مەملەكەتتىك كەڭەسشى ەرلان قارين قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىنە قاتىستى قوعامدا تۋىنداعان پىكىرتالاسقا وراي ءوز ويىن ءبىلدىردى. ونىڭ سوزىنشە، ءتىل ساياساتىنا قاتىستى نەگىزسىز ايىپتاۋلار مەن داۋرىقپا سوزدەر ەل ىشىندەگى تۇراقتىلىققا كەرى اسەر ەتۋى مۇمكىن، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
“كەشەدەن بەرى الەۋمەتتىك جەلىلەردە مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىنە قاتىستى ءارتۇرلى پىكىر ايتىلىپ، قىزۋ تالقىنىڭ تاقىرىبىنا اينالعانىن كورىپ وتىرمىز. وي بولىسكەن، كوزقاراستى اشىق بىلدىرگەن دۇرىس. ءبىراق "بيلىك قازاق تىلىنە قيانات جاسادى" دەۋ – بوس اڭگىمە، داۋرىقپا ءسوز. اتتانعا سالىپ، ايعايعا باسىپ، جوق جەردەن شۋ شىعاراتىنداي ەشتەڭە بولعان جوق”، – دەدى ەرلان قارين.
ول مەملەكەتتىڭ ءتىل ساياساتى وزگەرمەگەنىن، قازاق ءتىلىن ەتنوسارالىق قاتىناس تىلىنە اينالدىرۋ باعىتىندا جۇمىس تۇراقتى جالعاسىپ جاتقانىن ايتتى. اسسامبلەيا سەسسياسىندا مەملەكەت باسشىسى دا بۇل ۇستانىمدى ناقتى ايتقانىن ەسكە سالدى.
“جالپى، قازاق ءتىلىنىڭ بولاشاعىنا قاتىستى پەسسيميستىك ويدان ارىلاتىن ۋاقىت جەتتى. مەن مۇنى بۇرىن دا ايتقانمىن، تاعى دا قايتالاعىم كەلەدى. كەرىسىنشە، قازاق ءتىلىنىڭ قوعامداعى ءرولى جىل وتكەن سايىن ارتىپ كەلەدى. ەڭ باستىسى، قازاق ءتىلى – جاستاردىڭ تىلىنە اينالدى. جاس عالىمدار، ونەرپازدار، كاسىپكەرلەر انا ءتىلىمىزدى كەڭىنەن قولدانىپ، ءوز باعىتتارىندا بارىنشا دامىتىپ جاتىر. دەمەك “قازاق ءتىلىنىڭ بولاشاعى جوق” دەپ ايتۋ ەشقانداي قيسىنعا كەلمەيدى”، — دەدى ول.
مەملەكەتتىك كەڭەسشى ءتىل مارتەبەسىن كوتەرۋ پوپۋليزممەن ەمەس، ناقتى جوسپار مەن جۇيەلى جۇمىستىڭ ارقاسىندا جۇزەگە اساتىنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ پىكىرىنشە، “ءتىل جاناشىرى” اتانىپ، ارانداتۋشىلىق ارەكەتكە بارۋ – زيان.
“ءبىراق بۇل جەردە ءبىر نارسەنى ءتۇسىنۋىمىز كەرەك: مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسى “ۇر دا جىق”ادىسپەن وسپەيدى. قازاق ءتىلىن قالقان ەتىپ پوپۋليستىك ارەكەتپەن اينالىسۋعا بولمايدى. ناعىز تىلگە جاناشىر ادام بۇلاي جاسامايدى. جانە قازىرگىدەي الماعايىپ زاماندا مۇنداي ارەكەتتەر ەلدەگى جاعدايعا زيانىن تيگىزۋى مۇمكىن. مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن ارتتىرۋ ناقتى جوسپارمەن، جۇيەلى جۇمىسپەن اتقارىلادى. سوندىقتان تۋعان ءتىلىمىزدىڭ تامىرىن تەرەڭدەتۋ ءىسىن الداعى ۋاقىتتا دا اقىل-پاراساتپەن اتقارۋعا ءتيىسپىز”، – دەدى قارين.
سونىمەن قاتار ول ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى نىعايتۋعا باعىتتالعان يگى باستامالاردى اتاپ ءوتتى.
“بۇگىندە ەلىمىزدە تەك قازاق تىلىنە قاتىستى عانا ەمەس، جالپى ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى، ۇلتتىق بولمىسىمىزدى دارىپتەيتىن اۋقىمدى باستامالار قولعا الىنىپ، جۇزەگە اسىرىلۋدا. ۇلتتىق مەرەكەمىز ناۋرىز جاڭاشا سيپات الىپ، وزگەشە اتالىپ جاتىر. “ۇلتتىق كيىم كۇنىن” قوعام وتە جىلى قابىلدادى. بيىل العاش رەت وتكەن “ۇلتتىق كىتاپ كۇنى” دە حالقىمىزعا پايدالى باستامانىڭ ءبىرى بولماق. وسىلاي ءبارى بىرتە-بىرتە رەتكە كەلەدى”، — دەپ قوستى ول.