وسىعان دەيىن قازاق ساحاراسىنداعى اقبوكەندەردىڭ ماسەلەسى قوعامدا وتكىر كوتەرىلگەنىن ءبارىمىز بىلەمىز. 2020 جىلى براكونەرلەردىڭ جولىن كەسەتىن زاڭ كۇشىنە ەڭگەننەن كەيىن ەلىمىزدە زاڭسىز اڭ اۋلاۋ ءىسى ايتارلىقتاي تومەندەدى.
بۇرىندارى براكونەرلەر كيىكتىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ، ولاردىڭ جويىپ جىبەرە جازداعانى جاسىرىن ەمەس. زاڭ قابىلدانباي تۇرعان ساتتە ءۇش جىلدىڭ ىشىندە براكونەرلەردىڭ قولىنان ءۇش مىڭ كيىك وققان ۇشقانىن بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەۋى مۇمكىن.
ولار كەڭ دالانىڭ ەركىن مەكەندەگەن كيىكتەردى ءمۇيىزى ءۇشىن قان-جوسا قىلىپ قىردى. ۇزىنقۇلاقتان ەستۋىمىزشە، براكونەرلەر كيىكتىڭ ءبىر كەلى ءمۇيىزىن 2 مىڭ دوللاردان ساتىپ، اقشا تاۋىپ كەلگەن.
وسىلايشا اقشاعا قۇنىققان براكونەرلەر از عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە قازاق دالاسىن مەكەندەگىن كيىكتەردى قىرىپ تاۋسىۋعا شاق قالعان ەدى.
و باستاعى زاڭ بويىنشا قولعا تۇسكەن براكونەرلەر ايىپپۇلىن تولەپ، قۇتىلىپ كەتىپ وتىرعان.
ال كەيىننەن براكونەرلەرگە قارسى زاڭ جاڭارعاننان كەيىن ولارعا قارسى قولدانىلاتىن ايىپپۇل قىلىمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تەڭەستىرىلگەننەن كەيىن، زاڭسىز اڭ اۋلاۋشىلار ايلىن جيعان بولاتىن.
بۇگىندە سيرەك كەزدەسەتىن جاۋنارلاردى اتقان براكونەرلەر 3-12 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.
– كيىكتەردىڭ قورعاۋ شارالارى جەتىلدىرىلگەننەن كەيىن 2022 جىلى ولاردىڭ سانى 842 مىڭعا جەتتى. قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدىڭ 12 وبلىسىندا سيرەك كەزدەسەتىن جانۋارلاردى قورعاۋ بويىنشا ءىس-شارالار ۇدايى جۇرگىزىلىپ تۇرادى. ولاردىڭ اراسىندا كيىكتەر دە بار. ەلىمىزدە سيرەك كەزدەسەتىن جانۋارلاردى قورعاۋ ءۇشىن قازاقستان بويىنشا 430 ينسپەكتور جۇمىلدىرىلعان. ولار ەلىمىز بويىنشا 123 ملن گەكتار جەرگە باقىلاۋ جاسايدى. ينسپەكتورلار 152 ارنايى اۆتوكولىكپەن قامتاماز ەتىلگەن. 2019 جىلى ءوز قىزمەتىن اتقارىپ ءجۇرىپ، براكونەرلەردىڭ قولىنان ءبىر ينسپەكتورىمىز وققا ۇشقان ەدى. وسى ءبىر قايعىلى وقيعا قوعامنىڭ نازارىن اۋدارىپ، بۇل باعىتتاعى جۇمىستاردى شيراۋعا ىقپال ەتكەن بولاتىن، – دەيدى ورمان شارۋاشىلىعى جانە جانۋارلار الەمى كوميتەتىنىڭ قىزمەتكەرى.
وسىعان دەيىنگى زاڭ تابيعات پەن جانۋارلاردى قورعاۋشى ينسەپكتورلاردىڭ جۇمىسى ءۇشىن ءتيىمسىز بولعانى جاسىرىن ەمەس.
ايتالىق، ەسكى زاڭدا ينسپەكتور براكونەردى ۇستاعاننان كەيىن وعان قارسى بىردەن اكىمشىلىك حاتتاما تولتىرىپ، ۇستىنەن ءىس قوزعاي المايتىن-دى. ءىس قوزعاۋ ءۇشىن ينسپەكتور قولىنداعى ماتەريالدارى مەن ايعاق زاتتارىن پوليسياعا تاپسىرۋى كەرەك ەدى.
بۇدان كەيىن ءىستى پوليسيا قىزمەتكەرلەرى ءىستى قاراپ، قىلىمىستىق قۇرامى بار-جوعىن انىقتاپ، ءوز ءپاتۋلارىن شىعارعانشا ينسپەكتورلار براكونەرلەرگە قارسى شارا قولدانا المايتىن.
كەيدە بۇل ءىسى بىرنەشە ايعا سوزىلىپ، سوڭىندا براكونەرلەر جازادان قۇتىلىپ كەتەتىن-دى. تابيعاتتى قورعاۋشى ينسپەكتورلار وسىنداي كەدەرگىلەردى جەڭىپ شىعۋىنا تۋرا كەلەدى.
سول كەزدە براكونەرلەر كەيبىر پوليسيا قىزمەتكەرلەرىمەن اۋىز جالاسىپ، جازادان قۇتىلىپ كەتىپ كەزدەرى بولعانى دا جاسىرىن ەمەس.
ايتالىق، 2019 جىلدارى ەلىمىزدە براكونەرلىك بويىنشا 539 ءىس قوزعالىپ، تەك 29 ءىس بويىنشا عانا زاڭسىز اڭ اۋلاعان ادامدار قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلعان.
وسىلايشا سول كەزدە براكونەرلەردىڭ 90 پايىزى جاۋاپكەرشىلىكتەن سىتىلىپ كەتكەنىن بايقاۋعا بولادى. 2019 جىلعا دەيىنگى ءۇش جىل ىشىندە زاڭسىز اڭ اۋلاۋدان ەلىمىز 3،6 ملرد تەڭگە شىعىن شەكتى. بۇل مالىمەتتە سول كەزدە باس پروكۋروتۋرانىڭ ءوزى جاريا ەتكەن ەدى.
جاڭا زاڭدى دايىنداۋ بارىسىندا دەپۋتاتتار براكونەرلەرگە قارسى قولدانىلاتىن ايىپپۇلداردى قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكپەن الماستىرىپ، زاڭسىز اڭ اۋلاۋدا بارىنشا قاتايتتى. وسىنىڭ ناتيجەسىندە براكونەرلەر زاڭسىز اڭ اۋلاپ، ەلىمىزدىڭ جانۋارلار دۇنەسىن پايدانىڭ كوزىنە اينالدىرۋىنا تىيىم سالىندى.
