جۇزدەسۋگە سەنات دەپۋتاتتارى، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرى مەن مال شارۋاشىلىعى بويىنشا ءونىم وندىرۋشىلەر قاتىستى.
الدىمەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ايداربەك ساپاروۆ قازاقستانداعى مال شارۋاشىلىعىنىڭ قازىرگى كۇي-جايىمەن تانىستىردى.
ءمينيستردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ەت ءوندىرىسى ەلىمىزدەگى نەگىزگى سالالاردىڭ ءبىرى ەكەنىن ايتا كەلىپ، وتكەن جىلى 1،1 ملن توننا ەت وندىرىلگەنىن جەتكىزدى.
"وتاندىق ەت ونىمدەرىنىڭ ەكسپورتى ايتارلىقتاي ەمەس. 2019 جىلى 372 توننا شۇجىق جانە 769 توننا كونسەرۆى ونىمدەرى ەكسپورتتالدى. سونىمەن قاتار، قازاقستاننان 156 063 ءىرى قارا جانە 263 737 ۇساق مال سىرتقا جونەلتىلدى"، - دەيدى ا. ساپاروۆ.
2019 جىلدىڭ قازان ايىندا ەلىمىزدەن ءىرى قارا مەن ساۋلىقتاردى سىرتقا شىعارۋعا تىيىم سالىنعانىنا قاراماستان 26 781 ءىرى قارا جانە 22 272 باس ۇساق مال اكەتىلگەن.
سەنات ءتوراعاسى داريعا نازاربايەۆا مال شىعارۋعا تىيىم سالۋ جانە ونىڭ زارداپتارى ماسەلەسىن كوتەردى.
"بىزگە تەك كولەممەن عانا ەمەس، ساپامەن دە، باعاسىمەن دە الۋىمىز كەرەك. ەت ءدامدى، ساپالى جانە باعاسى قولجەتىمدى بولۋى ءتيىس. بۇگىن ءبىزدىڭ قولىمىزدا نە بار؟ ەت باعاسى وتە تەز وسەدى. بىزدە ەت بار، ءبىراق ءبىزدىڭ نارىقتا نەگە قىمبات؟ ونىڭ ۇستىنە، ءبىزدىڭ ەلىمىز بەن حالقىمىز ەتتى باعدارعا الادى. ماڭىزدىلىعى جاعىنان ناننان كەيىن ەكىنشى ءونىم – ەت"، - دەدى د.نازاربايەۆا.
باتىس قازاقستان وبلىسىنداعى "كۋبلەي" سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى تالعات بەرەكەشيەۆ قايتا وڭدەۋ ونەركاسىپ ورىندارىنىڭ باستى ماسەلەلەرىنە توقتالدى. ونىڭ پىكىرىنشە، ءبىزدىڭ قايتا وڭدەۋ كاسىپورىندارىنىڭ ماسەلەسى – قۋاتتاردىڭ تولىق ىسكە قوسىلماي تۇرعانى.
"ەت كومبيناتتارى 40-45% قۋاتىندا جۇمىس ىستەپ تۇر. اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ بۇگىنگى كۇنى قولدانىستاعى ءونىمدى مال شارۋاشىلىعى جونىندەگى باعدارلاماسى باستى سەبەپ بولۋدا. وعان سايكەس، بارلىق سۋبسيديالار وندىرىستىك كاسىپورىنداردا شيكىزاتتى قايتا وڭدەۋگە ەمەس، بورداقىلاۋ الاڭدارى ارقىلى جىبەرىلەدى. سوندىقتان فەرمەرلەر مالدى ەت كومبيناتىنا ەمەس، بورداقىلاۋ الاڭىنا تاپسىرسا عانا مالعا سۋبسيديا الادى. ياعني، ولار بىزگە ەت بەرۋگە قۇشتار ەمەس. ال بورداقىلاۋشىلارعا ەكسپورت ءتيىمدى، سوندىقتان سۋبسيديامەن الىنعان مال ساتىپ الۋشىلارعا كەتەدى"، - دەپ اتاپ ءوتتى ت.بەرەكەشيەۆ.
سەنات ءتوراعاسى جاۋاپ رەتىندە ايتقان سوزىندە ەگەر ءار زاۋىت ەڭ بولماعاندا 90% قۋاتىندا جۇمىس ىستەگەن بولسا، وندا ءونىم كولەمى مۇلدەم باسقا ءارى نارىقتاعى بولشەك باعا دا باسقا بولادى، بۇل رەتتە دەلدالدار ازايادى.
"ءقازىر ءبىز حالىق تاماعىنىڭ توق بولۋىن، نەگىزگى ازىق-تۇلىكتىڭ قولجەتىمدى بولۋىن ويلاستىرۋىمىز كەرەك. بۇل ءبىزدىڭ باستى مىندەتىمىز. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ الدىندا سالا رەتىندە باسىمدىقتار بار. قازاقستاندىقتار تۋرالى ۇمىتپايىق. ولاردىڭ داستارقانىندا قولجەتىمدى ءدامدى ەت بولۋى كەرەك. الدىمەن ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن ويلاۋ كەرەك. ءوز ەلىمىزدىڭ توقشىلىقتا بولۋى ماڭىزدى"، - دەدى د.نازاربايەۆا.
سەنات باسشىسى ەت سالاسىنىڭ قازىرگى جاعدايى تۋرالى ايتا كەلىپ، ونىڭ جەڭىل ونەركاسىپپەن بايلانىسىن اتاپ ءوتتى.
"مالدى سويۋ - بۇل دا ماڭىزدى ماسەلە. سەبەبى تەرىنىڭ ساپاسى بىزدە جەڭىل ونەركاسىپتىڭ دامۋىنا اسەر ەتەدى. بۇل ماسەلەگە بارلىق جاعىنان كەشەندى تۇردە قاراۋ كەرەك"، - دەدى ول.
داريعا نازاربايەۆا كەزدەسۋدى قورىتىندىلاي كەلىپ، پارلامەنتتىك تىڭداۋدان كەيىن دە جۇمىس جالعاساتىنىن اتاپ ءوتتى.
"2020 جىلدىڭ سوڭىنا - 2021 جىلدىڭ باسىنا قاراي اگروونەركاسىپتى دامىتۋدىڭ جول كارتاسى دايىن بولادى. زەردەلى زاڭدار مەن ەرەجەلەر قابىلدانۋى كەرەك. سىزدەرمەن مۇددەمىز ورتاق – اۋىل شارۋاشىلىعىمىزدى كوتەرۋ، وتاندىق ءوندىرىستىڭ ءدامدى ءارى ارزان ونىمدەرى داستارقاندا مول بولۋى ءۇشىن باي ەل بولۋ كەرەك. ونى قاراپايىم زاتتاردىڭ ەكونوميكاسى دەيمىز"، - دەدى د.نازاربايەۆا.
