2005 جىلى قايتا قولعا الىنىپ، تەحنولوگياسى تولىق جاڭارۋدان ءوتتى. سودان بەرگى ۋاقىتتا جاركەنت كراحمال-سىرنە زاۋىتىنىڭ جۇمىسى بىردە-بىر كۇن دامىلداعان جوق.
ءقازىر كۇنىنە 300 توننا جۇگەرى وڭدەيدى. وسى سالاداعى قازاقستان عانا ەمەس، ورتا ازياداعى ەڭ ءىرى ءوندىرىس ورىندارىنىڭ بىرىنە اينالدى.
جۇگەرى زاۋىتىنىڭ جاركەنتتە ورنالاسۋى دا بەكەر ەمەس. جۇگەرىنىڭ وتانى بۇل جەر. كەزىندە پانفيلوۆ، ۇيعىر، ەڭبەكشى قازاق اۋداندارىنىڭ جەر ەمگەن شارۋالارى جۇگەرى ءوسىرۋدى نەگىزگى كاسىپكە اينالدىرىپ، ودان تاۋ-تاۋ ءتۇسىم الىپ، ءناپاقالارىن ايىرىپ وتىرعان.
زاۋىتتا جۇمىس ىستەيتىن 340 جۇمىسشىنىڭ بارلىعى جەرگىلىكتى تۇرعىندار. جۇگەرىنىڭ قىر-سىرىن جەتە بىلەتىن، ودان ءونىم الۋعا ابدەن ماشىقتانعان.
جاركەنت كراحمال-سىرنە زاۋىتى – سىرنە وندىرۋمەن اينالىساتىن ەلىمىزدەگى جالعىز كاسىپورىن. سونىسىمەن دە قۇندى.
كراحمال سىرنەسىن قانداي ماقساتتا قولدانادى؟
جۇگەرىدەن الىناتىن كراحمال – تاعام ءوندىرىسى، كونديتەرلىك ونىمدەر، جەڭىل ونەركاسىپ، توقىما، قاعاز پوليگرافياسى، تەمەكى، سىرا قايناتۋ جانە شىرىن جاساۋ ونەركاسىبىندە، سونداي-اق قۇرىلىس ماتەريالدارى وندىرىسىندە جوعارى سۇرانىسقا يە.
زاۋىت تۇرلەندىرىلگەن كراحمالدىڭ 18 ءتۇرىن، مالتوزا جانە گليۋكوزا بالشىرىندارىن، گليۋتەن، جۇگەرى مايىن، ۇرىق، كەبەك، تۇيىرلەنگەن قۇراما جەم شىعارادى.
ال سىرنە وسى كراحمالدان الىناتىن قويۋ ءشاربات ءتارىزدى ءتاتتى ءونىم. زاۋىت بۇدان بولەك كراحمال- گليۋكوزالىق قانت پەن تاعامدىق گليۋكوزانى شىعارادى. گليۋكوزا الىناتىن شيكىزات تاعى سول – كراحمال.
كريستالدىق گليۋكوزا تازا دا ءتاتتى، ءارى تەز سىڭەتىن جوعارى ساپالى تاماق ءونىمى. كونديتەرلىك نان-توقاش ونىمدەرىن، جەمىس كونسەرۆىلەرىن، قويۋلاتىلعان ءسۇت، بالمۇزداق، ليكەر-اراق ونىمدەرىن جانە كۋليناريالىق وزگە دە ونىمدەردى شىعارۋ ءۇشىن وسى گليۋكوزا پايدالانىلادى.
جاركەنت كراحمال-سىرنە زاۋىتىنىڭ قۇندىلىعى دا وسىندا.
بىلتىرعى جىلدان باستاپ كاسىپورىن ءونىمنىڭ جاڭا ءتۇرى گليۋكوزا-فرۋكتوزا بالشىرىنىن شىعارۋدا. وسى ماقساتتا زاۋىت باسشىلىعى «يگ-42» دەپ اتالاتىن تەحنولوگيانى ساتىپ العان، بۇل تەحنولوگيانىڭ ەرەكشەلىگى سوندا قۇرامىندا جاساندى نەمەسە سينتەتيكالىق زاتتار، سونداي-اق تاماق قوسپالارى بولمايتىن شيكىزات وندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
سالا ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي ءونىم ءدال ءقازىر ورتا ازيادا جوق. بۇل ءونىم كارامەل، يريس جانە باسقا ءتاتتى قوسپالاردى ءوندىرۋ كەزىندە قولدانىلادى ەكەن.
ايتۋ كەتەك كەرەك، زاۋىت گليۋكوزا بالشىرىنىن ءوندىرۋ كەزىندە گەنەتيكالىق تۇرلەندىرىلگەن شيكىزاتتى قولدانبايدى، بۇدان تىس جۇگەرىنى قالدىقسىز قايتا وڭدەۋ سيكلىن جولعا قويعان.
ءازىر زاۋىت جىلىنا 60 مىڭ توننا جۇگەرى ءدانىن وندىرەدى. كەلەكشەكتە بۇل كورسەتكىشتى 300 مىڭ تونناعا دەيىن ۇلعايتۋدى جوسپارلاپ وتىرعان جايى بار.
زاۋىتتىڭ نەگىزگى تۇتىنۋشىلارى كىمدەر؟
جاركەنت كراحمال-سىرنە زاۋىتىندا وندىرىلەتىن ءونىمنىڭ 60 پايىزىن قازاقستاندىق كاسىپورىندار تۇتىنىپ وتىر.
بۇلاردىڭ اراسىندا –
«راحات» كونديتەر زاۋىتى، «Alinex» ج ش س، «اقساي-نان»، «ماسلودەل»، «حاملە»، «Carlsberg Kazakhstan»، «RG Brands» سياقتى تانىمال كومپانيالار بار.
«كاسىپورىن ءونىمىنىڭ 40 پايىزى رەسەي، جۇڭگو، قىرعىزستان، وزبەكستان جانە تاجىكستانعا تاسىمالدانادى»، – دەيدى زاۋىت باسشىسى سۇلتانمۇرات ءسىراپىلوۆ.
ەكسپورتتى 2 ەسە ۇلعايتىپتى
قازىرگى كۇنى زاۋىت
«KazakhExport» ەسك» اق قولداۋىمەن وزبەكستانعا جۇگەرى كراحمالى مەن سىرنەسىنىڭ ەكسپورتى كولەمىن 2 ەسە ۇلعايتتى.
جىل سوڭىنا دەيىن «جاركەنت كراحمال-سىرنە زاۋىتى» ج ش س وزبەكستانعا 5،4 مىڭ توننا سىرنە جانە 3،6 مىڭ توننا جۇگەرى كراحمالىن ەكسپورتتاۋدى جوسپارلاپ وتىر.
ۇلتتىق كومپانيا وزبەكستاندىق ساتىپ الۋشىعا قازاقستاندىق زاۋىت ونىمدەرىن ساتىپ الۋ ءۇشىن ساۋدانى قارجىلاندىرۋ جولىمەن قولداۋ كورسەتەدى.
مۇنداي قارجىلاندىرۋسىز جەتكىزۋ كولەمى الدەقايدا از بولار ەدى. ويتكەنى ساتىپ الۋشىدا تاۋاردىڭ بۇكىل كولەمىن تالاپ بويىنشا الدىن الا تولەۋ شارتتارىمەن ساتىپ الۋعا قاجەتتى ۇلكەن قاراجات اينالىمى بولا بەرمەيدى.
بۇل رەتتە، ادەتتە، ءاربىر ءوندىرۋشى ەكى سەبەپ بويىنشا الدىن الا تولەمسىز ۇلكەن سوماعا ءونىم جەتكىزە المايدى.
بىرىنشىدەن، اپارعان تاۋارى ءۇشىن تولەمدى ۋاقتىلى الا الماۋ تاۋەكەلى بار. ەكىنشىدەن، تولەمدى كەيىنگە قالدىرۋ جولىمەن تاۋار نەعۇرلىم كوپ تيەپ-جونەلتىلسە، بوس اينالىم قاراجاتتارى سونشالىقتى از قالادى.
بۇل كاپيتالدىڭ اينالىمدىلىعىن باياۋلاتادى، باسقا جەتكىزۋلەردىڭ بولماي قالۋ تاۋەكەلىن تۋدىرادى، پايدانى تومەندەتەدى جانە ت.ب.
بۇل مامىلەنى قارجىلاندىرۋدى ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن «KazakhExport» ەسك» اق وزبەك بانكتەرىنىڭ بىرىمەن ارىپتەستىك قاتىناس ورناتتى، ونىڭ قارجىلىق جاعدايىن زەرتتەدى جانە بۇل بانكە بانكارالىق قارىزدان جالتارۋ تاۋەكەلىنە ءليميتتىڭ بەلگىلەنگەن مولشەرىن بەلگىلەدى.
قازىرگى ۋاقىتتا وزبەكستاننىڭ بانك سەكتورىندا وڭ ديناميكانىڭ بايقالاتىندىعىن جانە كوپتەگەن وزبەك بانكتەرىنىڭ وسىنداي مامىلەلەرگە قاتىسۋعا دايىن ەكەنىن ايتا كەتۋ قاجەت.
DALANEWS.KZ انىقتاماسى:
2015 جىلى قازاقستاندا ۇلتتىق بيزنەس-رەيتينگتى زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بويىنشا زاۋىت «سالا كوشباسشىسى» بولىپ تانىلدى. 2017 جىلى جكسز «قازاقستاننىڭ ۇزدىك تاۋارى» كونكۋرسىنىڭ وبلىستىق كەزەڭىنىڭ «وندىرىستىك ماقساتتاعى ۇزدىك تاۋارلار» نوميناسياسىندا ءبىرىنشى ورىندى يەلەندى، سونداي-اق پرەزيدەنتتىڭ «التىن ساپا» سىيلىعىن الدى.
...
«KazakhExport» ەكسپورتتىق ساقتاندىرۋ كومپانياسى» اق – «بايتەرەك» حولدينگىنىڭ ەنشىلەس كومپانياسى. KazakhExport ەكونوميكانىڭ باسىم سەكتورلارىندا شيكىزاتتىق ەمەس تاۋارلاردىڭ، جۇمىستاردىڭ، قىزمەتتەردىڭ ەكسپورتىنىڭ وسۋىنە قولداۋ كورسەتۋمەن جانە قازاقستاندىق كاسىپورىندارعا قارجى-ساقتاندىرۋ جانە قارجىلاي ەمەس قولداۋ پراكتيكاسىن قالىپتاستىرۋمەن اينالىسادى.
ەكسپورتتاۋشىلار www.keg.kz سايتىنا كىرىپ «ەكسپورتتاۋشىنىڭ ءبىرىڭعاي تەرەزەسى» ارقىلى ساقتاندىرۋعا ءوتىنىش بەرە الادى.
دايىنداعان، دياس شايزاقوۆ
