ءبىلىم سالاسىنا بولىنەتىن قاراجاتتىڭ ازايۋى، تالاپتىڭ تومەندەۋى مەكتەپتىڭ دە، ءمۇعالىمنىڭ دە بەدەلىنە نۇقسان كەلتىردى. سونىڭ سالدارىنان ءبىزدىڭ زامانىمىزدا پەداگوگ جەرگىلىكتى اكىمدىكتەردىڭ قولبالاسىنا اينالىپ كەتتى. سايلاۋ سياقتى ساياسي ناۋقانداردى بىلاي قويعاندا ماۋسىمدىق جۇمىستارعا، ءتىپتى كوشە سىپىرۋعا دەيىن مۇعالىمدەر جەگىلەتىندىكتەن، ولاردىڭ ەل الدىنداعى دا، وقۋشى الدىنداعى دا ابىروي-بەدەلى قۇلديلاپ كەتكەنى بەلگىلى. كۇنى كەشەگە دەيىن ءمۇعالىمنىڭ قوعامنىڭ ەڭ ءالجۋاز، قورعانسىز بولىگى بولىپ كەلگەنى بۇكىل ەلدى تولعاندىردى. حالىقتىڭ وتىنىش-تىلەگىمەن 2019 جىلى «پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭ قابىلدانىپ، بۇكىل مۇعالىمدەر قاۋىمى اراسىندا زور زەرپىلىس تۋدىردى. بۇل زاڭ الدىمەن پەداگوگتىڭ مارتەبەسىن، پەداگوگتىك ادەبىن، ونىڭ ءوز قىزمەتىن جۇزەگە اسىرۋ سيپاتتارىن، قىزمەتىن ىسكە اسىرۋ كەزىندەگى قۇقىقتارىن ايقىنداي بەرۋىمەن قۇندى. سونداي-اق زاڭدا پەداگوگتىڭ ماتەريالدىق قامتاماسىز ەتىلۋ قۇقىعى، ىنتالاندىرۋ قۇقىعى قاراستىرىلادى. ولارعا بەرىلەتىن الەۋمەتتىك كەپىلدىكتەر: تۇرعىن ءۇي الۋ، ءۇي سالۋ ءۇشىن جەر ۋچاسكەلەرىن الۋ، ەڭبەكاقىلارىن كوتەرۋ ماسەلەلەرى، كاسىپتىك دايارلىعى، بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ماسەلەلەرى دە زاڭداستىرىلعان.
زاڭعا سايكەس، بۇدان بىلاي ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە جانە وڭىرلەردەگى ءبىلىم باسقارمالارىنا پەداگوگتەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى زاڭنامادا كوزدەلمەگەن ەسەپ تۇرلەرىن تاپسىرۋدى نە وزگە اقپاراتتى جيناۋدى تالاپ ەتۋگە رۇقسات ەتىلمەيدى. مەكتەپتە زاڭدا كورسەتىلمەگەن تەكسەرۋلەردى جۇرگىزۋگە توسقاۋىل قويىلادى. ءبىلىم ورداسىنىڭ باسشىسى پەداگوگكە قانداي دا ءبىر تاۋارلار مەن قىزمەتتەردى ساتىپ الۋ جونىندە تاپسىرما بەرە المايدى.
مۇعالىمدەر ۇزاقتىعى 56 كۇنگە دەيىن سوزىلاتىن، اقىسى تولەنەتىن جىل سايىنعى ەڭبەك دەمالىسىنا شىعاتىن بولدى. بۇعان دەيىن ولار 42 كۇن دەمالاتىن. بۇلايشا بىردە-بىر كاسىپ يەسى تىنىقپايتىنى ءمالىم.
پەداگوگ بالالارىنا تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا مەملەكەتتىك تەگىن بالاباقشادا ءبىرىنشى كەزەكتە ورىن بەرىلەدى. ۇستازدارعا جىل سايىن ەمدەلىپ، ساۋىعۋعا 1 ايلىقاقى مولشەرىندە جاردەماقى ۇسىنىلادى.
تۇتاستاي العاندا، ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيستىرىنىڭ مالىمەتىنشە، زاڭدا كوزدەلگەن شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن 2024 جىلعا دەيىن 5،3 تريلليون تەڭگە شىعىندالادى. بيۋدجەت قارجىسى ۇستازدىڭ جالاقىسىن ەكى ەسە ارتتىرۋعا، ولارعا قوسىمشا اقىلار، ۇستەماقىلار مەن سىياقىلار تولەۋگە، الەۋمەتتىك كەپىلدەمەلەردى قارجىلاندىرۋعا باعىتتالادى.
ايتكەنمەن، شاعىن عانا زاڭداعى نورمالار ءمۇعالىمنىڭ ونداعان جىلدار بويى تاپتالعان ابىروي-بەدەلىن جاقىن ارادا اسقاقتاتا قويارىنا سەنۋ قيىن.
پەداگوگ مارتەبەسى زاڭمەن عانا كوتەرىلمەيدى. ونىڭ كوزگە كورىنە بەرمەيتىن نازىك تۇستارى كوپ. مىسالى، بىزدە ۇستازدار جانە پەداگوگ ماماندىعىنىڭ ارتىقشىلىعى تۋرالى شىنايى، قىزىقتى كوركەم شىعارمالار مەن فيلمدەر وتە از. ولاردىڭ ادامگەرشىلىك، ىسكەرلىك، ىزگىلىك قاسيەتتەرىن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا، ونىڭ ىشندە تەلەارنالاردا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە، گازەت-جۋرنالداردا كەڭىنەن جاريالاپ وتىرۋ قاجەت. پەداگوگ ماماندىعىن ناسيحاتتاۋ بويىنشا جۇيەلى جۇمىس جۇرگىزۋ قاجەت. مۇعالىمدەرگە ارنالعان، كەزىندە جابىلىپ قالعان اقپارات قۇرالدارىن، گازەت-جۋرنالداردى قايتا اشۋ كەرەك. ول ءۇشىن بۇگىننەن باستاپ قانداي جۇمىستار، سونىڭ ىشىندە قانداي زاڭنامالىق تەتىكتەر قاجەت ەكەنىن ويلاستىرعان ءجون. سونىمەن قاتار مۇعالىمدەردى جەرگىلىكتى ءماسليحاتتارعا، پارلامەنت دەپۋتاتتارىنا جانە باسقا دا ابىرويلى قوعامدىق جانە مەملەكەتتىك ۇيىمدارعا سايلاۋ جانە تاعايىنداۋ، جوعارى اتاقتار مەن ۇكىمەتتىك ماراپاتتارعا كوپتەپ ۇسىنۋ ارتىق بولماس ەدى. وزات پەداگوگتاردىڭ ىس-تاجىريبەسىن ناسيحاتتاۋ، تاراتۋ، ولارعا مەملەكەت پەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك تاراپىنان كوتەرمەلەۋ اسا قاجەت.
ش.قۇتتىبايەۆ، اباي اتىنداعى قازۇپۋ فيلولوگيا جانە كوپتىلدى ءبىلىم بەرۋ ينستيتۋتىنىڭ اعا وقىتۋشىسى.
