ۇلاعاتتى ۇستاز گۇلجازيرا ناربەكوۆا تۋرالى ۇزىك سىر
ماتەماتيكا – جەر بەتىندە ەكىنىڭ ءبىرى مەڭگەرىپ، قولتىعىنان ۇستاپ، باۋىرىنا تارتىپ الا قويار وڭاي قۇبىلىس ەمەس. جالىنان وڭايلىقپەن ۇستاتا قويماس كۇردەلى عىلىم، تۇڭعيىق سالا.
ورتادا جۇرگەن ءجۇز ەمەس، مىڭ ادامنىڭ ءبىرلى-جارىمىنىڭ عانا ورەسى جەتىپ، ساناسى يلىكتىرە الار ماتەماتيكا بىرەۋلەر ءۇشىن ءالى دە شەشۋىنە، تۇبىنە، تۇبىرىنە جەتە الماي جۇرگەن قيىن دا كۇردەلى الەم، ال بىرەۋلەر ءۇشىن مۇلدەم قول جەتپەس ارمان.
وسىنداي قيىن سالانى مەڭگەرگەن قازاقستانداعى، ونىڭ ىشىندە وڭتۇستىكتەگى ەڭ تاڭداۋلى ماتەماتيكتەردىڭ ءبىرى – كەنتاۋ قالاسىنداعى «دارىن» مەكتەپ-ينتەرناتىندا ءدارىس بەرەدى.
ءبىز بۇگىنگى تاقىرىپتا وسى قيىندىعى مەن قىزىعى مول ءپاننىڭ قىر-سىرىن تولىق مەڭگەرگەن ۇلاعاتتى ۇستاز، كەنتاۋ قالالىق «دارىن» مەكتەپ-ينتەرناتى ماتەماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى گۇلجازيرا مىرزان قىزى ناربەكوۆا تۋرالى ءسوز قوزعاعاندى ءجون سانادىق.
ايتا كەتەيىك، كەنتاۋ قالاسىنداعى «دارىن» مەكتەپ-ينتەرناتى اشىلعالى بەرى ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ ناتيجەسى بويىنشا رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە جوعارى بالل جينايتىن ۇزدىك مەكتەپتەردىڭ قاتارىنان تۇسپەي كەلەدى. ءتىپتى، ءقايبىر جىلدارى ۇبت قورىتىندىسى بويىنشا، قازاقستانداعى ەڭ ۇزدىك مەكتەپتەردىڭ العاشقى ۇشتىگىنە ەندى. اسىرەسە، اۋىل بالالارىنىڭ ىشىنەن دارىندى بالالاردى جيناپ، ءبىلىم بەرەتىن بۇل مەكتەپتىڭ وقۋشىلارى تالاي حالىقارالىق وليمپيادالارعا قاتىسىپ، جۇلدەلى ورىنداردى يەلەنىپ كەلەدى. اينالىپ كەلگەندە مۇنىڭ بارلىعى سول ءبىلىم ۇياسىنداعى مۇعالىمدەردىڭ جەمىسى ەكەنى ءسوزسىز. سەبەبى، ەگەر وقۋشى دارىندى بولسا، وندا مۇعالىمگە ەكى ەسە قابىلەتتىلىك قاجەت. بۇل تۇستا جاي مەكتەپتىڭ مۇعالىمدەرىنە قاراعاندا، «دارىن» مەكتەپ-ينتەرناتىنىڭ ۇستازدارى ەكى ەسە ەڭبەكتەنەتىنىن ايتا كەتكەنىمىز ءجون. ال گۇلجازيرا مىرزان قىزى – وسى مەكتەپ جەتىستىكتەرىنىڭ ەڭ باسىندا تۇرعان، ەسەلى ەڭبەكتەرىمەن ەرەكشەلەنەتىن ۇستازداردىڭ ءبىرى ءارى بىرەگەيى دەسەك، ارتىق ايتقاندىق ەمەس.
شىنى كەرەك، قىزىلوردا، الماتى، جامبىل وبلىستارىنىڭ حالقى، وڭتۇستىكتەگى سوزاق، وتىرار، بايدىبەك اۋداندارى، ءتىپتى تۇركىستان قالاسى تۇرعىندارىنىڭ كوپشىلىگى بالالارىن وسى مەكتەپكە وقىتقىسى كەلەدى. ويتكەنى، بۇل ءبىلىم وشاعى ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ قورىتىندىسىنا سايكەس وقو بويىنشا ەڭ جوعارى كورسەتكىش كورسەتىپ وتىرعان مەكتەپتەردىڭ قاتارىندا بولسا، رەسپۋبليكا بويىنشا «قازاقستانداعى ەڭ ۇزدىك 10 مەكتەپ» قاتارىنان كورىنىپ كەلەدى. ونىڭ ۇستىنە، مۇندا جاۋاپكەرشىلىگى مول، ءوز ماماندىعىن تەرەڭ مەڭگەرگەن ءارى ساباعىنا ۇلكەن دايىندىقپەن كەلەتىن، ءاربىر ساباعى تارتىمدى دا قىزىقتى، وزىق ۇلگىدەگى ادىستەمەلەردى ءتيىمدى قولدانا بىلەتىن ىزدەنىمپاز، جاقسىلىققا جانى قۇمار بىلىكتى ۇستاز – گۇلجازيرا مىرزان قىزى ءدارىس بەرەدى. الگىندە ايتقانداي، كوپ اتا-انالار بالالارىن وسى مەكتەپكە بەرگىسى كەلسە، ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى ناقتى ماتەماتيكادان بالالارىنا گۇلجازيرا ناربەكوۆا ءدارىس بەرگەنىن قالايدى. سەبەبى، ونىڭ دارىندى بالالارمەن جۇمىس جۇرگىزۋدە تاجىريبەسى وراسان زور. ونىڭ وقۋشىلارى مەكتەپىشىلىك، قالالىق، وبلىستىق، رەسپۋبليكالىق وليمپيادالاردا ۇنەمى جۇلدەلى ورىندارعا يە بولىپ كەلەدى. ايتپەسە، ماتەماتيكا – قيىن ساباق، اسىرەسە، كوپ ويلاۋدى، لوگيكانى قاجەت ەتەدى.
ءبىر ەرەكشەلىگى، وسى قيىن ءدارىستى گۇلجازيرا مىرزان قىزى ءتۇرلى ويىندار ارقىلى وتكىزەدى، وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن ارتتىرىپ، جەڭىل جولدارمەن تۇسىندىرۋگە تىرىسادى.
مىنە، كوردىڭىز بە، «ءمۇعالىم قانداي بولسا، مەكتەپ تە سونداي» دەمەكشى، ەگەر ءمۇعالىم ءبىلىمدى بولسا، سول مەكتەپتەن تۇلەگەن بالالار دا ءبىلىمدى، پاراساتتى بولىپ شىعادى. سوسىن مۇنداي مەكتەپكە، مۇنداي مۇعالىمگە اتا-انالار قالاي تالاسپاسىن؟!
نەگىزى، بۇكىل سانالى عۇمىرىن ۇستازدىققا، ۇرپاق تاربيەسىنە ارناپ كەلە جاتقان گۇلجازيرا مىرزان قىزىنىڭ اتقارعان ىستەرى ۇشان-تەڭىز. ول قىزمەت جاساعان مەكتەپتىڭ جۇلدىزى ءاردايىم جارقىراپ جانىپ، شاكىرتتەرى بيىك بەلەستەردى باعىندىرىپ جۇرەدى. ءوزى سونداي پاراساتتى، ءادىل، جان-جاقتى ءبىلىمدى، الىستان ويلايتىن العىر دا ارداقتى جان. ونىمەن قوسا، «ۇلى ادام ۇلىق بولمايدى، ماۋەلى اعاش بيىك بولمايدى» دەمەكشى، ۇلكەنمەن دە، كىشىمەن دە ءتىل تابىسا بىلەتىن وتە قاراپايىم، كىشىپەيىلدىگى تاعى بار. گۇلجازيرا مىرزان قىزى قازاق بالاسىنىڭ ءبىلىمدى بولىپ، ماتەماتيكا ءپانىن جەتىك مەڭگەرىپ، ەل بولاشاعىنىڭ جارقىن بولۋىنا ۇلەس قوسار تۇلعا بولۋىن ۇنەمى جان-تانىمەن قالاپ جۇرەدى. ەل بولاشاعىنىڭ جارقىن بولۋى ءۇشىن ەڭ باستىسى ءبىلىم كەرەك ەكەندىگىن جان-دۇنيەسىمەن سەزىنگەن ول ۇستازدىق جولدى، مۇعالىمدىك ماماندىقتى قاسيەتتى ماماندىق دەپ سانايدى. سوندىقتان بولار، ءاربىر شاكىرتىنىڭ جانىنا ءۇڭىلىپ، كوكىرەگىندە جىلت ەتكەن ءبىر قاسيەتتى بايقاسا ونىڭ شىراعىن جاعىپ، جالىنىن لاۋلاتۋعا تىرىسادى. ۇزدىكسىز كەمەلدىككە ۇمتىلىپ، كۇن دەمەي، ءتۇن دەمەي، بويىنداعى جالىنىن، ارمان-تىلەگىنىڭ ءبارىن ءبىلىم جولىنا ارناعان جاننىڭ ەڭبەگى ماڭگىلىك وشپەيتىنى اقيقات.
ءبىر قۋانارلىعى، عۇمىر بويى ءبىلىم سالاسىنىڭ ساردارى بولىپ كەلە جاتقان گۇلەكەڭ ءاربىر بالاعا ەرەكشە ىقىلاسپەن قارايدى. ساباقتان تىس ۋاقىتتا ۇلگەرىمى ناشار وقۋشىلارعا قوسىمشا ساباقتار وتكىزىپ تۇرادى. ونىڭ مەيىرىمگە تولى جۇرەگى شاكىرت بويىنداعى تالاي اعاتتىقتى كەشىرەدى. ونىڭ بويىنداعى ءبىلىم مەن اقىل-ويىنىڭ قۋاتى تالاي تەنتەكتى جۋاسىتىپ، نەبىر ەركەنى ساباسىنا تۇسىرەدى، تارتىپكە باۋلىپ، ەسەيتىپ، ەرجەتكىزەدى. سوندىقتان وعان ءاربىر شاكىرتى ۇلگى-ونەگە رەتىندە قاراپ، «سۇيىكتى ءمۇعالىمىم، ۇستازىم» دەپ سىيلايدى، قۇرمەتتەيدى.
قازاقتىڭ ءبىرتۋار ۇلى، باتىر بابامىز باۋىرجان مومىش ۇلى مۇعالىمدەر جايىندا: «ۇستازدىق – ۇلى قۇرمەت! سەبەبى، ۇرپاقتاردى ۇستاز تاربيەلەيدى. بولاشاقتىڭ باسشىسىن دا، داناسىن دا، عالىمىن دا، ەڭبەكقور ەگىنشىسىن دە، كەنشىسىن دە ۇستاز وسىرەدى... ومىرگە ۇرپاق اكەلگەن انالاردى قالاي ارداقتاساق، سول ۇرپاقتى تاربيەلەيتىن ۇستازداردى دا ءدال سولاي قۇرمەتتەۋىمىز كەرەك»، – دەگەن ەكەن. شىنىندا دا، بار سانالى عۇمىرىن، جاستىق جولى مەن كۇش قايراتىن، تەرەڭ دە تەلەگەي بىلىمدەرىن شاكىرتتەرىنە ارناعان ۇستازدار قاۋىمىنا بەرىلگەن بۇدان ارتىق باعا بولماس. وسى ورايدا ءوز ىسىنە بەرىلگەن، جاڭالىقتى جاتسىنباي قابىلدايتىن، شاكىرتتەرىنىڭ جانىنا نۇر قۇيىپ، ومىرگە ءوزى دە باقىتتى بولىپ، وزگەلەردى دە باقىتقا جەتكىزسەم دەپ جۇرەتىن اياۋلى ۇستاز گۇلجازيرا مىرزانقىزىنا شىعارماشىلىق شابىت پەن تولاعاي تابىستار تىلەيمىز.
ءبىر قۋانىشتىسى، شىنايى باقىتىن ەڭبەكتەن تاۋىپ، ءبىلىم بەرۋ ىسىنە كۇللى عۇمىرىن ارناعان گۇلەكەڭە ۇجىمداعى ارىپتەستەرى دە، وقۋشىلارى دا ەرەكشە قۇرمەتپەن، ىزگى ىلتيپاتپەن قارايدى. ەل-جۇرتىنىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنگەن گۇلجازيرا ناربەكوۆا اپايىمىزعا شىققان بيىگىڭىزدەن ەشقاشان تومەندەمەڭىز دەگىمىز كەلەدى. ونىڭ جەتكەن جەتىستىگى، شىققان اسۋىنان گورى قوعامعا بەرەرى مول. بۇعان ءشۇباسىز سەنەمىز...
سەرىك جۇمابايەۆ
https://dalanews.kz/31712
