۋگە دايىن. «ءبىز بۇل جوبانىڭ ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋدە، بيزنەس پەن بيلىكتىڭ تابىستى ىنتىماقتاستىعىنىڭ قالىپتاسۋىن كوزدەپ وتىرمىز» دەپ اتاپ ءوتتى «ادك تازا الەم» جشس-نىڭ باس ديرەكتورى ەرلان دۇيسەبايەۆ.
قۇرىلىستى اياقتاۋ 2025 جىلدىڭ سوڭىنا جوسپارلانعان، جانە قازىرگى قارقىنمەن بۇل جوبا مەرزىمىندە اياقتالادى دەۋگە بولادى.